Quan hệ ngoại giao của Iran vá»›i các nÆ°á»›c Ä‘ang dần ấm lên. Giá»›i phân tích khuyên các doanh nghiệp trên thế giá»›i nên bắt đầu xây dá»±ng kế hoạch đầu tÆ° vào Iran ngay từ bây giờ.

Hồi đầu tháng tÆ° vừa qua, sau tám ngày Ä‘àm phán căng thẳng tại thành phố Lausanne, Thụy SÄ©, Iran và Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) Ä‘ã đạt được má»™t thỏa thuận hạt nhân sÆ¡ bá»™, mở đường hÆ°á»›ng tá»›i má»™t thỏa thuận toàn diện dá»± kiến sẽ ký vào ngày 30/6 tá»›i.

Giá»›i phân tích dá»± báo, nếu thỏa thuận được thông qua có thể mang lại nhiều cÆ¡ há»™i cho nền kinh tế Iran, đồng thời mở ra những cÆ¡ há»™i cho các nhà đầu tÆ° khắp nÆ¡i trên thế giá»›i, trong Ä‘ó có Việt Nam.

Điểm đầu tÆ° hàng đầu Trung Đông

Tạm gác chuyện chính trị sang má»™t bên, nhìn ở góc Ä‘á»™ kinh tế, rõ ràng nếu Iran mở cá»­a thá»±c sá»± cho các nhà đầu tÆ° thì chắc chắn Ä‘ây sẽ là má»™t Ä‘iểm đến vô cùng thú vị.

Xét về mặt địa lý, Iran có vị trí địa - chính trị chiến lược (nằm giữa và gần nhiều nÆ°á»›c quan trọng khác trong khu vá»±c Tây Á, cạnh vịnh Persian và biển Capsian, ở vào vị trí khống chế eo biển Hormuz).

Iran có má»™t ví trị vô cùng thuận lợi, làm bàn đạp để các sản phẩm có thể thông qua thị trường Iran vào khu vá»±c Trung Đông vá»›i các nÆ°á»›c: Pakistan, Afghanistan, Turmenistan, Azerbaijan, Armenia, Thổ NhÄ© Kỳ và Iraq…

Iran là nền kinh tế lá»›n thứ 2 trong khu vá»±c Trung Đông và Bắc Phi ( MENA) vá»›i tổng sản phẩm quốc ná»™i (GDP) khoảng 484 tá»· USD (sau Ả Rập) và dân số là 78 triệu người.

Đặc biệt, Iran nổi tiếng vá»›i ngành công nghiệp dầu mỏ khổng lồ, vá»›i trữ lượng khoảng 155 tá»· thùng dầu, tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i 10,9% trữ lượng dầu mỏ toàn cầu.

Hiện nay, Iran có 62 mỏ dầu trên đất liền, 16 mỏ dầu ngoài khÆ¡i, 20 mỏ khí trên đất liền, 2 mỏ khí ngoài khÆ¡i Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng. Iran cÅ©ng là nÆ°á»›c sản xuất kẽm, chì, Cobalt, nhôm, mangan và đồng hàng đầu trên thế giá»›i.

Iran cÅ©ng nổi tiếng là má»™t thị trường tiêu thụ hàng hóa rá»™ng lá»›n, sá»± phát triển cÆ¡ sở hạ tầng trong các lÄ©nh vá»±c giao thông, truyền thông và năng lượng.

Có vị trí chiến lược, bao quanh bởi 15 quốc gia lân cận bằng đường bá»™ hoặc đường biển, có thể phục vụ nhÆ° má»™t tuyến đường thÆ°Æ¡ng mại và quá cảnh thuận lợi ở cả hai miền Bắc - Nam và hành lang Đông - Tây.

Má»™t báo cáo gần Ä‘ây của QÅ©y tiền tệ quốc tế (IMF) cÅ©ng nhận định, tỉ lệ tăng trưởng xuất khẩu của Iran cao hÆ¡n so vá»›i 110 quốc gia khác. IMF nhấn mạnh khối lượng lÆ°Æ¡ng thá»±c và các dịch vụ của Iran Ä‘ã tăng lên 5,4% so vá»›i năm 2012.

IMF cho biết chính quyền Iran Ä‘ã có má»™t số tiến bá»™ trong việc cải thiện môi trường bên ngoài và sá»± tin tưởng vào triển vọng của mình.

Iran kêu gọi doanh nghiệp Việt Nam đầu tÆ° vào dầu khí

Trong cuá»™c làm việc giữa TS VÅ© Tiến Lá»™c - Chủ tịch VCCI và TS Gholam Reza Soleimani Amiri – Chủ tịch Tập Ä‘oàn Đầu tÆ° Ghadir (Iran) hồi đầu tháng, TS Gholam Reza Soleimani Amiri cho biết, doanh nghiệp Iran mong muốn sẽ được hợp tác vá»›i doanh nghiệp Việt Nam trong các lÄ©nh vá»±c nhÆ°: Dầu khí, hoá dầu, thép, xi măng, nhá»±a đường.

Bà Nguyá»…n Thị Chi - Cán bá»™ ban Quan hệ Quốc tế thuá»™c VCCI, người Ä‘i cùng các Ä‘oàn doanh nghiệp Việt Nam tháp tùng Phó Thủ tÆ°á»›ng Nguyá»…n Xuân Phúc sang thăm và làm việc tại Iran hồi cuối năm 2014 cho biết, hiện nay các doanh nghiệp hàng đầu của Việt Nam nhÆ°: Tập Ä‘oàn dầu khí, Hiệp há»™i cao su, Tổng công ty LÆ°Æ¡ng thá»±c miền Bắc, Tổng công ty Rau quả Việt Nam, Tổng công ty Thủy sản, Tổng công ty VINAFOOD 2, Công ty CP dầu nhờn PV Oil, Tập Ä‘oàn đầu tÆ° Thắng Lợi…Ä‘ã sang tìm hiểu cÆ¡ há»™i đầu tÆ° vào Iran.

Đặc biệt, Iran rất quan tâm mong muốn mở rá»™ng quan hệ vá»›i các đối tác Việt Nam và kêu gọi các doanh nghiệp Việt Nam đầu tÆ° sản xuất vật liệu xây dá»±ng, dệt may, nÆ°á»›c giải khát…

Theo tìm hiểu, ngoài lÄ©nh vá»±c dầu khí nổi lên má»™t số mặt hàng có nhiều khả năng hợp tác đầu tÆ° giữa doanh nghiệp Việt Nam và Iran là dầu gốc, nhá»±a đường, hạt nhá»±a, cao su, gạo, chà là, nông sản thá»±c phẩm, hàng tiêu dùng, thức ăn chăn nuôi...

Trong Ä‘ó, má»™t số tập Ä‘oàn đầu tÆ° nhÆ° Tập Ä‘oàn Thắng Lợi gần Ä‘ây Ä‘ã có trao đổi và Ä‘àm phán việc nhập khẩu nhá»±a đường từ Iran, Tổng công ty VINAFOOD 2 Ä‘Æ°a ra khả năng đổi gạo lấy dầu gốc, hạt nhá»±a, chà là…

Đặc biệt, Iran Ä‘ang cần 31 tá»· USD để khánh thành 60 dá»± án hóa dầu bán thành phẩm trong khi Ä‘ó, hiện nay nÆ°á»›c này má»›i sắp xếp được khoảng 5 tá»· USD.

Má»™t khi các dá»± án Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng, chúng sẽ làm tăng sản lượng dầu hàng năm của đất nÆ°á»›c lên 55 triệu tấn, 74 tá»· USD cần thiết để mở rá»™ng ngành công nghiệp hóa dầu trong 8 - 10 năm tá»›i. Đây sẽ là má»™t cÆ¡ há»™i vô cùng lá»›n để các nhà đầu tÆ° Việt Nam có thể đầu tÆ° vào lÄ©nh vá»±c dầu mỏ tại Iran.

Kinh tế Iran Ä‘ang từng bÆ°á»›c được khôi phục dÆ°á»›i tác Ä‘á»™ng của các chính sách kinh tế má»›i, sau khi Mỹ và phÆ°Æ¡ng Tây dỡ bỏ má»™t phần các biện pháp cấm vận vá»›i nÆ°á»›c này, nên tiềm năng và cÆ¡ há»™i cho doanh nghiệp Việt Nam là lá»›n.

Hiện Iran cÅ©ng Ä‘ang có nhiều Æ°u Ä‘ãi đối vá»›i các nhà đầu tÆ°. Chẳng hạn, thành phố Cảng Abadan cho phép nhập khẩu miá»…n thuế nguyên liệu thô và trang thiết bị, xuất khẩu hàng hoá không thông qua hải quan.

Iran có chính sách bảo hiểm đặc biệt trong khu vá»±c, miá»…n thuế 20 năm cho tất cả các hoạt Ä‘á»™ng kinh tế, đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài trá»±c tiếp vá»›i 100% cổ phần. Chuyển đổi tá»± do tiền tệ tá»›i các Ä‘iểm đến nÆ°á»›c ngoài và dá»… dàng cung cấp visa cho người nÆ°á»›c ngoài...

Tuy nhiên hiện nay, các ngân hàng của Iran không được phép giao dịch vá»›i các quốc gia bên ngoài. Do vậy, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn khi muốn chuyển tiền tá»›i Iran và ngược lại.

Trở ngại này nhiều khả năng sẽ được giải quyết trong thời gian tá»›i. Hiện các cÆ¡ quan liên quan của Iran và Việt Nam Ä‘ang ná»— lá»±c tìm giải pháp, trong Ä‘ó khả năng thành lập ngân hàng chung nhằm há»— trợ các doanh nghiệp hai nÆ°á»›c.

Mặt khác, thông tin về môi trường tập quán kinh doanh và cÆ¡ há»™i hợp tác giữa 2 nÆ°á»›c còn ít, sá»± hiểu biết lẫn nhau vẫn còn rất hạn chế.

Những nút thắt này Ä‘ang rất cần các cÆ¡ quan chức năng tháo gỡ sá»›m để các doanh nghiệp Việt Nam mạnh dạn hÆ¡n trong việc Ä‘ón đầu cÆ¡ há»™i đầu tÆ° vào Iran.

Nguồn tin: Doanh nhân Sài Gòn