Iran thông báo Ä‘ã ký thỏa thuận dầu khí lá»›n vá»›i các công ty của Trung Quốc, Malaysia và Ấn Độ tại mỏ khí đốt thiên nhiên giàu tiềm năng South Pars, chứ không ký vá»›i các công ty phÆ°Æ¡ng Tây mà theo dá»± kiến ban đầu sẽ giành được thỏa thuận này. Các công ty phÆ°Æ¡ng Tây buá»™c phải chấp thuận từ bỏ dá»± án dầu khí của Iran trong bối cảnh Mỹ Ä‘ang tìm cách áp đặt lệnh trừng phạt má»›i đối vá»›i Tehran.Bá»™ trưởng Dầu mỏ Iran Masud Mir-Kazemi cho biết hôm thứ Bảy rằng, Tehran có kế hoạch thay thế các công ty dầu mỏ phÆ°Æ¡ng Tây mà ông Ä‘ánh giá là Ä‘ã “theo Ä‘uổi má»™t cách chần chừ nhiều năm qua” trong việc phát triển mỏ khí đốt thiên nhiên rá»™ng lá»›n South Pars, mỏ được Ä‘ánh giá là lá»›n nhất thế giá»›i.

Theo Ä‘ó, Bá»™ trưởng Dầu mỏ Mir-Kazemi phát biểu vá»›i hãng tin bán chính thức Mehr của Iran rằng, Tehran Ä‘ã thông báo vá»›i các công ty nÆ°á»›c ngoài rằng họ sẽ “không Ä‘àm phán vá»›i họ nữa và sẽ bàn giao dá»± án khai thác phát triển mỏ khí đốt South Pars cho các công ty trong nÆ°á»›c”.

Được biết, các lệnh trừng phạt kinh tế của Mỹ và Liên Hiệp Quốc đối vá»›i Iran Ä‘ã khiến nhiều công ty dầu và khí đốt phÆ°Æ¡ng Tây không đầu tÆ° vào Iran hoặc tạm dừng theo Ä‘uổi các hợp đồng công bố trÆ°á»›c Ä‘ó. Tuy nhiên, má»™t số công ty không thuá»™c phÆ°Æ¡ng Tây, trong Ä‘ó có Công ty Dầu mỏ Quốc gia Trung Quốc (CNOOC) Ä‘ã tìm cách thay thế các đối tác “chần chừ đầu tÆ°” của phÆ°Æ¡ng Tây. Má»™t quan chức của Bá»™ Dầu mỏ Iran, Ali Vakili, cho biết các công ty của Trung Quốc và má»™t số nÆ°á»›c khác Ä‘ã ký thỏa thuận vá»›i Iran.

Ông Vakili nói rằng Công ty Dầu mỏ quốc gia Iran và Bá»™ Dầu mỏ Ä‘ã công bố, Công ty dầu quốc gia Trung Quốc cùng vá»›i má»™t số công ty của Ấn Độ và Malaysia sẽ đầu tÆ° 5,5 tỉ USD trong dá»± án phát triển mỏ khí đốt thiên nhiên vô cùng phong phú South Pars vá»›i nhiều giai Ä‘oạn khác nhau.

Trong khi Ä‘ó, Houchang Hassan-Yari thuá»™c trường đại học quân sá»± hoàng gia Canada khẳng định rằng Iran Ä‘ang bị đẩy vào thế phải chuyển sang hợp tác vá»›i các nÆ°á»›c thế giá»›i thứ ba để trợ giúp phát triển cÆ¡ sở hạ tầng dầu mỏ và khí đốt, vì các công ty phÆ°Æ¡ng Tây Ä‘ã chần chừ đầu tÆ° do các lệnh trừng phạt hiện tại và tÆ°Æ¡ng lai đối vá»›i Tehran. “Các công ty của Mỹ, Pháp, Italia và Anh rất coi trọng lệnh trừng phạt do Mỹ áp đặt đối vá»›i các hoạt Ä‘á»™ng dầu mỏ và khí đốt thiên nhiên của Iran. Vì thế, Ä‘iều Ä‘ó có nghÄ©a là Iran không có bất kỳ sá»± lá»±a chọn nào khác, ngoài tiến hành hợp tác vá»›i các nÆ°á»›c thế giá»›i thứ ba: các quốc gia này sẵn sàng đầu tÆ° vào Iran và có thể không bị ảnh hưởng do các lệnh trừng phạt do Mỹ và các quốc gia khác áp đặt”, ông Houchang Hassan-Yari nói.

Ông Hassan-Yari lập luận rằng Iran có thể sẽ không hủy bỏ các thỏa thuận hiện Ä‘ã ký vá»›i các công ty của Trung Quốc, Malaysia và Ấn Độ, tuy nhiên lÄ©nh vá»±c dầu mỏ và khí đốt của Iran rất lá»›n và cần sá»± đầu tÆ° tÆ°Æ¡ng xứng tÆ°Æ¡ng lai, nếu chính quyền Tehran giải quyết được sá»± bế tắc hạt nhân vá»›i phÆ°Æ¡ng Tây.

Gần Ä‘ây, Bá»™ trưởng Dầu mỏ Iran Ä‘ã nói rằng Tehran cần phải đầu tÆ° khoảng 200 tỉ USD vào ngành năng lượng trong kế hoạch 5 năm hiện nay, tuy nhiên ông cÅ©ng nhấn mạnh thật khó có thể đạt được mục tiêu tài chính Ä‘ó.

VOA