Sá»± biến động cá»§a giá dầu má» thế giá»›i thá»i gian qua thu hút nhiá»u quan tâm. Trong khi các cưá»ng quốc xuất khẩu dầu má» lo lắng trước nguy cÆ¡ nguồn thu giảm sút, thì các chuyên gia cho rằng vá» lâu dài, giá xăng dầu giảm có lợi cho tăng trưởng kinh tế, thông qua kích thích sản xuất và tiêu dùng.
Giá dầu liên tục giảm
Äầu năm 2014, giá dầu má» vẫn dao động trên mức 100 USD/thùng, có thá»i Ä‘iểm vào cuối tháng 6 còn lên mức hÆ¡n 110 USD/thùng. Tuy nhiên, kể từ tháng 7 giá dầu má» bắt đầu lao dốc từ mức hÆ¡n 105 USD/thùng xuống chỉ còn chưa tá»›i 80 USD hiện nay. Äáng chú ý Ä‘à sụt giảm này có thể còn chưa dừng lại ở Ä‘ó. Giá dầu giao dịch ngày 26/11 tiếp tục Ä‘à giảm khi dầu thô Brent biển Bắc ở mức 78,13 USD/thùng, còn dầu thô ngá»t nhẹ cá»§a Mỹ giảm xuống còn 73,79 USD.
Doanh số bán xe hÆ¡i ở Mỹ tăng mạnh khi giá xăng dầu giảm.
Việc giá dầu mất 30% giá trị trong vòng 6 tháng trở lại Ä‘ây là má»™t Ä‘iá»u bất thưá»ng, mà theo cách mô tả cá»§a Michael Haigh, trưởng bá»™ pháºn nghiên cứu cá»§a táºp Ä‘oàn Societe Generale, thì “thị trưá»ng dầu má» Ä‘ang chứng kiến má»™t sá»± thay đổi vá» mặt cấu trúc, má»™t sá»± thay đổi căn bản chỉ xuất hiện má»™t lần trong 1-2 tháºp niên”. Ông dá»± Ä‘oán giá dầu Brent có thể sẽ rÆ¡i xuống mức 70 USD/thùng còn giá dầu thô ngá»t nhẹ sẽ ở mức 60-65 USD.
Edward L. Morse, ngưá»i đứng đầu bá»™ pháºn nghiên cứu tiêu dùng tại Citigroup dá»± Ä‘oán: “Chúng tôi nghÄ© rằng giá dầu thấp sẽ tiếp tục được duy trì ít nhất trong vòng 1 năm. Ngay cả khi giá tăng trở lại trên phạm vi thế giá»›i, sẽ cần khoảng 2 năm vá»›i lượng cầu tăng lên để đẩy giá dầu trở lại giá hồi giữa những năm 1990”. CÆ¡ quan Thông tin năng lượng liên bang Mỹ dá»± báo giá dầu cho năm 2015 sẽ là 83 USD/thùng, thấp hÆ¡n 18 USD so vá»›i dá»± báo trước Ä‘ó được đưa ra trong tháng 10.
Nguy cÆ¡ giảm phát
Giá dầu má» giảm lại kéo theo nguy cÆ¡ giảm phát. Jeffrey Gundlach, giám đốc quản lý quỹ cá»§a DoubleLine Capital nháºn định: Nếu giá dầu là 75 USD/thùng, tôi nghÄ© rằng CPI (chỉ số giá tiêu dùng) ở Mỹ có thể xuống mức 0% và lúc Ä‘ó nguy cÆ¡ giảm phát xuất hiện.
Tá»· lệ lạm phát cá»§a Mỹ từ lâu Ä‘ã ở dưới mức 2% theo mục tiêu đặt ra. Nhưng vá»›i giá dầu má» như hiện nay thì mức lạm phát này, cùng lãi suất cÆ¡ bản cá»§a Mỹ, khó có thể tăng lên trong năm tá»›i. Việc lạm phát tại Anh giảm xuống 1,2% thá»i gian gần Ä‘ây là má»™t hệ quả cá»§a giá dầu giảm. Giá dầu thấp cÅ©ng là má»™t nhân tố để gia tăng hoạt động đầu cÆ¡, kéo dài thá»i gian thá»±c hiện chính sách tiá»n tệ, trong khi các gói kích thích kinh tế lại chỉ có tác dụng vá»›i liá»u lượng vừa đủ.
Bản thân thị trưá»ng dầu má» Ä‘i xuống cÅ©ng phản ánh cái nhìn bi quan cá»§a giá»›i đầu tư vá»›i triển vá»ng tăng trưởng cá»§a các ná»n kinh tế, trong Ä‘ó có châu Á, nÆ¡i có những ná»n kinh tế nháºp khẩu dầu má» hàng đầu thế giá»›i. Tăng trưởng kinh tế Ấn Äá»™ Ä‘ã giảm xuống mức 5% trong quý III so vá»›i 5,7% cá»§a quý trước. Kinh tế Nháºt Bản tăng trưởng âm trong quý thứ 2 liên tiếp. Äá»™ng thái cắt giảm lãi suất bất ngá» cá»§a Trung Quốc hồi tuần trước cÅ©ng là tín hiệu cho thấy sá»± giảm tốc cá»§a ná»n kinh tế lá»›n nhất khu vá»±c.
Lợi nhiá»u hÆ¡n hại
Nhìn trên thị trưá»ng dầu má», giá dầu giảm là má»™t “món quà trá»i cho” đối vá»›i nhiá»u ná»n kinh tế Ä‘ang phải nháºp khẩu nhiên liệu như Trung Quốc, Ấn Äá»™, Nháºt Bản, các nước Liên minh châu Âu. Tất nhiên, có kẻ được sẽ có ngưá»i mất. Dầu thô rá»›t giá chắc chắn sẽ gây thiệt hại cho ná»n kinh tế cá»§a nhiá»u nước xuất khẩu mặt hàng này. Nhưng các nhà kinh tế Ä‘á»u thống nhất rằng vá» tổng thể, giá dầu má» giảm sẽ tạo Ä‘à tốt cho sá»± phục hồi kinh tế. Dean Maki, nhà kinh tế trưởng tại Barclays nháºn định: “Khi dầu thô giảm giá, lợi ích mà bên tiêu thụ dầu thu được sẽ lá»›n hÆ¡n mất mát cá»§a bên sản xuất. Chẳng hạn, tiá»n đầu tư vào sản xuất dầu khí (tại Mỹ) là dưới 1% GDP, trong khi chi tiêu cá»§a ngưá»i tiêu dùng vào mặt hàng năng lượng này chiếm tá»›i 68,5% GDP”.
Trong ngắn hạn, giá dầu thấp sẽ giúp thị trưá»ng hàng hóa khởi sắc do chi phí sản xuất giảm, đồng thá»i ngưá»i tiêu dùng lại có thêm tiá»n để chi tiêu thay vì đốt vào năng lượng. Số tiá»n các ná»n kinh tế phải đầu tư vào dầu khí sẽ được chuyển vào lÄ©nh vá»±c khác cá»§a ná»n kinh tế để kích thích tăng trưởng, tạo việc làm. Ngưá»i tiêu dùng Mỹ, châu Âu sẽ có thêm hàng tá»· USD để thúc đẩy tăng trưởng qua các kỳ nghỉ sắp tá»›i, nhất là khi Giáng sinh Ä‘ang tá»›i rất gần.
Các doanh nghiệp tá» ra hồ hởi khi giá xăng dầu giảm. Todd J.Teske, Giám đốc Ä‘iá»u hành cá»§a Briggs&Stratton - công ty sản xuất động cÆ¡ cho máy xén cá», máy thổi tuyết lá»›n nhất thế giá»›i – khẳng định: “Sẽ rất tốt nếu Ä‘iá»u này kéo dài tá»›i mùa Xuân, khi ngưá»i tiêu dùng có thêm tiá»n tích trữ trong ví, há» sẽ chi tiêu nhiá»u cho việc khác”. Còn Giám đốc Ä‘iá»u hành cá»§a táºp Ä‘oàn Ä‘a quốc gia vá» lÄ©nh vá»±c xây dá»±ng Caterpillar, ông Douglas R.Oberhelman, thì diá»…n giải theo cách khác: “Nếu giá dầu giữ ở mức 75-95 USD/thùng, nó sẽ giống như má»™t gói kích thích mà ngay cả Ngân hàng dá»± trữ liên bang hay Quốc há»™i Mỹ cÅ©ng không thể tung ra”.
Việc giá dầu giảm giống như má»™t sá»± kích thích đẩy tiá»n vào túi cá»§a những ngưá»i có mức thu nháºp trung bình, những ngưá»i không sở hữu chứng khoán hay có các khoản lương bổng kếch xù. Vá»›i việc ngưá»i Mỹ chi khoảng 1 tá»· USD/ngày vào xăng, Tom Kloza, nhà phân tích trưởng vá» năng lượng cá»§a CÆ¡ quan Thông tin dầu khí Mỹ ước tính trong tháng 11 và 12, há» sẽ tiết kiệm được gần 8,4 tá»· USD so vá»›i hai tháng cuối năm ngoái.
Có thể nói ngưá»i tiêu dùng là bên được hưởng lợi nhiá»u nhất từ giá xăng giảm. Hiệu ứng tích cá»±c này lan sang các ngành công nghiệp khác, trong Ä‘ó có ngành sản xuất xe hÆ¡i. Doanh số bán xe tải và xe thể thao tại Mỹ nhảy vá»t lên mức 9,1% hồi tháng trước so vá»›i tháng 10 năm ngoái, khi ngưá»i tiêu dùng đổ xô Ä‘i mua các mẫu xe má»›i đắt tiá»n mà ít để ý đến việc nó ngốn xăng nhiá»u hay ít.
Giá dầu giảm còn há»— trợ tăng trưởng thông qua giảm chi phí nhiên liệu cho các ngành sản xuất và thúc đẩy dòng vốn chảy mạnh hÆ¡n vào các thị trưá»ng đầu tư khác, như thị trưá»ng chứng khoán, ngoại hối.
Nguồn tin: Baotintuc