Tại các trạm xăng quốc doanh trên khắp Indonesia, mua 1 lít xăng còn ít tốn kém hÆ¡n mua 1 chai nÆ°á»›c khoáng.

“Nhiều người, đặc biệt những người có thu nhập thấp, vẫn phụ thuá»™c vào trợ cấp nhiên liệu” - Warya, má»™t người Ä‘Æ°a thÆ° 60 tuổi, nói trong khi đổ xăng cho chiếc xe gắn máy của mình ở má»™t cây xăng tại trung tâm thủ Ä‘ô Jakarta, nÆ¡i công ty xăng dầu quốc doanh Pertamina bán nhiên liệu vá»›i giá trợ cấp chỉ 4.500 rupiah/lít xăng (khoảng 9.622 đồng).

Không giống nhiều nÆ°á»›c trợ giá xăng dầu khác, Indonesia là má»™t nhà nhập khẩu ròng dầu mỏ, và chính phủ Æ°á»›c tính sẽ chi 193.800 tá»· rupiah (20 tá»· USD), tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 11% ngân sách hàng năm, để trợ giá xăng dầu trong năm nay.

NhÆ°ng trong khi việc trợ giá nhiên liệu được những người Ä‘i xe nhÆ° ông Warya và các nhà sản xuất/nhập khẩu xe hÆ¡i, xe gắn máy hoan nghênh, giá nhập khẩu nhiên liệu cao Ä‘ang góp phần khiến thÆ°Æ¡ng mại xấu Ä‘i, và gia tăng sức ép lên đồng ná»™i tệ rupiah, gây tổn hại cho những yếu tố tích cá»±c từng giúp Indonesia trở thành má»™t trong những thị trường má»›i nổi nóng nhất châu Á. 

1 lít xăng ở Indonesia chỉ có giá tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 9.622 đồng.

Chính phủ Ä‘ã nhiều lần muốn tăng giá xăng dầu nhÆ°ng không thành công. Năm ngoái, chính quyền Jakarta phải hủy bỏ ý định nâng giá xăng dầu sau khi đối mặt vá»›i làn sóng phản đối dữ dá»™i cả trong quốc há»™i và trên đường phố.

Những người ủng há»™ trợ giá cho rằng những người thu nhập thấp sẽ bị ảnh hưởng nặng nề má»™t khi giá nhiên liệu tăng lên, ngoài ra giá nhiên liệu tăng sẽ làm gia tăng chi phí vận chuyển, đẩy giá hàng hóa và dịch vụ.

NhÆ°ng nhiều nhà kinh tế tin rằng việc tăng giá nhÆ° vậy chỉ là ngắn hạn. HÆ¡n nữa, má»™t số người tin rằng lạm phát gây ra do chính phủ phải duy trì chi tiêu trên trợ cấp nhiên liệu má»›i là Ä‘áng sợ và có tính cấu trúc dài hạn.

Má»™t số nhà hoạch định chính sách và kinh tế gia gần Ä‘ây Ä‘ã lặp lại kêu gọi giảm trợ cấp nhiên liệu trong bối cảnh đồng rupiah Ä‘ang bị mất giá nghiêm trọng và sá»± suy yếu tài khoản vãng lai. Rupiah là má»™t trong những đồng tiền bị sụt giá nhiều nhất ở châu Á trong 12 tháng qua, và năm ngoái thâm hụt tài khoản vãng lai ở Indonesia Ä‘ã chạm mức 24 tá»· USD, lần thâm hụt đầu tiên kể từ năm 1997.
 
“Chính phủ cần làm gì Ä‘ó vá»›i giá nhiên liệu” - theo Chatib Basri, Cục trưởng Cục xúc tiến đầu tÆ° của Indonesia. “Vì trợ giá nhiên liệu, giá cả trong nÆ°á»›c và quốc tế Ä‘ã chênh lệch quá mức, làm gia tăng hoạt Ä‘á»™ng buôn lậu xăng dầu, và chúng ta cứ phải tiếp tục nhập khẩu xăng dầu nhiều hÆ¡n”.

Má»™t nghiên cứu của Ngân hàng Thế giá»›i (WB) cho thấy chính những người thuá»™c giai cấp thượng lÆ°u và trung lÆ°u Ä‘i xe hÆ¡i được hưởng lợi nhiều nhất. Những người này chỉ chiếm 50% số há»™ gia Ä‘ình ở Indonesia nhÆ°ng tiêu thụ hÆ¡n 80% nhiên liệu được trợ cấp, trong khi 10% người nghèo nhất chỉ tiêu thụ chÆ°a tá»›i 1%.

Dù gần 1/2 dân số 240 triệu người sống dÆ°á»›i ngưỡng 2USD/ngày, Chính phủ Indonesia chi tiêu cho trợ cấp nhiên liệu nhiều hÆ¡n cho giáo dục, y tế và cÆ¡ sở hạ tầng. Tuy nhiên,  dù biết rằng những người giàu có lái xe hÆ¡i được hưởng lợi nhiều nhất từ trợ giá nhiên liệu, những người Ä‘i xe gắn máy nhÆ° ông Warya vẫn muốn được trợ giá nhiên liệu hÆ¡n là trợ cấp tiền mặt.
 
“Sẽ rất khó khăn cho người nghèo nếu giá nhiên liệu tăng trong năm nay. Nếu xăng tăng giá, sẽ có các vụ bạo Ä‘á»™ng diá»…n ra” - ông Warya nói. Trong ngắn hạn, cÆ¡ há»™i tăng giá nhiên liệu hầu nhÆ° không có, vì Indonesia sẽ có cuá»™c tổng bầu cá»­ vào năm tá»›i và không đảng phái nào muốn làm phật lòng dân chúng.