Táºp Ä‘oàn xăng dầu VN (Petrolimex) vi phạm nghiêm trá»ng trong quản lý, sá» dụng vốn, hạch toán chi phí sai so vá»›i thá»±c tế... khiến công ty thành viên và thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối hưởng lợi trong khi ngÆ°á»i tiêu dùng thiệt thòi.
Äó là những vi phạm vừa bị Thanh tra Chính phủ chỉ ra.
| Nháºp nhèm trong chi phí tính giá vốn khiến đại lý hưởng lợi, ngÆ°á»i tiêu dùng thiệt thòi - Ảnh: Ngá»c Thắng |
“Nháºp nhèm” tính giá
Theo kết luáºn của Thanh tra Chính phủ, trong quý 1/2010, Petrolimex Ä‘ã tá»± mua thông tin vá» giá xăng dầu thế giá»›i trên tá» Platt’s Singapore để xây dá»±ng giá cÆ¡ sở xăng dầu. Bên cạnh Ä‘ó, Liên bá»™ Công thÆ°Æ¡ng - Tài chính không xác định và công bố giá xăng dầu thế giá»›i là không Ä‘úng vá»›i chức trách, nhiệm vụ theo Nghị định 84 của Chính phủ, dẫn đến khó kiểm soát việc xây dá»±ng giá cÆ¡ sở và quyết định giá bán lẻ của các thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối.
|
Äáng nói, việc tính chi phí bảo hiểm và chi phí váºn tải trong cÆ¡ cấu giá xăng dầu của Petrolimex chênh lệch rất nhiá»u so vá»›i thá»±c tế. Cụ thể, từ quý 2/2010 đến tháng 6.2013, liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng trá»±c tiếp Ä‘iá»u hành giá bán lẻ xăng dầu, khi xây dá»±ng giá cÆ¡ sở Ä‘ã lấy yếu tố chi phí váºn tải và phí bảo hiểm theo mức cố định nhÆ° Petrolimex (xăng RON 92 là 2,5 USD/thùng, dầu diesel 0,05S là 2,5 USD/thùng, dầu há»a là 3 USD/thùng...).
NhÆ°ng kiểm tra thấy, thá»±c tế chi phí váºn tải và bảo hiểm xăng dầu nháºp khẩu vỠđến cảng VN tính bình quân theo sản lượng và Ä‘Æ¡n giá thá»±c tế của từng chuyến tàu vá»›i từng mặt hàng nhÆ° xăng RON 92 là 1,79 USD/thùng, dầu diesel 0,05S là 1,56 USD/thùng, dầu há»a là 1,69 USD/thùng. Dẫn đến từ năm 2010 đến tháng 6.2013, chi phí váºn tải và bảo hiểm trong cấu thành giá cÆ¡ sở cao hÆ¡n thá»±c tế 67,6 triệu USD. Äiá»u này Ä‘ã dẫn đến tăng giá bán, lợi cho thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối, thiệt hại cho ngÆ°á»i tiêu dùng.
Bên cạnh Ä‘ó, trong giai Ä‘oạn được tá»± quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu, kiểm tra thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá ngày 21.2.2010, Petrolimex không Ä‘iá»u chỉnh giảm 52 đồng/lít vá»›i 1,9 triệu lít dầu há»a (giá phải giảm là 103 triệu đồng).
Äặc biệt, sau khi Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng ban hành Quyết định 32/2008 bãi bá» việc phân vùng địa bàn và giá bán lẻ vùng 2 (các địa phÆ°Æ¡ng xa cảng quốc tế tiếp nháºn xăng dầu, chi phí kinh doanh cao hÆ¡n được tăng giá tối Ä‘a 2% so vá»›i giá bán lẻ vùng 1), nhÆ°ng Petrolimex vẫn áp dụng giá bán lẻ vùng 2, kết quả từ tháng 1.2010 - 6.2013, tính theo mức tăng 2% của sản lượng tiêu thụ thá»±c tế thì doanh thu vùng 2 tăng lên 2.796 tỉ đồng.
“Việc Petrolimex quyết định giá bán lẻ cao hÆ¡n giá do liên bá»™ Ä‘iá»u chỉnh, không có văn bản chấp thuáºn của nhà nÆ°á»›c là chÆ°a Ä‘úng thẩm quyá»n, chÆ°a Ä‘úng quy định của Pháp lệnh giá”, Thanh tra Chính phủ kết luáºn.
Bá»™ Tài chính có văn bản cá biệt cho Petrolimex áp dụng tá»· giá ngoại tệ theo tá»· giá bán ra của Ngân hàng TMCP Ngoại thÆ°Æ¡ng VN, chÆ°a phù hợp vá»›i quy định vá» chế Ä‘á»™ kế toán doanh nghiệp theo Quyết định 15/2006 của chính Bá»™ Tài chính. Theo thanh tra, trách nhiệm những vi phạm trên thuá»™c vá» Petrolimex và các tổ chức, cá nhân có liên quan thuá»™c liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng.
Công ty con hưởng lợi lá»›n
Theo Thanh tra Chính phủ, trong công tác quản lý hao hụt xăng dầu từ năm 2010 đến tháng 6.2013, Petrolimex Ä‘ã ban hành định mức hao hụt của các công Ä‘oạn cao hÆ¡n thá»±c tế từ 35 - 48% nhÆ°ng chÆ°a kịp thá»i Ä‘iá»u chỉnh. Việc hạch toán hao hụt xăng dầu vào giá vốn tại công ty mẹ, mà không hạch toán theo hao hụt thá»±c tế là nguyên nhân dẫn đến tăng giá vốn, giảm hiệu quả kinh doanh của công ty mẹ 310 tỉ đồng, tạo thu nháºp cho các công ty xăng dầu thành viên bất hợp lý. Trong khi Ä‘ó, việc hạch toán chi phí hao hụt vượt định mức không Ä‘úng quy định làm giảm hiệu quả kinh doanh 6,99 tỉ đồng.
Ngoài ra, Petrolimex cÅ©ng thuê tàu chở xăng dầu của chính công ty thành viên vá»›i giá cao hÆ¡n giá của các Ä‘Æ¡n vị khác, làm giảm hiệu quả kinh doanh và gián tiếp ảnh hưởng đến giá cÆ¡ sở. Cụ thể, Petrolimex góp 51% vốn Ä‘iá»u lệ tại Công ty cổ phần váºn tải xăng dầu Vipco và ký hợp đồng thuê tàu. Qua so sánh Ä‘Æ¡n giá cÆ°á»›c cho thấy việc thuê tàu định hạn vá»›i Vipco (chiếm 80% tổng chi phí váºn tải) cao hÆ¡n thuê chuyến, làm tăng chi phí váºn chuyển 379 tỉ đồng.
Công tác quản lý, Ä‘iá»u hành giá bán xăng dầu ná»™i bá»™ của công ty mẹ - Petrolimex vá»›i các công ty xăng dầu thành viên chÆ°a tuân thủ quy định, không phù hợp giá bán do liên bá»™ Ä‘iá»u hành, thể hiện ý chí chủ quan trong quyết định giá, dá»… phát sinh tiêu cá»±c. Cụ thể, má»™t số thá»i Ä‘iểm, liên bá»™ Ä‘iá»u chỉnh giảm giá xăng dầu nhÆ°ng công ty mẹ Petrolimex lại Ä‘iá»u chỉnh tăng giá bán ná»™i bá»™, có thá»i Ä‘iểm liên bá»™ Ä‘iá»u chỉnh tăng thì Petrolimex lại giảm giá ná»™i bá»™ (vá»›i cách biệt vài trăm đồng/lít). Petrolimex cÅ©ng chÆ°a quản lý chặt chẽ xăng dầu tiêu thụ trÆ°á»›c các thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh tăng giá tại má»™t số công ty xăng dầu thành viên tăng bất thÆ°á»ng từ 2,3 - 6,7 lần so vá»›i sản lượng bình quân.
Bên cạnh Ä‘ó, Công ty xăng dầu khu vá»±c II và Công ty TNHH MTV Vipco Hạ Long Ä‘ã buông lá»ng Ä‘iá»u kiện thanh toán khi ký hợp đồng bán tái xuất xăng dầu, cho phép bên mua cháºm thanh toán nhÆ°ng không có Ä‘iá»u kiện để đảm bảo thu hồi, làm phát sinh công nợ khó Ä‘òi 278.00 USD, nguy cÆ¡ mất vốn. Chi phí thù lao của các công ty cho đại lý, tổng đại lý không minh bạch... Theo Thanh tra Chính phủ, trách nhiệm vá»›i những tồn tại, khuyết Ä‘iểm, vi phạm trên thuá»™c Petrolimex và các công ty xăng dầu thành viên.
Thất thoát vốn
Thanh tra Chính phủ cÅ©ng chỉ rõ công ty mẹ - Petrolimex Ä‘ã đầu tÆ° tài chính ngoài ngành nghá» kinh doanh chính nhÆ° ngân hàng, bảo hiểm, bất Ä‘á»™ng sản vá»›i tổng số tiá»n 2.255 tỉ đồng. Trong Ä‘ó, đầu tÆ° giá trị lá»›n không Ä‘úng quy định nhÆ° tăng vốn đầu tÆ° vào PG Bank 400 tỉ đồng (chiếm 40% vốn Ä‘iá»u lệ) và Công ty CP bảo hiểm Petrolimex 171 tỉ đồng (chiếm 51% vốn Ä‘iá»u lệ) không có sá»± chấp thuáºn của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng và Thủ tÆ°á»›ng. Sá» dụng sai nguồn vốn đầu tÆ° 646 tỉ đồng (dùng vốn kinh doanh để đầu tÆ° vào lÄ©nh vá»±c ngân hàng, bảo hiểm, bất Ä‘á»™ng sản 231 tỉ đồng, cho các công ty thành viên vay dài hạn 414 tỉ đồng), chÆ°a thá»±c hiện nghiêm việc thoái vốn đầu tÆ° ngoài ngành theo quyết định của Thủ tÆ°á»›ng. Má»™t số khoản đầu tÆ° của công ty mẹ hiệu quả còn thấp.
Äặc biệt, công ty thành viên là Vipco đầu tÆ° 56,1 tỉ đồng vào Công ty CP An Phú có nguy cÆ¡ mất vốn do kinh doanh thua lá»—, vi phạm nghiêm trá»ng trong hợp tác đầu tÆ°. Cụ thể, năm 2008 ông Nguyá»…n Äạo Thịnh, Tổng giám đốc Vipco, ký hợp tác đầu tÆ° vá»›i Công ty TNHH thÆ°Æ¡ng mại dịch vụ sản xuất Thiên Lá»™c Phú, Ä‘ã chuyển 72,5 tỉ đồng vào tài khoản chung do Công ty Thiên Lá»™c Phú làm chủ tài khoản. Sau Ä‘ó, Vipco có văn bản đồng ý cho Thiên Lá»™c Phú rút ra 20,1 tỉ đồng nhÆ°ng không có căn cứ, thá»±c tế Công ty Thiên Lá»™c Phú không hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh. Thiên Lá»™c Phú sau Ä‘ó Ä‘ã trả lại cho Vipco 1,5 tỉ đồng, số còn lại 18,6 tỉ đồng đến nay không thu hồi được là việc làm thiếu trách nhiệm, gây hiệu quả nghiêm trá»ng.
Ngoài ra, ngày 10.4.2008, ông Nguyá»…n Äạo Thịnh, nguyên Tổng giám đốc Vipco, và ông VÅ© Quang Khánh, nguyên Kế toán trưởng Vipco còn chuyển số tiá»n 483 triệu cho bà Nguyá»…n Thị Mỹ Dung, Kế toán trưởng Công ty Thiên Lá»™c Phú, đến nay cÅ©ng không thu hồi được, vi phạm nguyên tắc quản lý tài chính. Tổng số tiá»n chÆ°a thu hồi được là 19,1 tỉ đồng. Hiện Bá»™ Công an Ä‘ã tiếp nháºn hồ sÆ¡ để Ä‘iá»u tra xá» lý các sai phạm trên tại Vipco.
Năm 2006, ông Äá»— Äông Ngá»c, Giám đốc Công ty xăng dầu khu vá»±c III, cÅ©ng Ä‘ã ký hợp đồng chuyển nhượng quyá»n sá» dụng 360 m2 đất vá»›i xã Tú SÆ¡n trái thẩm quyá»n, làm phát sinh công nợ 540 triệu đồng, nguy cÆ¡ mất vốn.
Ngoài ra, Petrolimex và các công ty thành viên cÅ©ng có nhiá»u vi phạm trong quản lý đầu tÆ° xây dá»±ng và sá» dụng đất. Cụ thể, từ năm 2010 đến tháng 6.2013, công ty mẹ và các Ä‘Æ¡n vị thành viên Ä‘ã thá»±c hiện đầu tÆ° 178 công trình, dá»± án vá»›i tổng mức đầu tÆ° 11.857 tỉ đồng, trong Ä‘ó có 29 dá»± án cháºm tiến Ä‘á»™, 23 gói thầu giá trị dá»± toán trên 5 tỉ đồng nhÆ°ng lại chỉ định thầu và chỉ định nhà thầu không đủ năng lá»±c tài chính...
Nguồn tin: Thanhnien
