Thị trường dầu toàn cầu có thể sẽ bước vào vùng biển không được đặc quyền trong vài tuần tới. Sau cuộc cách mạng đá phiến của Mỹ, vốn đã đe dọa OPEC và sự ổn định của thị trường, thì một mối nguy hiểm mới đang rình rập xung quanh.

IPO Aramco, vụ IPO lớn nhất trong lịch sử, sẽ không chỉ ảnh hưởng đến OPEC mà còn có tác động đối với Vương quốc này, Thái tử Mohammed bin Salman và toàn bộ khu vực vùng Vịnh GCC.

Hầu hết các nhà phân tích đã chỉ ra rằng có một số vấn đề lớn với tài chính, việc định giá của công ty và lợi nhuận có thể có cho Vương quốc. Các ngân hàng quốc tế đang nêu ra định giá IPO của riêng họ, cho thấy một loạt các mục tiêu giá, để lại nhiều cơ hội cho đầu cơ. Đồng thời, bản cáo bạch IPO của Aramco chỉ ra một số mối đe dọa dường như chưa được đưa vào trong hầu hết các phân tích, chẳng hạn như tác động của sự tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ chững lại, hậu quả pháp lý tiềm ẩn nếu được niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán phương Tây và sự thiếu quan tâm từ các nhà đầu tư tổ chức của Mỹ và châu Âu.

Và tài chính chỉ là một điều mà các nhà phân tích đang xem xét. Rủi ro pháp lý, bao gồm dự luật 9/11, thái độ của quốc hội Hoa Kỳ và dự luật NOPEC có thể là mối đe dọa lớn đối với tương lai của Aramco.

Khả năng đầu tư vào một công ty dầu mỏ có thể bị kiện vì cái gọi là chủ nghĩa khủng bố hoặc hành động bạo lực do bên thứ ba thực hiện có thể là mới nhưng các công ty dầu mỏ luôn là mục tiêu của các vụ kiện pháp lý.

Trong thời gian gần đây, chúng ta đã thấy một số vụ kiện tại tòa án và các vụ kiện tập thể chống lại các công ty như Shell, ENI, Total và BP. Và, khi được niêm yết, Aramco sẽ trở thành một công ty “bình thường” hơn bao giờ hết. Ả-rập Xê-út đang chấp nhận một rủi ro chưa thể định lượng được nhưng điều này thể hiện một mối “nguy hiểm rõ ràng và hiện tại”.

Aramco cũng có thể phải đối mặt với sự giám sát tương tự mà các công ty dầu quốc tế (IOCs) khác hiện đang phải đối mặt từ các nhà hoạt động nóng lên toàn cầu. Nếu các vụ kiện khí hậu được đệ đơn tại Mỹ, hoặc một số nước châu Âu, Aramco có thể gặp rắc rối. Yêu cầu bồi thường hàng tỷ đô la nên được xem xét vì các nhà hoạt động sẽ xem công ty dầu mỏ lớn nhất thế giới là một biểu tượng để chống lại sự nghiệp của họ.

Thành công của IPO Aramco, được thúc đẩy bởi các nhà đầu tư tổ chức châu Á và ngoài phương Tây, các quỹ tài sản quốc gia và thậm chí cả IOC, còn gặp phải một vấn đề khác ngoài môi trường. Là tác nhân chính trong OPEC, Aramco sẽ phải hành động khác khi giải thích cho thị trường liệu họ có muốn trở thành một công ty dầu khí niêm yết thực sự. Các cổ đông, ngay cả từ các quốc gia thực sự có xu hướng giải quyết các vấn đề nóng lên toàn cầu, vẫn sẽ muốn thấy lợi nhuận tăng và cổ tức ổn định. Trong môi trường ngày càng khó khăn này, Aramco sẽ phải đáp ứng cho cả nhà nước Saudi và các nhà đầu tư mới.

Là một tập đoàn dầu khổng lồ sẽ đòi hỏi một sự thay đổi nghiêm túc về thái độ, sự quản lý và mục tiêu. Mặc dù công ty không chính thức được sở hữu hoặc liên kết trực tiếp với chính phủ Saudi, nhưng công ty vẫn luôn là một công cụ của chiến lược địa chính trị và kinh tế của Vương quốc này. Sản xuất và đầu tư của Aramco rõ ràng là luôn gắn với tương lai của Ả Rập Saudi và các bên liên quan địa chính trị mà nó đại diện.

Việc Aramco được niêm yết trên thị trường chứng khoán sẽ phải phá vỡ chiến lược này, đưa công ty vào một giai đoạn xung đột với chương trình nghị sự của OPEC. Các cổ đông sẽ không vui lắm nếu khối lượng sản xuất của Aramco được xác định bởi các thành viên trong nhóm. Mặt khác, nếu Aramco quyết định không tuân thủ OPEC, thì nó sẽ khiến cartel mất quyền lực. Hiện tại, các quan chức Saudi đang kịch liệt phủ nhận rằng OPEC đang bị đe dọa, vì vậy các cổ đông và nhà đầu tư tiềm năng nên nhận thức được vấn đề lớn này trước khi đầu tư vào công ty.

Tuy rủi ro cao, nhưng một số điều tích cực cũng cần được lưu ý. IPO Aramco đã dẫn đến một số thay đổi tích cực bất ngờ trong khu vực GCC. Người ta có thể lập luận rằng nhờ vào IPO, mà Iran, Ả Rập Saudi và UAE, vẫn chưa có chiến tranh. Riyadh và Abu Dhabi đã hiểu rằng việc mạo hiểm gây ra chiến tranh sẽ không chỉ có nghĩa là một cuộc xung đột đẫm máu, mà còn là sự chấm hết cho hầu hết các kế hoạch đa dạng hóa kinh tế và xã hội của khu vực. Giờ đây dầu và tiền giờ dường như đã ngăn chặn một cuộc chiến toàn diện với Iran. Bên cạnh đó, cuộc phiêu lưu phi lý của Ả Rập Xê-út ở Yemen dường như đang bước vào giai đoạn cuối. Ngày càng có nhiều tin đồn cho thấy các bên liên quan đang đàm phán một thỏa thuận có thể chấm dứt cuộc đối đầu giữa Saudi và UAE với người Houthis. Đồng thời, liên minh Ả Rập chống Qatar (gồm Ả Rập Saudi, Bahrain, UAE và Ai Cập) đã công khai thể hiện sự sẵn sàng gỡ bỏ một số lệnh trừng phạt mà họ đã áp đặt lên Qatar. Việc này có thể đi kèm với rủi ro, nhưng cũng có thể mang lại một số kết quả tích cực ngoài ý muốn.

                                                                                                                                                                                                  Nguồn tin: xangdau.net