Mức thu cả năm từ dầu thô có thể thấp hÆ¡n khoảng 63.000 tỉ đồng so vá»›i dá»± toán đề ra.

Cuối tháng 10 vừa qua, dòng dầu khí đầu tiên từ Giàn giếng H5 Ä‘ã bắt đầu hòa vào hệ thống khai thác quốc gia của ngành dầu khí Việt Nam, nâng sản lượng khai thác của mỏ Tê Giác Trắng lên mức 42.000 thùng/ngày. Dá»± án vận hành giúp gia tăng lợi nhuận kinh tế cho chủ đầu tÆ° và Chính phủ khoảng 400 triệu USD. Giàn giếng trên còn giữ vai trò quan trọng trong việc gia tăng năng lá»±c khai thác dầu thô. Sá»± kiện này diá»…n ra trong bối cảnh 2 con số dá»± kiến và thá»±c thu ngân sách từ hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh dầu thô Ä‘ang có Ä‘á»™ chênh lá»›n.

Đầu năm 2015, Ä‘i ngược lại những dá»± báo của các tổ chức quốc tế về diá»…n biến kém khả quan của giá dầu thô, Chính phủ vẫn lạc quan khi đề ra kế hoạch dá»± thu ngân sách từ dầu thô đạt được 159.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, Ä‘óng góp từ dầu thô trong 9 tháng chỉ đạt 115.000 tỉ đồng. Nếu tính cả mức hụt thu dá»± kiến do dầu tiếp tục giảm giá trong giai Ä‘oạn cuối năm, mức thu cả năm từ dầu thô có thể thấp hÆ¡n khoảng 63.000 tỉ đồng so vá»›i dá»± toán đề ra. Nếu giá dầu những ngày cuối năm ngừng giảm sâu dÆ°á»›i mức 50 USD/thùng thì má»›i đảm bảo mức hụt thu ngân sách này không bị ná»›i rá»™ng thêm.

Má»›i Ä‘ây, trong Cân đối ngân sách Quốc gia năm 2016, Chính phủ vẫn tiếp tục dá»± tính hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh “vàng Ä‘en” sẽ chiếm tỉ trọng 10% trong nguồn thu ngân sách. Kế hoạch dá»± thu ngân sách nhÆ° vậy gần nhÆ° đồng nghÄ©a vá»›i xu hÆ°á»›ng trong năm tá»›i, Việt Nam vẫn tiếp tục tăng sản lượng khai thác tài nguyên dầu thô.

Trong 9 tháng qua, Ä‘iểm sáng nhất của ngành dầu khí đến từ tổng lượng khai thác dầu thô đạt 15,63 triệu tấn, tăng gần 10% so vá»›i cùng kỳ năm ngoái. Tuy vậy, vá»›i tổng lượng dầu thô xuất khẩu giữ nguyên nhÆ° năm trÆ°á»›c (khoảng 7 triệu tấn) thì giá trị mặt hàng này lại giảm gần 50% so vá»›i cùng kỳ, chỉ đạt 3 tỉ USD. Nghịch cảnh này xuất phát từ giá xuất khẩu trung bình của má»—i thùng dầu Việt Nam chỉ đạt ngưỡng 56,7 USD.

Ðáng nói, giá bán dá»± toán (100 USD/thùng) mà Chính phủ lấy làm căn cứ tham chiếu giá nhằm tính toán dá»± thu ngân sách quốc cho toàn năm 2015 có sai số so vá»›i giá bán trung bình thá»±c tế trên thị trường lên đến 43 USD/thùng. Ðầu năm 2015, khi giá dầu chạm xuống mức bình quân 58 USD/thùng, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i dá»± báo ngân sách sẽ hụt thu tá»›i 50.000 tỉ đồng, Bá»™ Tài chính vẫn tá»± tin sẽ cân đối được ngân sách. Việc này diá»…n ra sau khi hàng loạt tổ chức tên tuổi nhÆ° Ngân hàng Thế giá»›i và OPEC đồng loạt Ä‘Æ°a ra quan ngại liên quan đến tình trạng dÆ° thừa nguồn cung dầu mỏ trên phạm vi toàn cầu.

Bên cạnh nguồn cung dÆ° thừa, má»™t trong những áp lá»±c tạo nên Ä‘à giảm 17% của giá năng lượng toàn cầu trong quý III/2015 xuất phát từ diá»…n biến vĩ mô kém tÆ°Æ¡i sáng, nhÆ° suy thoái kinh tế sâu hÆ¡n dá»± kiến ở châu Âu và sá»± giảm tốc gần Ä‘ây của má»™t số nền kinh tế má»›i nổi. Ngoài ra, việc Quỹ Tiền tệ Quốc tế nhận định nền kinh tế thế giá»›i Ä‘ang rÆ¡i vào Ä‘iểm thấp nhất của tăng trưởng, khi chỉ dừng lại mức 3,1% trong năm 2015, càng làm gia tăng sức ép lên giá dầu trong năm tá»›i.

Những năm trÆ°á»›c, khi giá xuất khẩu dầu biến Ä‘á»™ng tăng, việc nguồn thu ngân sách thá»±c tế từ dầu cao hÆ¡n dá»± toán vài chục ngàn tỉ đồng Ä‘ã giúp các nhà hoạch định giải quyết những khoản thiếu hụt phát sinh má»™t cách linh hoạt. Tuy nhiên năm tá»›i, trong bối cảnh nhiều nguồn thu ngân sách khác ngoài dầu sẽ giảm mạnh do lá»™ trình cắt giảm thuế theo các cam kết há»™i nhập, mọi chuyện sẽ không còn dá»… dàng.

Trong 10 tháng đầu năm 2015, ông Nguyá»…n Hùng DÅ©ng, Phó Tổng Giám đốc Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN), cho biết giá dầu thô sụt giảm Ä‘ã tác Ä‘á»™ng mạnh đến doanh thu của Tập Ä‘oàn, dẫn tá»›i ná»™p ngân sách quốc gia giảm 29% so vá»›i cùng kỳ.

Năm tá»›i, Ủy ban Tài chính - Ngân sách Ä‘ánh giá cân đối ngân sách dá»± kiến sẽ căng thẳng khi Chính phủ vẫn Ä‘ang Æ°u tiên đảm bảo mục tiêu tăng trưởng GDP 6,8%, đồng nghÄ©a vá»›i việc duy trì 10% nguồn thu ngân sách từ dầu thô. Mục tiêu của Việt Nam vẫn là tiếp tục tăng sản lượng khai thác dầu thô, trong viá»…n cảnh giá dầu thế giá»›i trên Ä‘à giảm.

Ngoài vấn đề giá, sản lượng Ä‘Æ¡n đặt hàng từ các thị trường xuất khẩu dầu thô chủ yếu của Việt Nam cÅ©ng Ä‘áng lÆ°u ý. Năm 2014, theo Tổng cục Hải quan, giá trị kim ngạch xuất khẩu dầu thô sang các thị trường truyền thống có dấu hiệu giảm. Do Ä‘ó, mức hụt thu ngân sách từ đầu năm đến nay được Chính phủ Ä‘ánh giá là lá»›n, ảnh hưởng đến cân đối ngân sách, dù PVN Ä‘ã khai thác thêm hÆ¡n 1 triệu tấn dầu so vá»›i kế hoạch nhằm bù đắp hụt thu.

Theo nghiên cứu má»›i nhất của Wood Mackenzie (Anh), các khoản đầu tÆ° trong tÆ°Æ¡ng lai trị giá Æ°á»›c khoảng 1.500 tỉ USD vào các dá»± án năng lượng trên toàn cầu sẽ mang lại lợi nhuận gần nhÆ° tiệm cận 0 trong bối cảnh lao dốc của thị trường dầu mỏ. Đồng quan Ä‘iểm, CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dá»± báo từ nay đến năm 2020, nhu cầu dầu của thế giá»›i sẽ tăng dÆ°á»›i 1%. Dá»± báo con số tăng trưởng này sẽ thấp hÆ¡n so vá»›i mức cần thiết để đẩy giá dầu hồi phục từ mức giá thấp trong vùng Ä‘áy hiện tại. IEA phỏng Ä‘oán giá dầu sẽ ở quanh mức 50 USD/thùng cho đến cuối thập ká»· này. Và cho đến năm 2040 vẫn chÆ°a cán mốc 85 USD/thùng.

Trong khi Ä‘ó, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn chia sẻ rằng rút kinh nghiệm từ năm ngoái, dá»± toán ngân sách sẽ Æ°á»›c tính giá dầu ở mức lạc quan 60 USD/thùng trong năm 2016. Ông cho biết vá»›i mức giá tham chiếu này, nếu thị trường có biến Ä‘á»™ng, ngân sách có thể xoay xở được kịp.

Chính phủ dá»± kiến tổng thu cân đối ngân sách năm 2016 là 1.014.500 tỉ đồng, tăng 9,4% so vá»›i Æ°á»›c tính thá»±c hiện năm 2015. Vá»›i con số bá»™i chi ngân sách 2016 ở mức 4,95% GDP (254.000 tỉ đồng, tăng 28.000 tỉ đồng so vá»›i năm 2015) thì trong phÆ°Æ¡ng án thận trọng, Chính phủ cÅ©ng Ä‘ã đề xuất thêm các phÆ°Æ¡ng án chống hụt thu từ dầu thô. Ðó là má»™t loạt các biện pháp đồng bá»™ nhằm có tiền cân đối thu và chi ngân sách năm 2016 nhÆ° tăng thu ná»™i địa (tăng thu thuế, phí) hay đề xuất phát hành trái phiếu chính phủ ra thị trường quốc tế.

Nguồn tin: Nhipcaudautu