Theo các dữ liệu theo dõi tàu, các tàu chở dầu Iran đã và đang âm thầm dỡ dầu xuống các cảng Trung Quốc bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ đối với dầu thô từ quốc gia Cộng hòa Hồi giáo này.
Lưu lượng dầu này, mà các chuyên gia cho rằng không có dấu hiệu dừng lại, có thể làm phá hỏng nghiêm trọng các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc nếu Bắc Kinh quyết định thực sự sử dụng chúng.
Ước tính khối lượng dầu thô của Iran đã đến Trung Quốc trong khoảng từ tháng 1 đến tháng 5 dao động từ 12 triệu đến 14 triệu thùng, một con số mà các nhà theo dõi thị trường cho rằng có thể tác động mạnh đến giá dầu.
John Kilduff, đối tác sáng lập của công ty kinh doanh năng lượng Again Capital, nói với CNBC hôm thứ Năm, “Nếu Trung Quốc tích cực mua dầu Iran và/hoặc giảm bớt khối lượng dự trữ này, thì giá dầu sẽ có thể rớt 5-7 USD/thùng. Đây sẽ là một lối thoát có ý nghĩa đối với nguồn cung của Iran vốn đã bị trừng phạt nghiêm trọng”.
Stephen Brennock, một nhà phân tích tại PVM Oil Associates, đồng ý “giá dầu toàn cầu sẽ chịu áp lực nếu Trung Quốc quyết định rút bớt dầu Iran được lưu trữ tại các cảng của mình. Nnó cũng có khả năng kích hoạt một phản ứng gay gắt từ chính quyền Tổng thống Donald Trump”.
Nhưng có ít nhất một lý do khiến Washington không gióng chuông báo động về những thùng dầu Ba Tư này. Trung Quốc giữ chúng trong các kho mà người ta gọi là “kho lưu trữ ngoại quan”, có nghĩa là dầu chưa được thông qua hải quan Trung Quốc và không được sử dụng, do đó không thực sự vi phạm lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ. Kilduff ước tính rằng 20 triệu thùng khác đang trên đường đến Trung Quốc, có khả năng hướng đến kho lưu trữ ngoại quan này.
Điều này có lợi cho cả Iran và Trung Quốc theo một vài cách.
Một chiến thắng cho Iran?
Kho dữ liệu trên bờ và kho chứa nổi của Iran đang tăng hàng tồn kho do xuất khẩu giảm - nhưng nước này không thể dừng việc bơm dầu lại chỉ bởi vì công suất xuất khẩu giảm mạnh. Điều đó là bởi vì việc để lại dầu dưới lòng đất có thể dẫn đến thiệt hại vĩnh viễn cho các giếng dầu của họ. Vì vậy, theo lời của một nhà phân tích, “họ cần phải đưa dầu đó lên thay vì gây nguy hiểm cho sản lượng khai thác trong tương lai của các mỏ dầu”.
Việc đưa số dầu đó vào kho lưu trữ ngoại quan của Trung Quốc mang đến cho Iran một giải pháp tiện lợi, và điều đó có nghĩa là Iran không phải sử dụng quá nhiều tàu chở dầu của mình để làm kho chứa nổi.
Sự sắp xếp này cũng có lợi cho Iran, Kilduff nói, “vì đưa dầu trước vào thị trường châu Á quan trọng, sẵn sàng để bán, nếu các lệnh trừng phạt được nới lỏng, một giải pháp thay thế tài chính được thực hiện hoặc thông qua các giao dịch đổi hàng, trong đó dầu được giao dịch để đổi lấy hàng hóa”.
Trong khi đó, tình hình này cũng có lợi cho Trung Quốc bởi vì họ được giảm giá lớn đối với dầu và nó có chức năng thanh toán cho hoạt động mà các công ty Trung Quốc đang làm ở Iran, các nhà phân tích nói.
“Những thùng dầu đầy rủi ro này được người Iran giảm giá mạnh”, Kilduff cho biết. “Vì vậy, đó là một thỏa thuận tốt”.
Kho lưu trữ của Trung Quốc là “một nơi thuận tiện để lưu trữ và tạo cho người Iran và Trung Quốc các lựa chọn, đặc biệt là nếu Trung Quốc muốn phớt lờ biện pháp trừng phạt của Hoa Kỳ”, Richard Nephew, giám đốc chương trình tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu tại Đại học Columbia, nói với CNBC.
Bộ Thương mại Trung Quốc và Cơ quan Quản lý Năng lượng Quốc gia đã không trả lời các câu hỏi của CNBC.
Chính quyền Trump đã áp đặt lại các lệnh trừng phạt nặng nề đối với Iran vào năm ngoái và siết chặt thòng lọng đối với xuất khẩu dầu của nước này hồi tháng 5 năm ngoái sau khi chấm dứt các miễn trừ trừng phạt cho phép một số nước mua dầu Iran lớn nhất thế giới tiếp tục nhập khẩu, trong đó có Trung Quốc.
Các biện pháp trừng phạt mới được đưa ra sau khi Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 vào tháng 5 năm 2018, nhằm cung cấp cứu trợ kinh tế cho Iran để đổi lấy giới hạn cho chương trình hạt nhân của nước này. Căng thẳng đã tăng vọt giữa hai nước khi Tehran bắt đầu phục hồi giới hạn làm giàu hạt nhân theo thỏa thuận.
Rủi ro đối với căng thẳng thương mại Mỹ-Trung
Nhưng các kho dự trữ dầu thô cũng cho thấy nghĩa vụ pháp lý đối với Trung Quốc, các nhà phân tích nói – nhất là bởi vì cuộc chiến thương mại kéo dài hơn một năm với chính quyền Trump.
Dầu Iran được lưu trữ trong các kho chứa ngoại quan của Trung Quốc vẫn thuộc sở hữu của Tehran, đặc biệt là Công ty Dầu khí Quốc gia Iran do nhà nước quản lý, do đó, họ không vi phạm bất kỳ lệnh trừng phạt nào.
“Tuy nhiên, một động thái như vậy có nguy cơ khiến Mỹ phẫn nộ. Các biện pháp trừng phạt đối với các thực thể Trung Quốc chắc chắn sẽ được áp đặt, đến lúc đó, sẽ thêm một số gia vị cho cuộc chiến thương mại kéo dài của họ”. nền kinh tế Trung Quốc đã chịu thiệt hại do cuộc chiến thương mại với Washington, với tốc độ tăng trưởng chậm nhất trong 27 năm trong quý II năm 2019.
Chính quyền Trump cho đến nay đã áp thuế quan đối với các sản phẩm Trung Quốc trị giá 250 tỷ đô la, trong khi Trung Quốc đã trả đũa bằng 110 tỷ đô la tiền thuế đối với hàng hóa của Hoa Kỳ. Tổng thống Mỹ gần đây nhất đã đe dọa mức thuế mới 10% cho 300 tỷ đô la hàng hóa Trung Quốc.
“Đây là một trách nhiệm pháp lý đối với Trung Quốc bởi vì việc vị phạm lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ là một việc làm nghiêm trọng”, Kilduff cho biết. “Các nhà máy lọc dầu nhà nước rất lớn của Trung Quốc là những công ty quốc tế lớn trong thị trường dầu mỏ và các sản phẩm tinh chế toàn cầu. Họ không thể và sẽ không để xảy ra nguy cơ bị cắt đứt khỏi hệ thống tài chính của Hoa Kỳ. Hoa Kỳ có thể dễ dàng xác định rằng “kho ngoại quan” là một lối nói giảm nói tránh cho nguồn cung hạ cánh”.
Trong khi đó, nghĩa vụ duy nhất đối với Tehran là họ phải giảm giá mạnh cho những thùng dầu đầy nghi ngờ này, Kilduff nói thêm. “Sự siết chặt kinh tế là đáng kể”.
Theo Kilduff và Again Capital, có thêm 20 triệu thùng hướng đến kho ngoại quan của Trung Quốc. Việc người Trung Quốc quyết định làm gì với những thùng dầu đó có thể xác định liệu họ có chứng tỏ là một người lươn lẹo trong các cuộc thảo luận chiến tranh thương mại hay không, là một món hời cho Trung Quốc hay một quả bom hẹn giờ cho thị trường dầu mỏ.
Nguồn tin: xangdau.net/ Nguồn: CNBC
