Hai cá»™t mốc quan trá»ng đối vá»›i ná»n kinh tế thế giá»›i diá»…n ra trong tuần này là Há»™i nghị thượng đỉnh G7 ở Nháºt Bản và giá dầu quay trở lại mức 50 USD/thùng sau gần má»™t năm.
Nếu như Há»™i nghị thượng đỉnh G7 được cho là sẽ giải quyết các vấn đỠvÄ© mô vá» tài chính và tá»· giá không chỉ cá»§a 7 ná»n kinh tế công nghiệp phát triển để thúc đẩy kinh tế thế giá»›i hồi phục, thì việc giá dầu tăng cao trở lại có thể là má»™t Ä‘òn bẩy quý giá cho quá trình hồi phục kinh tế thế giá»›i này. Giá dầu tăng cao có thể khiến ngành công nghiệp năng lượng ở hàng loạt các ná»n kinh tế lá»›n như Mỹ hay Nga hồi sinh mạnh mẽ và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, kỳ vá»ng này chỉ có thể xảy ra nếu giá dầu thế giá»›i tăng tốc mạnh mẽ hÆ¡n nữa khá»i mốc khởi Ä‘iểm là 50 USD hiện nay. Hy vá»ng cho giá dầu thế giá»›i là có, chỉ có Ä‘iá»u rất mong manh.
Có nhiá»u lý do để việc giá dầu tăng trở lại tháºm chí còn Ä‘áng chú ý hÆ¡n cả Há»™i nghị thượng đỉnh G7 ở Nháºt Bản trong tuần qua. Vấn đỠquan trá»ng nhất vá» khía cạnh kinh tế mà G7 sẽ xem xét trong cuá»™c há»p lần này vẫn là chính sách tá»· giá, trong Ä‘ó là những cuá»™c tranh cãi bất táºn vá» việc các ná»n kinh tế hàng đầu thế giá»›i như Nháºt Bản hay Liên minh châu Âu (EU) có nên tiếp tục chính sách duy trì tá»· giá thấp để hồi phục tăng trưởng hay không. Trên thá»±c tế vấn đỠnày Ä‘ã được bàn thảo nhiá»u lần trong gần má»™t năm qua, Ä‘iển hình gần nhất là Há»™i nghị thượng đỉnh G20 diá»…n ra ở Thượng Hải hồi cuối tháng 2 năm nay, nhưng tất cả vẫn chưa được giải quyết rốt ráo. Mỹ muốn các ná»n kinh tế như Nháºt Bản hay EU tháºn trá»ng hÆ¡n vá»›i chính sách lãi suất âm, và hạn chế sá» dụng trừ trưá»ng hợp khẩn cấp, trong khi Nháºt và EU lại cho rằng Ä‘ó là động thái cần thiết để vá»±c dáºy kinh tế Nháºt và EU nói riêng và kinh tế thế giá»›i nói chung.
So vá»›i những cuá»™c tranh cãi bất táºn tại Há»™i nghị thượng đỉnh G7, thì việc giá dầu quay trở lại mức 50 USD/thùng được cho là Ä‘áng chú ý hÆ¡n. Tác động cá»§a sá»± kiện này vá»›i ná»n kinh tế thế giá»›i là rõ ràng hÆ¡n. Trước hết, nó có thể cứu má»™t số quốc gia xuất khẩu dầu Ä‘ang lâm vào tình trạng khó khăn kinh tế, như Iran, hay tháºm chí là khá»§ng hoảng kinh tế như Venezuela. Sau Ä‘ó, nó có thể vá»±c dáºy ná»n kinh tế cá»§a các quốc gia xuất khẩu dầu lá»›n nhất thế giá»›i như Nga, Ả Ráºp Saudi hay Iraq. Mỹ cÅ©ng không là ngoại lệ, khi việc giá dầu tăng cao có thể là tác nhân thúc đẩy các DN dầu Ä‘á phiến cá»§a nước này hoạt động trở lại hoặc nâng cao công suất khai thác, má»™t động thái có thể tăng việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hầu hết các công ty khai thác dầu phiến Mỹ có thể thu được lợi nhuáºn ở mức giá khoảng 55 USD/thùng và nhiá»u khả năng sẽ hoạt động trở lại trong thá»i gian tá»›i.
Tuy nhiên, hy vá»ng giá dầu tăng trở lại có thể trở thành má»™t chiếc Ä‘òn bẩy quý giá cho ná»n kinh tế thế giá»›i hồi phục ở thá»i Ä‘iểm hiện tại là tương đối mong manh. Khá nhiá»u chuyên gia dá»± Ä‘oán giá dầu sẽ có thể vượt qua mốc 50 USD/thùng rồi nhanh chóng sụt giảm mạnh trong thá»i gian tá»›i. Lý do chá»§ yếu là vì các sá»± kiện Ä‘ang gây ra sá»± gián Ä‘oạn nguồn cung, vốn là lý do khiến dầu tăng giá, sẽ nhanh chóng chấm dứt. Äó là các vụ cháy rừng ở Canada hay những bất ổn vá» chính trị ở Nigeria. Má»™t khi sá»± gián Ä‘oạn nguồn cung dầu do những sá»± kiện này kết thúc, thì tình trạng dư thừa sẽ lại xuất hiện và giá dầu sẽ lại giảm mạnh, có thể xuống dưới 40 USD/thùng.
Äó là chưa kể việc giá dầu tăng cao cÅ©ng có thể sẽ khiến khá nhiá»u công ty dầu Ä‘á phiến Mỹ vốn Ä‘ã ngưng hoạt động từ đầu năm nay do giá dầu thấp có thể quay trở lại hoạt động, và vì thế có thể đẩy giá xuống thấp hÆ¡n do dư thừa nguồn cung trở nên trầm trá»ng hÆ¡n. Theo thống kê, 50 công ty khai thác dầu lá»›n nhất thế giá»›i cho biết, mức giá trung bình tối thiểu mà há» cần để hoàn vốn và tiếp tục duy trì công suất khai thác là vào khoảng 53 USD/thùng, nghÄ©a là rất gần mức giá hiện nay. Không nghi ngá» gì việc nếu giá dầu tăng lên tá»›i 53 USD/thùng thì tình trạng dư cung sẽ lại diá»…n ra do các công ty hàng đầu thế giá»›i sẽ ngay láºp tức đẩy cao sản lượng.
Nhưng dù mong manh thì vẫn không phải là không có những kỳ vá»ng lá»›n lao. Thá»±c tế có thể sẽ diá»…n ra khác Ä‘i so vá»›i những dá»± Ä‘oán mang tính lý thuyết. Sá»± sụt giảm giá dầu mạnh mẽ trong vòng gần hai năm qua dưá»ng như Ä‘ang tạo ra những háºu quả lá»›n hÆ¡n dá»± Ä‘oán cho ngành công nghiệp dầu ở nhiá»u quốc gia. Mỹ là má»™t ví dụ Ä‘iển hình. Sản lượng khai thác cá»§a nước này Ä‘ã giảm tuần thứ 11 liên tiếp và Ä‘ang đạt mức sản lượng thấp nhất kể từ năm 2014. Số doanh nghiệp dầu Ä‘á phiến Mỹ ná»™p đơn xin phá sản Ä‘ang có xu hướng gia tăng mạnh kể từ đầu năm 2016 đến nay, và vì thế không dá»… dàng để ngành công nghiệp dầu ở nước này có thể nhanh chóng phục hồi sản xuất kể cả khi giá dầu tăng trở lại.
Nhà phân tích William Foiles cá»§a Bloomberg Intelligence cho rằng, phản ứng cá»§a các công ty dầu Ä‘á phiến Mỹ trong sá»± kiện giá dầu tăng trở lại mức 50 USD/thùng lần này có thể sẽ là tháºn trá»ng hÆ¡n. Vào năm ngoái, khi giá dầu tăng lên mức trên 60 USD/thùng, trong khi mức giá trung bình để các công ty dầu Ä‘á phiến Mỹ có lãi là khoảng 55 USD/thùng, thì má»™t số tiá»n lá»›n Ä‘ã được các công ty này vay mượn để phục hồi sản xuất và tháºm chí là tăng sản lượng để kiếm lá»i. Nhưng chỉ đến tháng 8 giá dầu Ä‘ã sụt giảm mạnh chỉ còn dưới 40 USD/thùng và tất cả Ä‘ã sụp đổ. Việc kỳ vá»ng quá cao và Ä‘ánh giá sai mức tăng trưởng cá»§a giá dầu là nguyên nhân khiến nhiá»u công ty dầu phiến Mỹ phải ngưng hoạt động hoặc phá sản.
Äó là lý do mà William Foiles cho rằng, giá» Ä‘ây các công ty này sẽ trở nên tháºn trá»ng hÆ¡n. Há» sẽ không láºp tức khôi phục hoạt động khi giá dầu má»›i chỉ vừa chạm mức 50 USD/thùng, kể cả khi đạt tá»›i 60 USD/thùng Ä‘i nữa. Trừ phi có những dấu hiệu rõ ràng cho thấy giá dầu có thể tăng trên 60 USD/thùng trong má»™t thá»i gian đủ dài thì các công ty dầu Ä‘á phiến Mỹ má»›i trở lại hoạt động. Äiá»u này đồng nghÄ©a vá»›i việc tình trạng dư cung trên thị trưá»ng thế giá»›i trong thá»i gian tá»›i có thể sẽ được giảm nhẹ Ä‘áng kể, và có thể trở thành má»™t Ä‘òn bẩy để nâng giá dầu lên cao trở lại, ít nhất là cho đến cuối năm nay. Äó có thể sẽ là má»™t tin tức tích cá»±c mà ná»n kinh tế thế giá»›i Ä‘ang chỠđợi.
Nguồn tin: Trithuccongluan