Giá xăng dầu thế giới cắm đầu lao thẳng thời gian qua làm các nhà xuất khẩu Hồng Công-Thâm Quyến (Trung Quốc) khi tình trạng buôn lậu mặt hàng này giảm rõ rệt.
Giữa năm ngoái, khi giá dầu thô lên đến đỉnh 147 USD/thùng, giá bán lẻ nhiêu liệu ở khu hành chính đặc biệt Hồng Công cũng leo chóng mặt, gấp đôi hoặc thậm chí gấp ba giá bán lẻ ở thành phố Thâm Quyến.
Trong khi hai khu vực này chỉ cách nhau ranh giới bé nhỏ là một con sông, sở dĩ có tình trạng chênh lệch như vậy là vì ở Trung Quốc đại lục, giá nhiên liệu trong nước được kiềm chế ở mức thấp hơn giá này thuộc loại thấp nhất thế giới, chỉ bằng phân nửa giá quốc tế. Trong khi đó, Hồng Công lại vẫn bán theo giá thị trường.
Cụ thể, khi giá dầu thô đạt ngưỡng chót vót kể trên, giá bán lẻ xăng không chỉ ở Hồng Công là 21,5 USD/lít còn giá ở Thâm Quyến dao động khá ổn định quanh mức 1 USD/lít. Kết quả là hàng ngày, người ta chứng kiến dòng ô tô lũ lượt từ Hồng Công sang Thẩm Quyến... đổ xăng.
Những kẻ trục lợi
Tình trạng trên gây ra những xáo trộn không nhỏ cho lĩnh vực xăng dầu ở Thâm Quyến. Người dân địa phương phải chờ dài cổ mới mua được. Thậm chí, nhiều lúc "cháy" xăng, không ít xe buýt phải tạm ngừng hoạt động gây ảnh hưởng đến các hoạt động sinh hoạt.
Nhưng tệ hại nhất là nó hình thành một đội ngũ buôn lậu xăng dầu chạy dọc ngang giữa Hồng Công và Thâm Quyến suốt ngày để kiếm lời. Những xe này có nhiều "sáng kiến" như mở rộng bình chứa hay sử dụng cả... xe buýt cỡ nhỏ để mua được càng nhiều càng tốt. Có xe "bụng bự" khả năng đựng xăng lên đến 200 lít! Theo ước tính của hải quan Hồng Công, đội xe buôn lậu này lên đến 300 chiếc và kiếm được lợi nhuận khổng lồ.
Một số xe tải cỡ lớn đút túi tới 6.800 USD một ngày nếu chăm chỉ "đánh võng" liên tục qua cửa khẩu. Thậm chí, có một công ty sở hữu 30 xe buôn lậu kiếm được tới 13,6 triệu USD một năm. Kéo theo đó là những hoạt động bất hợp pháp như mua giấy phép lái xe ở Thâm Quyến cho các tài xế buôn lậu. Theo quy định, doanh nghiệp Hồng Công khi đầu tư vào đặc khu kinh tế láng giềng cũng sẽ được cấp giấy phép lái xe và thế là một loạt "công ty ma" được đẻ ra chỉ để lấy giấy phép này.
Kể từ tháng 1 đến tháng 5 năm ngoái, hải quan Hồng Công phát hiện 42 vụ buôn lậu xăng dầu qua cửa khẩu với khối lượng lên đến gần 20 tấn. Đó mới chỉ là bề nổi của tảng băng. Thực tế, chưa có luật nào chống hình thức buôn lậu đặc biệt này. Cách duy nhất là chặn những xe nghi ngờ và xử lý theo lỗi có bình chứa nhiên liệu không thích hợp.
Tạm ngưng, hay kết thúc?
Trong khi các lực lượng hải quan đang đau đầu như vậy thì cơn sốt đầu trên thế giới hạ nhiệt. Giờ thì bán lẻ xăng không chì ở Hồng Công chỉ còn là 1,68 USD/lít trong khi ở Thâm Quyến là 0,87 USD/lít. Cộng thêm chi phí vận chuyển, phí môi giới "lót tay", giờ thì những kẻ buôn lậu chỉ lãi được 0,15 USD/lít.
Lợi nhuận thấp như thế không xứng đáng với rủi ro nếu bị phát hiện. Không ngạc nhiên khi tình trạng buôn lậu xăng dầu giảm mạnh. song, hải quan Hồng Công và Thâm Quyến vẫn lo ngại nó sẽ tái diễn một khi giá dầu quốc tế tăng trở lại còn giá dầu của Trung Quốc tiếp tục ở mức thấp.
Cũng có một tín hiệu tích cực khác khi tháng 1 vừa qua, Ủy ban Phát triển và cải cách quốc gia của Trung Quốc đã điều chỉnh lại hệ thống giá xăng dầu để tiếp cận gần hơn với giá thế giới như áp dụng mức trần dựa theo thị trường. Một khi khoảng cách về giá dần dần bị thu hẹp, đó sẽ là dấu chấm hết cho những chiếc xe "bụng bự".
(Tin tức online)
