Khi thế giới bước vào thời đại công nghiệp mới, nơi công nghệ sản xuất năng lượng sạch sẽ dẫn đầu, tổng đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ năng lượng sạch phải đạt 4,5 nghìn tỷ USD vào năm 2030 theo kịch bản không phát thải ròng vào năm 2050, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết trong một báo cáo mới tuần qua. Quy mô đầu tư cần thiết chưa từng có sẽ cần các chiến lược công nghiệp từ các quốc gia để huy động các khoản đầu tư đó trên tất cả các lĩnh vực, công nghệ và chuỗi cung ứng. IEA cho biết nhiệm vụ là rất lớn và rủi ro cũng lớn hơn do nguyên liệu thô và quá trình xử lý nguyên liệu tập trung nhiều ở một số quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc.
Theo cơ quan này, các rào cản khác đối với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ năng lượng sạch bao gồm những tắc nghẽn về chuỗi cung ứng và chính sách.
IEA cho biết trong báo cáo: “Các nút thắt có thể xảy ra do rủi ro về chính sách và quy định, sự thiếu tin tưởng vào các dự án đầu tiên của loại hình này và trong việc thể hiện, sự không chắc chắn về các đường ống dự án, các yếu tố kinh tế vĩ mô lớn hơn như ổn định tiền tệ và các sự kiện địa chính trị”.
IEA lưu ý rằng đầu tư vào năng lượng sạch đang tiếp tục tăng, nhưng nó cần phải tăng nhiều hơn nữa, đặc biệt là trong thập kỷ này nếu thế giới muốn có cơ hội đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Năm ngoái, đầu tư vào năng lượng sạch đạt 1,4 nghìn tỷ USD, tăng 10% so với năm 2021 và chiếm 70% mức tăng trưởng trong tổng đầu tư vào lĩnh vực năng lượng.
Tuy nhiên, IEA cho biết nhiên liệu hóa thạch vẫn chiếm 80% cơ cấu năng lượng sơ cấp trên thế giới.
Quá trình chuyển đổi năng lượng phụ thuộc vào chuỗi cung ứng trong công nghệ năng lượng sạch. Cần có tới 1,2 nghìn tỷ đô la đầu tư tích lũy để đủ công suất hoạt động cho các chuỗi cung ứng đi đúng hướng với các mục tiêu của Kịch bản không phát thải ròng năm 2030. Các khoản đầu tư được công bố hiện nay chiếm khoảng 60% ước tính này.
IEA cho biết, việc xem xét khoảng thời gian từ lúc ra quyết định đến khi sản xuất, hầu hết các khoản đầu tư sẽ phải được thực hiện trong giai đoạn 2023-2025, với mức trung bình 270 tỷ USD mỗi năm, gần gấp bảy lần tỷ lệ đầu tư trung bình trong giai đoạn 2016-2021.
"Khoảng thời gian này để thiết lập chuỗi cung ứng mới và mở rộng những chuỗi hiện có có thể kéo dài, đòi hỏi các can thiệp chính sách ngay hôm nay. Việc khai thác mỏ hoặc triển khai cơ sở hạ tầng năng lượng sạch có thể mất hơn một thập kỷ. Việc xây dựng một nhà máy hay tăng cường hoạt động cho các công nghệ sản xuất hàng loạt chỉ cần khoảng 1-3 năm."
Ngoài nhu cầu tăng quy mô đầu tư và để thực hiện điều đó ngay bây giờ cho các dự án đi vào hoạt động vào năm 2030, thế giới cần đa dạng hóa chuỗi cung ứng năng lượng sạch của mình.
IEA cho biết: “Việc sản xuất các khoáng sản quan trọng tập trung cao mặt địa lý, gây lo ngại về an ninh nguồn cung”.
Ví dụ, Cộng hòa Dân chủ Congo cung cấp 70% coban ngày nay, Trung Quốc cung cấp 60% nguyên tố đất hiếm (REE) và Indonesia 40% niken. Australia chiếm 55% sản lượng khai thác lithium và Chile chiếm 25%. Trung Quốc xử lý 90% REE và 60-70% lithium và coban, đồng thời cũng thống trị nguồn cung nguyên liệu số lượng lớn, chiếm khoảng một nửa sản lượng thép thô, xi măng và nhôm toàn cầu, mặc dù phần lớn được sử dụng trong nước.
Đa dạng hóa cũng sẽ cần đầu tư lớn và các chính sách hỗ trợ phù hợp để thiết lập chuỗi cung ứng bên ngoài Trung Quốc.
"Như chúng ta đã thấy với sự phụ thuộc của châu Âu vào khí đốt của Nga, khi bạn phụ thuộc quá nhiều vào một công ty, một quốc gia hoặc một tuyến đường thương mại - bạn có nguy cơ phải trả giá đắt nếu có sự gián đoạn", Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol cho biết trong một tuyên bố.
Birol lưu ý: “Kỷ nguyên sản xuất công nghệ sạch có nghĩa là mọi quốc gia cần phát triển một chiến lược công nghiệp phản ánh thế mạnh của mình và giải quyết các lĩnh vực kém cạnh tranh hơn”.
Ông nói thêm, nhiều nền kinh tế đang cạnh tranh để trở thành người dẫn đầu trong nền kinh tế năng lượng mới.
"Tuy nhiên, điều quan trọng là sự cạnh tranh này phải công bằng - và có mức độ hợp tác quốc tế lành mạnh, vì không có quốc gia nào là đảo năng lượng và quá trình chuyển đổi năng lượng sẽ tốn kém và chậm hơn nếu các quốc gia không hợp tác cùng nhau."
Nguồn tin: xangdau.net
