- Giá dầu thô thế giá»›i liên tục lao dốc mạnh trong thời gian qua, hiện về mức khoảng 35-36 USD/thùng, giảm khoảng 33% tính từ đầu năm. Đây cÅ©ng là mức thấp nhất trong hÆ¡n 10 năm nay. “Cú lao dốc” của giá dầu lần này lại đặt ra những kịch bản để Việt Nam phải ứng phó.

Dầu thô Ä‘ang trong đợt giảm giá “sốc”. Ảnh: S.T.
3 kịch bản cho giá dầu

Đưa ra 3 kịch bản tác Ä‘á»™ng giá dầu đến kinh tế Việt Nam cho năm 2016, nhóm nghiên cứu của Trung tâm Thông tin và Dá»± báo kinh tế xã há»™i quốc gia cho biết: Kịch bản giá dầu 50 USD/thùng, nền kinh tế Việt Nam - nÆ°á»›c vừa NK xăng dầu thành phẩm vừa XK dầu thô, chịu tác Ä‘á»™ng cả tiêu cá»±c và tích cá»±c. Đối vá»›i Việt Nam, cú sốc giảm giá dầu này có tác Ä‘á»™ng tá»›i nền kinh tế nÆ°á»›c ta khiến GDP giảm mạnh vào năm 2016, cụ thể giảm 0,47 Ä‘iểm % trong năm 2016 (giả sá»­ mục tiêu tăng trưởng GDP 2016 là 6,7%, thì mức giảm 0,47 Ä‘iểm % này sẽ khiến GDP giảm còn 6,23% - PV). Song tốc Ä‘á»™ giảm dần vào các năm sau do các nền kinh tế là đối tác kinh tế quan trọng của Việt Nam được cải thiện.

Vá»›i kịch bản thứ 2, giá dầu giảm xuống mức 40 USD/thùng, so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c, tăng trưởng kinh tế Việt Nam giảm 0,85 Ä‘iểm % trong năm 2016. Do thu ngân sách giảm mạnh nên tác Ä‘á»™ng tá»›i chi tiêu Chính phủ và cầu trong nÆ°á»›c, khiến quy mô GDP 3 năm giai Ä‘oạn 2016-2018 suy giảm mạnh so vá»›i kịch bản không có cú sốc giảm giá dầu này.

Trong kịch bản thứ 3, khi giá dầu trung bình của thế giá»›i giảm xuống mức 30 USD/thùng, so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c, tăng trưởng kinh tế Việt giảm 1,36 Ä‘iểm % trong năm 2016.

Cú sốc giảm giá dầu này khiến lạm phát Việt Nam giảm 3,95 Ä‘iểm % và nền kinh tế Việt Nam ở trong tình trạng giảm phát sâu. Do tiền đồng tăng giá 4,04 Ä‘iểm % nên tác Ä‘á»™ng tá»›i kim ngạch XK. Do tăng trưởng kinh tế thế giá»›i những năm sau được cải thiện nên có tác Ä‘á»™ng tích cá»±c tá»›i tăng trưởng kinh tế Việt Nam.

Trao đổi vá»›i phóng viên, TS LÆ°Æ¡ng Văn Khôi, Trưởng ban Kinh tế thế giá»›i (Trung tâm Thông tin và Dá»± báo kinh tế xã há»™i quốc gia) cho rằng: Chúng tôi Ä‘ã nghiên cứu 3 kịch bản giá dầu giảm tác Ä‘á»™ng đến Việt Nam nhÆ° giảm xuống 50 USD/ thùng, 40 USD/thùng và 30 USD/thùng. Trong cả 3 kịch bản, nền kinh tế Việt Nam đều ở trong tình trạng giảm phát nặng nên tùy thuá»™c vào Ä‘iều kiện vÄ© mô, cần có những biện pháp bổ trợ khác nhÆ° ná»›i lỏng tiền tệ để kích thích tăng trưởng nền kinh tế.

“Để nguồn thu ngân sách đảm bảo khi khu vá»±c kinh tế được cải thiện, Chính phủ cần cải cách má»™t cách toàn diện hệ thống thuế quốc gia từ Trung Æ°Æ¡ng xuống địa phÆ°Æ¡ng để tránh thất thu thuế, đảm bảo nguồn thu và/hoặc bù đắp phần suy giảm do tác Ä‘á»™ng giảm giá dầu thế giá»›i tá»›i ngân sách Nhà nÆ°á»›c…” – TS LÆ°Æ¡ng Văn Khôi khuyến nghị.

Không lo

Cách Ä‘ây ít ngày, trao đổi vá»›i các phóng viên tại trụ sở, Bá»™ trưởng Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ° Bùi Quang Vinh cÅ©ng nhắc đến “cú sốc” giá dầu và tác Ä‘á»™ng tá»›i kinh tế Việt Nam. Bá»™ trưởng Bùi Quang Vinh cho rằng: Năm 2015, mặc dù giá dầu giảm nhÆ°ng tổng thu ngân sách của Việt Nam vẫn không giảm, chỉ thay đổi cÆ¡ cấu là làm ngân sách Trung Æ°Æ¡ng hụt 31 nghìn tá»· đồng song ngân sách địa phÆ°Æ¡ng lại vượt thu rất nhiều. Chúng ta là nÆ°á»›c XK dầu mỏ, nhÆ°ng cÅ©ng là nÆ°á»›c NK xăng dầu. Cho nên giá dầu giảm làm giá đầu vào của các ngành kinh tế giảm, làm tăng giá trị gia tăng trong các sản phẩm, làm tăng GDP.

Đánh giá những tác Ä‘á»™ng của việc giá dầu thế giá»›i Ä‘ã xuống đến ngưỡng 36 USD/thùng, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng, Ä‘ây là giá dầu kỳ hạn của các tháng trong tÆ°Æ¡ng lai nên có thể nói là không ảnh hưởng trá»±c tiếp đến nhiệm vụ thu ngân sách của năm 2015. Theo tính toán của Bá»™ Tài chính, năm nay, ngân sách vẫn sẽ thu đạt và vượt mức thu dầu thô Ä‘ã báo cáo Quốc há»™i (khoảng 65-66 nghìn tá»· đồng).

Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết thêm, sang năm 2016, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Ä‘ã chỉ đạo và Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã tính toán các phÆ°Æ¡ng án để giúp Chính phủ, Quốc há»™i Ä‘iều hành ngân sách má»™t cách tích cá»±c, chủ Ä‘á»™ng nhất. Trong các phÆ°Æ¡ng án Ä‘Æ°a ra có tính đến trường hợp giá dầu xuống đến ngưỡng 35-36 USD/thùng. Nếu mức giá này kéo dài cả năm 2016 thì tác Ä‘á»™ng giảm thu ngân sách khoảng 33-35 nghìn tá»· đồng. Trong Ä‘ó, giảm trá»±c tiếp thu từ dầu thô khoảng hÆ¡n 20 nghìn tá»· đồng và giảm từ các khoản liên quan thuế XNK, giá khí,… khoảng 15 nghìn tá»· đồng.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn, khi Ä‘ánh giá tác Ä‘á»™ng, cần nhìn cả 2 mặt của vấn đề, đặc biệt là sau bài học rút ra từ kinh nghiệm Ä‘iều hành ngân sách 2015. Khi giá dầu xuống 35 USD/thùng, vá»›i dá»± kiến NK khoảng 12,5 - 13 triệu tấn xăng dầu cho năm 2016, thì tÆ°Æ¡ng ứng giá xăng dầu NK cho nền kinh tế sẽ giảm khoảng 2-2,1 tá»· USD, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 45 nghìn tá»· đồng. Con số này kết hợp cùng vá»›i giá nguyên liệu đầu vào giảm theo thì nền kinh tế Việt Nam sẽ được lợi và theo Ä‘ó, đời sống sản xuất, đời sống nhân dân cÅ©ng sẽ được lợi. Khi Ä‘ó, các khoản thu thuế từ ná»™i bá»™ nền kinh tế sẽ tăng lên.

"Vá»›i nguyên do Ä‘ó, theo tính toán của các cÆ¡ quan chuyên môn của Bá»™ Tài chính, cân đối ngân sách 2016 vẫn được đảm bảo vì quan trọng nhất vẫn là tác Ä‘á»™ng tích cá»±c của giá dầu há»— trợ nền kinh tế đảm bảo được tốc Ä‘á»™ tăng trưởng 6,5-6,7%. Việc duy trì tăng trưởng kinh tế, cùng vá»›i Ä‘ó là làm tốt công tác xá»­ lý nợ đọng cÅ©ng nhÆ° tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tra chống chuyển giá sẽ là 3 công cụ quan trọng để đảm bảo cân đối ngân sách Nhà nÆ°á»›c và ngân sách Trung Æ°Æ¡ng năm 2016" - lãnh đạo Bá»™ Tài chính khẳng định.

Nguồn tin: Baohaiquan.vn