Để đối phó với sự thống trị của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng năng lượng sạch toàn cầu, các nước phương Tây đang cố gắng xây dựng năng lực sản xuất của mình để đảm bảo nguồn cung đáng tin cậy và giá cả phải chăng. Tuy nhiên, những nỗ lực này có thể là quá muộn, vì nghiên cứu của Rystad Energy cho thấy rằng việc mở rộng này sẽ tiêu tốn tới 700 tỷ USD và sẽ không tạo ra tác động đáng kể cho đến thập kỷ tới là sớm nhất.
Nghiên cứu của chúng tôi đề cập đến khoản chi tiêu cần thiết để xây dựng chuỗi cung ứng trong nước cho hoạt động khai thác, xử lý, tinh chế và sản xuất nguyên liệu cho năng lượng mặt trời, gió và pin – nền tảng của hệ thống năng lượng trong tương lai. Tổng chi phí cho các lĩnh vực này ở các nước phương Tây sẽ lên tới gần 700 tỷ USD.
Việc phương Tây tăng cường tập trung vào an ninh năng lượng kể từ khi Nga xâm chiếm Ukraine vào đầu năm 2022 đã buộc các chính phủ phải chịu trách nhiệm lớn hơn đối với chuỗi cung ứng công nghệ sạch và tái tạo. Ví dụ, Trung Quốc thống trị việc sản xuất pin mặt trời và pin, và với mối lo ngại ngày càng tăng về độ tin cậy, EU và Mỹ đã khởi xướng các kế hoạch lớn để đảo ngược sự phụ thuộc này.
“Dựa vào một đối tác thương mại duy nhất để sản xuất hoặc cung cấp nguyên liệu thô quan trọng là rất rủi ro. Khi quá trình chuyển đổi năng lượng tăng tốc và nhu cầu về công suất năng lượng sạch giá cả phải chăng tăng lên, phương Tây đang điên cuồng cố gắng phá vỡ thành trì của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng để tăng tỷ lệ áp dụng và cắt giảm chi phí. Tuy nhiên, các quốc gia này đang phải đối mặt với một cuộc chiến khó khăn và sẽ phải mất nhiều năm cũng như đầu tư đáng kể để tạo ra tác động,” Audun Martinsen, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu chuỗi cung ứng tại Rystad Energy.
Ngoài nguồn cung ứng trong nước, Trung Quốc đang tìm kiếm nguồn nguyên liệu thô bên ngoài biên giới của mình. Ví dụ, Trung Quốc đã đầu tư vào các dự án khai thác khoáng sản đất hiếm ở châu Phi, bao gồm việc khai thác lithium ở các quốc gia như Namibia. Điều này sẽ thúc đẩy nguồn cung toàn cầu, nhưng vẫn chỉ có một số ít quốc gia sở hữu hầu hết các mỏ khoáng sản cần thiết cho chuỗi cung ứng năng lượng tái tạo. Đối với nhiều nguyên tố đất hiếm, khối lượng có thể được khai thác ở các mỏ mới và hiện có, mặc dù chi phí khai thác sẽ cao hơn. Nếu các quốc gia khác muốn giảm sự phụ thuộc vào các nguyên liệu do Trung Quốc kiểm soát, thì vấn đề không nằm ở việc mở rộng năng lực khai thác mà là phá vỡ các tuyến đường thương mại của những nguyên liệu này để chúng dừng lại ở các địa điểm xử lý và sản xuất bên ngoài Trung Quốc.
Khả năng xử lý, tinh chế và sản xuất nguyên liệu để phát triển năng lượng sạch sẽ cần đầu tư đáng kể trước khi hình thành được chuỗi cung ứng đáng tin cậy. Đầu tư hàng năm của Trung Quốc đại lục vào việc xây dựng năng lực sản xuất và xử lý đã tăng từ 10 tỷ USD năm 2016 lên 140 tỷ USD vào năm 2023. Kết quả là, công suất quang điện mặt trời của nước này đã tăng từ 14 gigawatt dòng điện xoay chiều (GWac) lên 850 GWac và công suất pin của nước này đã tăng đã tăng từ 126 gigawatt giờ (GWh) lên 1.550 GWh. Trong khi đó, tổng mức đầu tư hàng năm ở tất cả các quốc gia khác chỉ tăng từ 7 tỷ USD năm 2016 lên 20 tỷ USD vào năm 2023.
Nhiều chương trình và chính sách khác nhau ở EU và Mỹ đang cố gắng tạo ra một sân chơi bình đẳng. Đạo luật Giảm lạm phát của Hoa Kỳ đã kích hoạt một số sáng kiến mới, bao gồm các khoản tài trợ sinh lợi, để khuyến khích xây dựng pin, mô-đun năng lượng mặt trời và sản xuất linh kiện gió trên khắp đất nước. Tuy nhiên, các dự án bên ngoài Trung Quốc chưa bằng 1/4 số tiền đầu tư cần thiết để tách hoàn toàn khỏi Trung Quốc. Nhìn chung, cần có 700 tỷ USD đầu tư vào khai thác và sản xuất để phá vỡ sự thống trị của Trung Quốc tại các thị trường này.
Ngoài lợi thế đi đầu về sản xuất và khai thác, Trung Quốc còn có lợi thế về bí quyết và sở hữu trí tuệ khi các công ty Trung Quốc sở hữu vô số bằng sáng chế và dẫn đầu việc phát triển các công nghệ mới. Điều này cũng sẽ làm trì hoãn tốc độ mà EU và Mỹ có thể bắt kịp, đẩy thời gian tự cung tự cấp của họ sang những năm 2030. Cũng cần có hoạt động tái chế khoáng sản quy mô lớn, bao gồm thiết bị đã ngừng hoạt động, với mục tiêu của EU là đáp ứng 25% nhu cầu khoáng sản từ việc tái chế.
Nguồn tin: Rystad Energy
© Bản tiếng Việt của xangdau.net
