Dá»± kiến ngày 30/9, Há»™i đồng thẩm định dá»± án lọc hóa dầu NhÆ¡n Há»™i (Bình Định) - do Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chủ trì sẽ họp để quyết định “số phận” dá»± án này.

NÆ¡i dá»± kiến xây dá»±ng tổ hợp lọc hóa dầu lá»›n nhất Việt Nam - Khu kinh tế NhÆ¡n Há»™i (Bình Định). Ảnh: Hoài Văn

Nếu được thông qua, dá»± án sẽ trình Thủ tÆ°á»›ng xem xét phê duyệt và sẽ là dá»± án có tổng vốn đầu tÆ° lá»›n nhất từ trÆ°á»›c tá»›i nay tại Việt Nam (22 tá»· USD).

Lấy Ä‘âu 22 tá»· Ä‘ô?

Sau khi ná»™p nghiên cứu tiền khả thi vào tháng 5/2013, Chính phủ yêu cầu nhà đầu tÆ° trình nghiên cứu khả thi chi tiết để xem xét (do dá»± án này nằm ngoài quy hoạch tổng thể phát triển ngành dầu khí Việt Nam tá»›i năm 2020).

Ngày 8/9, Tập Ä‘oàn Dầu khí Thái Lan (PTT) và Tập Ä‘oàn dầu mỏ Saudi Aramco của Ả-rập Saudi Ä‘ã trình Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng báo cáo nghiên cứu khả thi dá»± án lọc hóa dầu tại Khu kinh tế NhÆ¡n Há»™i (Bình Định).

Ban đầu, các nhà đầu tÆ° tá»›i từ Thái Lan và Ả-rập Saudi dá»± kiến xây dá»±ng nhà máy vá»›i tổng vốn đầu tÆ° 28,7 tá»· USD, công suất 660.000 thùng dầu thô/ngày (tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 30 triệu tấn dầu thô/năm), vá»›i tên gọi Tổ hợp lọc hóa dầu ASEAN (ASEAN Petrochemical Refinery Complex).

Tuy nhiên, khi chính thức trình nghiên cứu khả thi cho các bá»™ ngành Việt Nam, chủ đầu tÆ° giảm vốn đăng ký còn 22 tá»· USD, công suất còn 400.000 thùng dầu thô/ngày (20 triệu tấn dầu thô/năm) và đổi tên thành dá»± án Victory Project.

Trong Ä‘ó, Tập Ä‘oàn PTT và Saudi Aramco má»—i Ä‘Æ¡n vị góp 40% tổng vốn đầu tÆ°, 20% còn lại nhà đầu tÆ° Ä‘ang hy vọng má»™t tập Ä‘oàn nhà nÆ°á»›c của Việt Nam có thể tham gia.

Dá»± án lọc hóa dầu NhÆ¡n Há»™i nếu được Chính phủ chấp thuận, cuối năm 2016 chủ đầu tÆ° sẽ hoàn thành việc đấu thầu theo hình thức EPC (thiết kế, cung ứng thiết bị, thi công và chuyển giao), đầu năm 2017 khởi công; năm 2021 có sản phẩm đầu tiên. Sau Ä‘ó tùy thuá»™c vào hiệu quả chủ đầu tÆ° má»›i quyết định nâng công suất nhà máy lên 30 triệu tấn dầu thô/năm hay không. Hiện, Bình Định Ä‘ã chuẩn bị sẵn quỹ đất sạch khoảng 2.000 ha.
Dá»± án Victory Project sẽ tích hợp đầy đủ lọc và hóa dầu (vá»›i hÆ¡n 20 sản phẩm khác nhau). Trong Ä‘ó lọc dầu khoảng 12 triệu tấn dầu thô/năm để ra các sản phẩm xăng dầu, 8 triệu tấn dầu thô còn lại phục vụ cho hóa dầu (sản phẩm nhÆ° hạt nhá»±a, nhá»±a đường, nguyên liệu xÆ¡ sợi, dung môi…). Nguyên liệu dầu thô (cả dầu chua và ngọt) của nhà máy sẽ nhập khẩu từ Trung Đông, châu Phi, Nam Mỹ.

Má»™t phần sản phẩm cung ứng trong nÆ°á»›c, còn lại sẽ xuất khẩu ra các nÆ°á»›c trong khu vá»±c ASEAN, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản… “Việt Nam là thị trường Ä‘ang phát triển, nhiều tiềm năng cho cả hai dòng sản phẩm tinh chế và hóa dầu.

Dá»± án Victory Project sẽ giúp giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong nÆ°á»›c và cải thiện an ninh năng lượng cho Việt Nam. Ngoài ra, Việt Nam sẽ trở thành trung tâm lọc và hóa dầu cung ứng Ä‘i các nÆ°á»›c ASEAN”, thông báo của chủ đầu tÆ°.

Ông Pailin Chuchottaworn, Chủ tịch kiêm Giám đốc Ä‘iều hành Tập Ä‘oàn PTT cho biết: Dá»± án Victory Project sẽ đẩy nhanh sá»± phát triển của ngành công nghiệp nhá»±a cho sản xuất hàng dệt may, bao bì, hóa chất, linh kiện ô tô, Ä‘iện tá»­ và phát triển của ngành công nghiệp thiết bị ngoại vi ở Việt Nam (tÆ°Æ¡ng tá»± kinh nghiệm của Thái Lan trong 20 năm qua).

Chủ đầu tÆ° tính toán, dá»± án này Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng sẽ Ä‘óng góp 4-5 tá»· USD cho nền kinh tế Việt Nam má»—i năm (chiếm 3-4% GDP Việt Nam).

Doanh nghiệp Thái Ä‘ón đầu

Ngày 30/9, Há»™i đồng thẩm định dá»± án - vá»›i thành phần gồm 12 cÆ¡ quan ban ngành và tỉnh Bình Định (do Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chủ trì), sẽ họp thẩm định báo cáo của chủ đầu tÆ°. Sau khi họp thẩm định xong, há»™i đồng sẽ báo cáo Thủ tÆ°á»›ng quyết định chủ trÆ°Æ¡ng và bổ sung quy hoạch.

Về lý do chọn Việt Nam, má»™t lãnh đạo tỉnh Bình Định cho biết, PTT giải thích rằng, tại Thái Lan nếu xây dá»±ng nhà máy lọc hóa dầu phải đặt phía Nam (gần biển).

Tuy nhiên, khu vá»±c này Ä‘ã có má»™t số nhà máy, lại thuá»™c vùng bất ổn, nên họ xác định đầu tÆ° ra nÆ°á»›c ngoài. Ban đầu, PTT Ä‘Æ°a phÆ°Æ¡ng án Việt Nam hoặc Malaysia. Cuối cùng chọn Việt Nam do ngoài Æ°u Ä‘ãi đầu tÆ° và vị trí địa lý, vài năm trÆ°á»›c PTT Ä‘ã là đối tác của Petrolimex.

TrÆ°á»›c Ä‘ây, Petrolimex từng kêu gọi PTT đầu tÆ° vào dá»± án lọc dầu Nghi SÆ¡n (Thanh Hóa), Long SÆ¡n (Bà Rịa-VÅ©ng Tàu), nhÆ°ng Ä‘ây đều là dá»± án quy mô nhỏ hoặc trung bình và đều do Petrolimex làm chủ đầu tÆ° nên PTT từ chối tham gia.

Trong khi Ä‘ó, tại NhÆ¡n Há»™i, từ năm 2010, Cty TNHH Phát triển Năng lượng KST cùng Cty STFE (Thái Lan) Ä‘ã nghiên cứu đầu tÆ° dá»± án lọc hóa dầu và nhiệt Ä‘iện.

Thời Ä‘iểm Ä‘ó, dá»± án chỉ có công suất khoảng 3 triệu tấn dầu thô/năm nên Chính phủ không đồng ý và yêu cầu phải từ 10 triệu tấn dầu thô/năm trở lên. Sau Ä‘ó, Cty STFE Ä‘ã kêu gọi Tập Ä‘oàn PTT tham gia.

Về năng lá»±c nhà đầu tÆ°, má»™t lãnh đạo Ban quản lý Khu Kinh tế NhÆ¡n Há»™i cho biết, cả PTT và Saudi Aramco đều có cổ phần của nhà nÆ°á»›c. Riêng Tập Ä‘oàn Saudi Aramco má»—i năm khai thác 3,5 tá»· thùng dầu thô (chÆ°a tính hoạt Ä‘á»™ng lọc hóa dầu), có Ä‘á»™i tàu vận chuyển dầu hùng mạnh nhất thế giá»›i…

“Vấn đề của dá»± án hiện nay là chÆ°a có đối tác nào của Việt Nam tham gia. Nếu không có đối tác Việt Nam, dá»± án triển khai tiếp hay không, phía họ (Tập Ä‘oàn PTT - PV) cÅ©ng chÆ°a xác định trường hợp này”, vị lãnh đạo trên cho biết.

Hôm 25/9, để Ä‘ón đầu dá»± án lọc hóa dầu NhÆ¡n Há»™i, Cty TNHH Điện lá»±c Ratchaburi Electricity Generating Limited (RATCH, Thái Lan) và Cty TNHH Phát triển Năng lượng KST (liên doanh Việt Nam - Thái Lan) Ä‘ã làm việc vá»›i lãnh đạo và các sở ngành tỉnh Bình Định để tìm hiểu, xúc tiến đầu tÆ° dá»± án nhiệt Ä‘iện, xá»­ lý chất thải và cấp thoát nÆ°á»›c cung ứng cho nhà máy lọc hóa dầu này.

Nguồn tin: Tienphong