Cảnh báo chính sách trợ cấp năng lượng Ä‘ang làm gia tăng áp lá»±c lên ngân sách chính phá»§, cản trở sá»± phát triển chung cá»§a các ná»n kinh tế, Quỹ Tiá»n tệ quốc tế (IMF) Ä‘ã kêu gá»i các nước cắt giảm các khoản trợ cấp này.
Trong báo cáo "Cải cách Trợ cấp năng lượng: Bài há»c và tác động" công bố ngày 27/3, IMF cho biết việc chính phá»§ trợ cấp cho các ngành khai thác, chế biến và sản xuất dầu má», xăng và Ä‘iện năng là nhằm há»— trợ ngưá»i tiêu dùng.
Song, mặt trái cá»§a chính sách này là làm tăng thêm gánh nặng cho ngân sách, không khuyến khích đầu tư tư nhân dẫn tá»›i sá»± độc quyá»n, thiếu tính cạnh tranh trong ngành này, kéo theo cắt giảm ngân sách dành cho các lÄ©nh vá»±c ưu tiên như sức khá»e, giáo dục và cÆ¡ sở hạ tầng, ảnh hưởng đến Ä‘à phát triển cá»§a ná»n kinh tế quốc gia.
Ngoài ra, trợ cấp năng lượng tạo tâm lý á»· lại, dẫn tá»›i việc sá» dụng lãng phí, gây ô nhiá»…m môi trưá»ng và đẩy nhanh tốc độ biến đổi khí háºu. Äa phần trợ cấp năng lượng dành cho các nhà xuất khẩu dầu má» và trở thành nhân tố gián tiếp làm kiệt quệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên.
Thêm vào Ä‘ó, còn má»™t thá»±c tế nữa phải tính đến là trong ba năm gần Ä‘ây, các nhà nháºp khẩu năng lượng bị ảnh hưởng nghiêm trá»ng do giá dầu má» và khí đốt biến động. Trong khi Ä‘ó, giá năng lượng trong nước không được Ä‘iá»u chỉnh kịp thá»i, làm gia tăng gánh nặng cho ngân sách nhà nước.
Theo IMF, trong khi trợ cấp năng lượng là để há»— trợ các há»™ gia Ä‘ình nghèo, thì báo cáo lại chỉ ra má»™t thá»±c tế là đối tượng được hưởng lợi nhiá»u nhất từ các khoản trợ cấp này là tầng lá»›p trung lưu. Tại các nước có thu nháºp thấp và trung bình, có tá»›i 20% những há»™ gia Ä‘ình giàu nhất lại hưởng lợi từ trợ cấp năng lượng gấp 6 lần so vá»›i 20% những há»™ nghèo nhất, hoàn toàn Ä‘i ngược lại vá»›i mục tiêu mang lại lợi ích cho ngưá»i tiêu dùng nghèo thông qua giữ giá năng lượng ở mức thấp.
Phát biểu trong buổi công bố báo cáo, Phó Giám đốc Ä‘iá»u hành thứ nhất cá»§a IMF David Lipton cho biết việc cắt giảm trợ cấp cho ngành năng lượng sẽ góp phần thúc đẩy cuá»™c chiến chống biến đổi khí háºu toàn cầu, nâng cao ý thức tiết kiệm cá»§a ngưá»i tiêu dùng năng lượng, hạn chế năng lượng lãng phí từ Ä‘ó giảm gánh nặng thâm hụt ngân sách, lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính... Song, ông cÅ©ng nhấn mạnh việc cải cách chính sách trợ cấp năng lượng không thể nóng vá»™i mà cần má»™t kế hoạch toàn diện vá»›i mục tiêu dài hạn, phân tích và bàn thảo kỹ lưỡng.
Trong năm 2011, các khoản trợ cấp trá»±c tiếp cho ngành năng lượng thế giá»›i - là khoản trợ cấp để ngưá»i tiêu dùng được thanh toán hóa đơn sá» dụng năng lượng thấp hÆ¡n giá thành sản xuất - là khoảng 480 tá»· USD, chiếm 0,7% tổng sản phẩm quốc ná»™i (GDP) toàn cầu. Nếu cá»™ng cả các khoản chi để khắc phục các tác hại gián tiếp như ô nhiá»…m môi trưá»ng... con số này có thể lên tá»›i 1.900 tá»· USD./.
Nguồn tin: Vietnam+