Tình hình bất ổn tại Libya và Bắc Phi khiến nguồn cung ứng dầu mỏ và khí đốt của các nÆ°á»›c Châu Âu “mắc cạn”; các nÆ°á»›c này không thể không “cầu cứu” Nga, hi vọng Nga mở rá»™ng xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt đối vá»›i thị trường Châu Âu.

 

Đầu năm 2011, nếu có ai Ä‘ó dá»± Ä‘oán tình hình cân bằng tài chính của Nga năm 2011 sẽ từ thâm hụt trá»±c tiếp chuyển sang thặng dÆ° thì chắc chắn sẽ bị tất cả các nhà kinh tế học cười nhạo, mỉa mai là “anh mù nói mÆ¡”. Thế nhÆ°ng, chỉ 3 tháng sau, tình hình tài chính của Nga lại thá»±c sá»± chào Ä‘ón bÆ°á»›c ngoặt má»›i đầy bất ngờ này. “Thành tá»±u” này không phài là kết quả của “nền kinh tế sáng tạo” Nga, cÅ©ng không phải là sức mạnh “chiến lược hiện đại hóa” của Nga, mà là bởi giá dầu mỏ của Nga lại má»™t lần nữa tăng lên.

 

Điều này đối vá»›i Nga có vẻ rõ ràng là “chiếc bánh” từ trên trời rÆ¡i xuống. NhÆ°ng những người “tinh mắt” đều nhận thấy, “cái bánh” này không rÆ¡i thẳng từ trên trời xuống, mà được ném qua từ khu vá»±c Trung Đông và Bắc Phi.

 

Từ đầu năm nay, nhân cÆ¡ há»™i MÄ© và Châu Phi Ä‘au đầu nhức óc bởi chính biến liên tiếp ở Trung Đông, Bắc Phi và tổng thống Libya Gaddafi “cố chấp”, Nga lại ngồi “ngÆ° ông đắc lợi” từ giá dầu mỏ được chính tình hình bất ổn tại Trung Đông đẩy lên cao. Nhân cÆ¡ há»™i MÄ© và Châu Âu bận ra tay đối phó vá»›i Gaddafi, Nga không bỏ lỡ thời cÆ¡ hốt bạc tỉ tại Ä‘ây.

 

Trên cả mọi kỳ vọng

 

Ngày 01/04, quan chức cấp cao Bá»™ Tài chính Nga tiết lá»™, quý I năm 2011, bình quân giá dầu mỏ “thÆ°Æ¡ng hiệu Ural” của Nga trên thị trường năng lượng quốc tế đạt 102,57 USD/thùng, cao hÆ¡n rất nhiều so vá»›i 75,2 USD/thùng vào cùng kì năm ngoái. Cứ nhÆ° thế, hiện nay giá dầu mỏ Nga xuất khẩu trên thị trường năng lượng quốc tế không chỉ Ä‘ã cao hÆ¡n rất nhiều so vá»›i giá 75 USD/thùng mà Bá»™ Tài chính Nga Ä‘Æ°a ra khi dá»± toán năm 2011, hÆ¡n nữa cÅ©ng cao hÆ¡n giá kì vọng 81 USD/thùng của Bá»™ Tài chính Nga đối vá»›i giá dầu trung kì.

 

Nga thu lợi "khủng" từ dầu mỏ

Nhà chức trách Nga cho biết, giá dầu mỏ xuất khẩu của Nga Ä‘ã đạt mức cao nhất trong 3 năm gần Ä‘ây, và khoản thu khổng lồ ngoài kế hoạch này rất có khả năng sẽ lấp đầy lá»— hổng trong dá»± toán tài chính của Nga năm 2011. Đối vá»›i lãnh đạo Nga, Ä‘ây là “khoản tiền bất ngờ”.

 

HÆ¡n má»™t tháng trÆ°á»›c, ngày 28/2, khi báo cáo vá»›i Thủ tÆ°á»›ng Vladimir Putin, Phó Thủ tÆ°á»›ng kiêm Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Nga Alexei Kudrin còn nói, năm nay thâm hụt tài chính liên bang chiếm tỉ lệ không đến 2% GDP, Ä‘iều này rõ ràng thấp hÆ¡n mức 3,6% trong dá»± toán liên bang năm 2011 dá»± tính. Đối mặt vá»›i “tình hình có lợi” là giá dầu quốc tế không ngừng tăng lên, Alexei Kudrin gần Ä‘ây Ä‘ã thay đổi cách nói: “Nếu dầu mỏ có thể ổn định vá»›i mức giá cao thì dá»± toán tài chính năm nay của Nga rất có khả năng không thâm hụt”.

 

Thứ trưởng Bá»™ Phát triển kinh tế Keliebaqi thậm chí mạnh dạn dá»± Ä‘oán: “Nếu chính phủ không tăng chi tiêu tài chính ngoài dá»± toán thì năm nay Nga rất có khả năng thặng dÆ° tài chính, mức thặng dÆ° khoảng 1% GDP.

 

Được biết thêm, Ngân hàng trung Æ°Æ¡ng Nga tuyên bố, chỉ trong 1 tuần từ ngày 18 đến 25/3, dá»± trữ quốc tế của Nga Ä‘ã tăng 4 tỉ USD, từ 500 tỉ USD tăng đến 504 tỉ USD. Cuối tháng 1 năm nay, dá»± trữ quốc tế của Nga là 479,379 tỉ USD, tăng 5,14% trong 2 tháng. NhÆ° vậy, dá»± trữ quốc tế của Nga hiện nay Ä‘ã gần đạt mức cao nhất từ sau khủng hoảng tiền tệ. TrÆ°á»›c Ä‘ó, dá»± trữ quốc tế của Nga trong trung tuần tháng 8 năm 2008 đạt 598,1 tỉ USD.

 

Trên thá»±c tế, chính nhân cÆ¡ há»™i MÄ© và Châu Âu bận “đốt tiền” tại Libya, Nga lại “đếm tiền” dá»±a vào tình hình Libya.

 

Nga tại Libya: Chân dung “người bị hại”

 

Ngày 28/3, khi tạm thời rút khỏi Libya, công ty dầu mỏ Tatneft của Nga Ä‘ã công bố tổn thất kinh tế do diá»…n biến tình hình Libya gây ra. Lãnh đạo công ty này tiết lá»™, hiện tại tổn thất kinh tế bÆ°á»›c đầu của công ty này tại Libya là 100 triệu USD. Có chuyên gia theo Ä‘ó dá»± Ä‘oán, nếu công ty này buá»™c phải hoàn toàn rút khỏi Libya thì tổn thất ít nhất có thể lên đến 200 - 220 triệu USD.

 

Về vấn đề này, Giám đốc Tatneft Phinehas Ivanov từng tiết lá»™: “Nếu Libya thay đổi chính phủ thì hợp đồng giữa Công ty dầu mỏ Tatneft và chính phủ hiện tại của Libya rất có thể bị hủy bỏ, khi Ä‘ó công ty có khả năng tổn thất 240 đến 260 triệu USD”.

 

Má»™t nhà tÆ° vấn kinh tế của Nga cho biết: “Diá»…n biến bất ngờ của tình hình Libya khiến cho các doanh nghiệp Nga đầu tÆ° tại Libya Ä‘ã gặp phải nhiều tổn thất vá»›i nhiều mức Ä‘á»™ khác nhau, có khác chỉ là về số tiền tổn thất”.

 

Được biết, trÆ°á»›c khi có biến Ä‘á»™ng ở Libya, công ty đường sắt Nga Ä‘ang thi công đường sắt dài 550 km nối liền thành phố Hilt và thành phố Benghazi cho chính phủ Libya. Năm 2008, công ty đường sắt Nga chính thức kí hợp đồng trị giá 2,2 tỉ euro vá»›i Libya. Ngoài ra, tháng 2/2011, Công ty Khai thác dầu mỏ thuá»™c Công ty TNHH cổ phần công nghiệp khí đốt của Nga kí hợp đồng trị giá 160 triệu USD vá»›i công ty năng lượng Eni của Italy, chuẩn bị cùng khai thác giếng dầu tại Libya.

 

Trên thá»±c tế, ngoài những hợp đồng năng lượng và xây dá»±ng công trình nói trên, Nga còn có hợp đồng bán vÅ© khí quân sá»± vá»›i Libya. Người phụ trách Công ty xuất khẩu kÄ© thuật Nga Chemezov tiết lá»™, do Nghị quyết trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối vá»›i Libya, Công ty xuất khẩu quốc phòng Nga không thể bán vÅ© khí cho Libya theo hợp đồng hai bên Ä‘ã kí kết, dẫn đến rất có khả năng mất phi vụ làm ăn béo bở vá»›i tổng giá trị 4 tỉ USD này.

 

Tuy nhiên, má»™t nhà nghiên cứu chính sách đối ngoại của Nga phân tích: “Lợi ích kinh tế bị tổn thất tại Libya hoàn toàn có thể được bù gấp Ä‘ôi từ giá dầu tăng cao do tình hình bất ổn tại Libya và Bắc Phi mang lại. Ngoài ra, tình hình bất ổn tại Libya và Bắc Phi khiến nguồn cung ứng dầu mỏ và khí đốt của các nÆ°á»›c Châu Âu “mắc cạn”. Các nÆ°á»›c này không thể không “cầu cứu” Nga, hi vọng Nga mở rá»™ng xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt đối vá»›i thị trường Châu Âu. Điều này Ä‘ã củng cố hÆ¡n nữa hình ảnh nhà cung ứng ổn định của Nga tại thị trường năng lượng Châu Âu.

 

Được biết, giá dầu quốc tế cứ tăng thêm 1 USD/ thùng thì kho bạc nhà nÆ°á»›c Nga sẽ thu vào thêm 2 tỉ USD. Từ Ä‘ó có thể thấy, Nga không hoàn toàn giống “người bị hại” do tình hình tại Trung Đông và Bắc Phi; mà trái lại là người hưởng lợi, hÆ¡n nữa, hưởng lợi rất lá»›n.

 

Nguồn: Xinhua