Đó là chỉ đạo của Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú tại cuá»™c họp của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng vá»›i các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối, ngày 12/3/2012. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cÅ©ng Ä‘ã Ä‘Æ°a ra quyết định xá»­ lý đối vá»›i Tổng công ty Hàng hải- doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu Ä‘ã “bỏ” thị trường lúc khó khăn.

Nhập khẩu giảm mạnh

Báo cáo của Vụ Xuất nhập khẩu Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cho thấy, 2 tháng đầu năm 2012, tổng nguồn nhập khẩu xăng dầu của các doanh nghiệp đầu mối giảm mạnh, giảm 44% so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c, chỉ đạt 10% tổng hạn mức tối thiểu nhập khẩu cả năm. Trong Ä‘ó, mặt hàng xăng giảm 15%; diezen giảm 57%, mazut giảm 62%. Tuy nhiên, nguồn mua từ Nhà máy lọc dầu Dung Quất tăng 17,6% so cùng kỳ.

Theo bà LÆ°Æ¡ng Ánh Quỳnh- Phó Vụ trưởng Vụ Xuất nhập khẩu- phân tích: Sở dÄ© tổng nguồn nhập khẩu và mua từ Dung Quất trong 2 tháng giảm mạnh so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c vì nguồn cung trong 2 tháng đầu năm 2011 tăng rất cao (2 tháng đầu năm 2011 tăng ká»· lục tá»›i 31% so vá»›i năm 2010), vì thế khi so sánh vá»›i cùng kỳ năm 2011 thì nguồn trong 2 tháng 2012 giảm má»™t cách tÆ°Æ¡ng đối.

Mặc dù nguồn nhập khẩu và nguồn mua Dung Quất trong 2 tháng đầu năm giảm mạnh nhÆ°ng tổng nguồn cung và cÆ¡ cấu chủng loại vẫn bảo đảm nhu cầu. Lý do vì lượng tồn kho xăng dầu trong tháng 1/2012 cao hÆ¡n gần 23% so vá»›i cùng kỳ 2011; hÆ¡n nữa, trong 2 tháng, sản xuất trong nÆ°á»›c có xu hÆ°á»›ng chậm lại nên nhu cầu sá»­ dụng xăng dầu giảm khoảng 13%; đồng thời, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ã bá»›t căng thẳng so vá»›i khu vá»±c, cùng vá»›i các biện pháp phối hợp của các bá»™, ngành Ä‘ã có tác dụng ngăn chặn Ä‘áng kể việc xuất lậu xăng dầu qua biện giá»›i. Những yếu tố Ä‘ó khiến cân đối cung cầu xăng dầu được bảo đảm.

Do khó khăn về kinh doanh, tiêu thụ giảm, tồn kho lá»›n nên hầu hêt các doanh nghiệp đều giảm lượng nhập khẩu, má»›i đạt 10% hạn mức cả năm. Tuy nhiên, tính đến 8/3/2012, hầu hết các doanh nghiệp đầu mối đều đảm bảo nguồn dá»± trữ lÆ°u thông theo Ä‘úng quy định Nghị định 84/2009/NĐ-CP. Tính đến ngày 1/3/2012, lượng tồn kho các mặt hàng xăng dầu đều cao hÆ¡n cùng kỳ năm trÆ°á»›c: tồn kho xăng tăng 31%, diezen tăng 5%.

Năm 2012, có 12 doanh nghiệp đầu mối được giao hạn mức nhập khẩu tối thiểu xăng dầu. Tuy nhiên, theo Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, trong 2 tháng chỉ có 11/12 đầu mối tiến hành nhập khẩu và lấy nguồn từ Nhà máy lọc dầu Dung Quất. Riêng Tổng công ty Hàng hải Việt Nam “bỏ” thị trường, không nhập khẩu, không mua sản phẩm từ Dung Quất, lượng hàng tham gia thị trường không Ä‘áng kể. Trong năm 2011, tổng công ty cÅ©ng không nhập khẩu trong nhiều tháng.

Về tiêu thụ, phần lá»›n tiêu thụ xăng dầu của các doanh nghiệp không có biến Ä‘á»™ng lá»›n so vá»›i cùng kỳ 2011. Ngoài Tổng công ty Hàng hải thì tình trạng bỏ thị trường dồn cho DN khác Ä‘ã bá»›t hÆ¡n năm trÆ°á»›c.

Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ánh giá, trong năm 2011 và 2 tháng đầu năm 2012 thị trường xăng dầu thế giá»›i có nhiều biến Ä‘á»™ng phức tạp, giá xăng dầu thế giá»›i có xu hÆ°á»›ng tăng, kinh doanh trong nÆ°á»›c gặp nhiều khó khăn, nhất là lá»— kinh doanh trong năm 2011 chÆ°a có hÆ°á»›ng giải quyết, sức ép thị trường và xã há»™i lên các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu rất lá»›n, nhÆ°ng trong hoàn cảnh Ä‘ó hầu hết các doanh nghiệp đầu mối Ä‘ã tổ chức nguồn hàng, đảm bảo nhu cầu và duy trì mức dá»± trữ lÆ°u thông Ä‘úng quy định là sá»± ná»— lá»±c rất lá»›n.

Trong lúc thị trường xăng dầu chÆ°a bá»›t căng thẳng, các công cụ nhÆ° thuế, quỹ bình ổn Ä‘ã sá»­ dụng hết, thậm chí quỹ bình ổn tại má»™t số doanh nghiệp Ä‘ã bị âm… thì việc bình ổn nguồn cung xăng dầu sẽ hết sức phức tạp. Bà LÆ°Æ¡ng Ánh Quỳnh kiến nghị: Các doanh nghiệp đầu mối cần liên hệ chặt chẽ vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng để nắm thông tin tình hình tồn kho, nhập khẩu, mua xăng dầu tÆ° Dung Quất, quản lý nguồn ná»™i địa, ngăn chặn việc xuất lậu qua biên giá»›i để cÆ¡ quan quản lý kịp thời can thiệp, không để xảy ra tình trạng đứt nguồn cung xăng dầu trong bất kỳ tình huống nào.

Đảm bảo nguồn cung trong bất kỳ hoàn cảnh nào

Phát biểu tại buổi họp, Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú nhận xét: Dá»± Ä‘oán, thời gian tá»›i còn nhiều khó khăn hÆ¡n trong kinh doanh xăng dầu trong nÆ°á»›c khi xu thế tăng giá của xăng dầu thế giá»›i rất rõ, vì có nhiều yếu tố bất lợi tác Ä‘á»™ng, thậm chí có những dá»± báo hết năm 2012 giá xăng dầu thế giá»›i có thể lên 200 USD/thùng, Ä‘iều Ä‘ó có nghÄ©a các doanh nghiệp đầu mối phải chuẩn bị bÆ°á»›c vào giai Ä‘oạn rất khó khăn. Trong khi Ä‘ó, những vấn đề để xá»­ lý bình ổn giá Ä‘ã cạn kiệt, chúng ta Ä‘ã lùi hết cỡ, nhÆ° quỹ bình ổn giá có doanh nghiệp không còn, có doanh nghiệp thì Ä‘ã âm, chỉ còn con đường duy nhất là tăng giá. NhÆ°ng tăng giá thì chúng ta chịu sức ép rất lá»›n từ thị trường, từ xã há»™i... Khó khăn chồng khó khăn, chúng ta chÆ°a có hÆ°á»›ng giải quyết những vấn đề tồn tại trong Ä‘iều hành nhÆ°: doanh nghiệp lá»— rất lá»›n, chÆ°a có hÆ°á»›ng xá»­ lý hoa hồng, hay việc mua ngoại tệ nhập khẩu xăng dầu vẫn khó khăn... Mặc dù khó khăn nhÆ°ng quan Ä‘iểm Ä‘iều hành của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng là: bất kỳ hoàn cảnh nào chúng ta cÅ©ng vẫn phải bảo đảm không để đứt nguồn xăng dầu, đảm bảo nguồn dá»± trữ lÆ°u thông và cÆ¡ cấu chủng loại Ä‘úng theo Nghị định 84. “Doanh nghiệp nào không thá»±c hiện Ä‘úng quy định thì phải xem xét trách nhiệm của doanh nghiệp Ä‘ó. Chúng ta phải cÆ°Æ¡ng quyết làm Ä‘úng. Kiên quyết xá»­ lý các Ä‘Æ¡n vị vi phạm!”- Thứ trưởng nhấn mạnh.

Đánh giá về đảm bảo nguồn, thứ trưởng cho rằng, trong 2 tháng đầu năm các doanh nghiệp đầu mối Ä‘ã bảo đảm cao hÆ¡n so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c. Tuy nhiên, Thứ trưởng lÆ°u ý: Nguồn nhập khẩu 2 tháng thấp hÆ¡n năm trÆ°á»›c, kể cả nguồn tiêu thụ từ Dung Quất. Vì thế Ä‘iều hành của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng là đảm bảo nguồn nhập khẩu, vì nguồn xăng dầu từ Dung Quất là rất rõ ràng. Trong giai Ä‘oạn tá»›i nếu khó khăn vẫn có khả năng đứt nguồn!

Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú cho biết, trong năm 2012, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ chỉ đạo lá»±c lượng quản lý thị trường tập trung kiểm tra, kiểm soát hệ thống bán lẻ xăng dầu, đồng thời công khai việc xá»­ lý vi phạm trên hệ thống thông tin. “Việc xiết chặt quản lý hệ thống bán lẻ của đại lý, tổng đại lý phần nào sẽ ảnh hưởng đến doanh nghiệp đầu mối, vì thế doanh nghiệp đầu mối cần chọn lọc các doanh nghiệp làm đại lý, tổng đại lý có uy tín, Ä‘áp ứng đủ Ä‘iều kiện tối thiểu”- Thứ trưởng lÆ°u ý.

Để triệt để xá»­ lý vi phạm của các đại lý xăng dầu, Thứ trưởng đề nghị, đối vá»›i các tổng đại lý, đại lý vi phạm, doanh nghiệp đầu mối cần áp dụng biện pháp công bố công khai cho các đầu mối khác cùng biết, và các đầu mối khác cÅ©ng kiên quyết từ chối không hợp tác vá»›i các đại lý vi phạm, tránh trường hợp DN vi phạm chạy từ đầu mối này sang đầu mối khác.

Hạn chế quyền nhập khẩu của Tổng công ty Hàng hải

CÅ©ng trong buổi họp, Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú dã công bố xá»­ lý vi phạm đối vá»›i Tổng công ty Hàng hải do không nhập khẩu xăng dầu trong nhiều tháng năm 2011 và 2 tháng đầu năm 2012. Theo Ä‘ó, mặc dù chÆ°a rút giấy phép kinh doanh nhÆ°ng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ rút bỏ toàn bá»™ hạn mức tối thiểu và quyền nhập khẩu xăng và diezen 0,05S của Tổng công ty Hàng hải. Tổng công ty chỉ còn hạn mức nhập khẩu tối thiểu và quyền nhập khẩu diezen 0,25S và dầu FO để hoạt Ä‘á»™ng hàng hải. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ thông báo cụ thể cho Tổng cục Hải quan để giám sát. Đồng thời, từ nay đến hết 2012, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ xem xét hoạt Ä‘á»™ng của Tổng công ty Hàng hải để quyết định những xá»­ lý tiếp theo.

Đồng thời vá»›i việc hạn chế quyền nhập khẩu của Tổng công ty Hàng hải, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ giao lại hạn mức nhập khẩu của Tổng công ty Hàng hải cho Ä‘Æ¡n vị má»›i tham gia nhập khẩu để đảm bảo nguồn theo Ä‘úng yêu cầu chung.

Nguồn tin: baocongthuong