Trong hÆ¡n 1 tuần qua, khá nhiều cây xăng tÆ° nhân trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế Ä‘ã tạm ngừng bán, ngừng nhập xăng dù người dân rất khổ sở vì không có chá»— đổ xăng. Lý do chính là vì mức chiết khấu quá thấp từ doanh nghiệp đầu mối.

Hàng loạt cây xăng tÆ° nhân Ä‘óng cá»­a

Vào trÆ°a ngày 13/4, chúng tôi có mặt tại cá»­a hàng xăng dầu lá»›n Trung tâm Thị xã HÆ°Æ¡ng Thủy của Cty CP HÆ°Æ¡ng Thủy. Đây là cây xăng Ä‘ã kinh doanh hÆ¡n 20 năm nay, tuy nhiên Ä‘ã hÆ¡n 10 ngày qua, trÆ°á»›c cây xăng ghi bảng “Hết xăng”. Nhiều người dân trong vùng Ä‘ã rất bức xúc khi không có chá»— đổ xăng.

Cách Ä‘ó hÆ¡n 1km, cá»­a hàng xăng dầu Thanh Lam thuá»™c Cty này cÅ©ng chung số phận tÆ°Æ¡ng tá»±. Ngoài ra, hai cây xăng 3 Sao và 5 Sao của Cty nằm trên trục đường tránh Huế cÅ©ng Ä‘ã ghi bảng hết xăng. Riêng cá»­a hàng xăng dầu ở vị trí đắc địa - 187 đường Hùng VÆ°Æ¡ng (TP Huế) cÅ©ng Ä‘ã Ä‘óng cá»­a tắt Ä‘èn từ lâu. Tổng cá»™ng, Cty CP HÆ°Æ¡ng Thủy từ 5 cá»­a hàng xăng dầu nay chỉ còn 4 và chỉ chuyên bán dầu để cầm chừng.

Tại huyện Phú Lá»™c, má»™t số cây xăng của Cty CP thÆ°Æ¡ng mại Phú Lá»™c cÅ©ng nghỉ bán vì thua lá»—. Cùng thảm cảnh, cá»­a hàng kinh doanh xăng dầu Điền HÆ°Æ¡ng, xã Điền HÆ°Æ¡ng (huyện Phong Điền) chỉ còn bán dầu, không bán xăng từ tháng 10/2011. Cá»­a hàng kinh doanh xăng dầu của doanh nghiệp tÆ° nhân Thanh Hòa (xã Quảng Ngạn, huyện Quảng Điền) thì Ä‘ã ngừng kinh doanh từ tháng 10/2011.

Trong tuần này, Ä‘oàn kiểm tra của Chi cục Quản lý thị trường và sở Công thÆ°Æ¡ng tỉnh Thừa Thiên - Huế Ä‘ang Ä‘i rà soát lại tình hình buôn bán của cá»­a hàng xăng dầu. BÆ°á»›c đầu cho thấy, khá nhiều cá»­a hàng Ä‘ã nghỉ bán hẳn hay bán dầu chứ không bán xăng. Đoàn cÅ©ng Ä‘ã kiểm tra và không thấy dấu hiệu vi phạm để lập biên bản phạt hay tÆ°á»›c giấy phép kinh doanh nhÆ° bán gian lận, tích trữ xăng để đầu cÆ¡, pha trá»™n xăng... Nguyên nhân mà đại Ä‘a số các chủ cá»­a hàng Ä‘Æ°a ra về việc nghỉ bán là do mức chiếc khấu quá thấp từ doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu.

Bức xúc nhất trong câu chuyện này là ông Lê Viết Xê, Tổng giám đốc Cty CP HÆ°Æ¡ng Thủy. Công ty của ông Xê Ä‘ã làm tờ trình gá»­i Sở Công thÆ°Æ¡ng nêu rõ sá»± thua lá»— không thể cứu vãn được về việc chiết khấu xăng dầu được hưởng quá thấp, thường xuyên dÆ°á»›i mức chi phí tối thiểu hợp lý dẫn đến kinh doanh thua lá»— kéo dài.

Cụ thể, chiết khấu bình quân 3 tháng đầu năm 2012 mà công ty được nhận từ các doanh nghiệp đầu mối tại Đà Nẵng (PV Oil, Petrolimex, Cty Xăng dầu Quân Ä‘á»™i) là đều 273Ä‘/l xăng và 285Ä‘/l dầu. Tính cÆ°á»›c vận chuyển từ Đà Nẵng - Huế mất 140Ä‘/l xăng; Ä‘á»™ hao hụt (Do: 0,21%; A92: 0,7%) là 153Ä‘/l; Chi phí nhân công tối thiểu là 111Ä‘/l; khấu hao tài sản 124Ä‘/l; chi phí Ä‘iện nÆ°á»›c là 25Ä‘/l; chi phí quản lý là 40Ä‘/l. Tổng chi phí là 593Ä‘/l xăng - so vá»›i 273Ä‘/l mà Cty nhận từ đầu mối thì má»—i lít xăng, Cty phải bù lá»— là 230Ä‘. TÆ°Æ¡ng tá»± đối vá»›i dầu thì má»—i lít Cty bù lá»— 335Ä‘. Riêng vào thời Ä‘iểm ngày 26/3 vừa qua, chiết khấu lại tiếp tục giảm xuống còn 230Ä‘/l xăng khiến Cty phải bù lá»— 360Ä‘/l xăng nhập vào.

Tổng thiệt hại qua 3 tháng đầu năm của Cty CP HÆ°Æ¡ng Thủy theo văn bản gá»­i Sở Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã là 450 triệu đồng. Riêng trong năm 2011, Cty Ä‘ã lá»— 2,2 tá»· đồng vá»›i hoạt Ä‘á»™ng xăng dầu. TrÆ°á»›c tình hình khó khăn trên, Cty Ä‘ã có văn bản gá»­i sở Công thÆ°Æ¡ng xin phép tạm dừng hoạt Ä‘á»™ng má»™t thời gian. 10 nhân viên làm việc trong 4 cây xăng còn lại (chỉ còn bán dầu) thì lÆ°Æ¡ng tháng 3 má»›i được phát vá»›i hÆ¡n 1 triệu đồng/người. Việc không kinh doanh xăng Ä‘ã khiến Cty Ä‘ã thông báo vá»›i họ rằng công việc có thể bị cắt giảm tiếp.

Sẽ xuất hiện tình trạng “cá lá»›n” nuốt “cá bé”?

Ngày 13/4, chúng tôi Ä‘ã có cuá»™c trao đổi vá»›i bà Phạm TrÆ°Æ¡ng Uyên PhÆ°Æ¡ng, Phó TGĐ Cty CP HÆ°Æ¡ng Thủy. Bà PhÆ°Æ¡ng cho hay: “Việc Ä‘óng cá»­a các cây xăng là bất khả kháng mặc dù chúng tôi biết là người dân rất phản ứng và thÆ°Æ¡ng hiệu, uy tín làm ăn hÆ¡n 20 năm của Cty bị ảnh hưởng nghiêm trọng. NhÆ°ng chúng tôi không còn con đường nào khác khi phải liên tục gánh lá»— nhÆ° thế này. Chúng tôi hay lấy xăng, dầu từ PV Oil vá»›i 70% số lượng nhập vào. Cùng vá»›i Ä‘ó là nguồn hàng từ Petrolimex. Trong những năm trÆ°á»›c, mức chiết khấu cao nên làm ăn tốt, riêng vài năm trở lại Ä‘ây, chiết khấu Ä‘ã giảm hẳn toàn bá»™.

Mặc dù doanh nghiệp đầu mối được 600Ä‘/l, nhÆ°ng khi Ä‘Æ°a lại cho chúng tôi thì không bằng 1 ná»­a nhÆ° các anh thấy. Vào năm trÆ°á»›c, 3 tổng công ty xăng dầu nhà nÆ°á»›c trên còn chiếc khấu có lúc lên lúc xuống. NhÆ°ng hiện tại cả 3 Ä‘ã có thể “bắt tay” nhau vá»›i mức chiết khấu thấp nhÆ° nhau. Có má»™t số thời Ä‘iểm, chúng tôi nhận mức chiết khấu là 0Ä‘/lít xăng”.

Riêng ông Lê Viết Xê, TGĐ Cty CP HÆ°Æ¡ng Thủy cho hay Ä‘ã có thông tin là má»™t số tập Ä‘oàn xăng dầu lá»›n nói trên Ä‘ã mua má»™t số cá»­a hàng xăng dầu nhỏ lẻ tại tỉnh Thừa Thiên - Huế. Tiến tá»›i sẽ là đặt vấn đề mua tiếp các cá»­a hàng xăng dầu tÆ° nhân lá»›n khác trên tỉnh. Điều này có thể dá»± Ä‘oán được sẽ có tình trạng “cá lá»›n” thâu tóm “cá bé” trong thời gian không xa. Vá»›i khoảng 3.000 cá»­a hàng xăng dầu thuá»™c các tổng công ty lá»›n trên cả nÆ°á»›c và khoảng hÆ¡n 10.000 cá»­a hàng tÆ° nhân Ä‘ang làm ăn hiệu quả thì sá»± “nhòm ngó” này là tất nhiên. Và việc càng ngày Ä‘ang có nhiều cá»­a hàng tÆ° nhân Ä‘óng cá»­a theo ông Xê là do chiết khấu quá thấp, làm cho tiền bán không đủ bù tiền vốn.

“Chúng tôi lấy xăng dầu cÅ©ng từ Nhà nÆ°á»›c. Vì thế cÅ©ng phải cho chúng tôi cÆ¡ há»™i làm ăn nếu không sẽ bị phá sản công ty. Chúng tôi đề nghị Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã quy định giá bán ra thì cÅ©ng phải quy định về mức chiết khấu tối thiểu hợp lý (theo Ä‘iều 27 ở nghị định 84/2009/NĐ-CP) mà các doanh nghiệp đầu mối giao cho các doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu, bảo đảm cho họ có thể trang trải đủ các chi phí tối thiểu để duy trì hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh, đảm bảo công ăn việc làm người lao Ä‘á»™ng và không lãng phí hàng chục tá»· đồng vốn đầu tÆ° Ä‘ã bỏ ra. Đó cÅ©ng là nguyện vọng hết sức tha thiết, chính Ä‘áng cho các doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu nhÆ° chúng tôi, giúp doanh nghiệp có niềm tin khi đầu tÆ° vốn vào các hoạt Ä‘á»™ng sản xuất kinh doanh và vượt qua được thời kỳ khó khăn hiện nay” - ông Xê cho ý kiến.

CÅ©ng theo Cty CP HÆ°Æ¡ng Thủy, có má»™t tổng công ty xăng dầu Ä‘ã chào mua 2 cá»­a hàng xăng dầu 3 Sao và 5 Sao của họ ở đường tránh Huế vá»›i giá 15 tá»· đồng. Trong khi Ä‘ó, tổng vốn đầu tÆ° của cả 5 cây xăng là 12 tá»· đồng. Tuy giá có cao hÆ¡n lúc trÆ°á»›c, nhÆ°ng Cty này không muốn bán chút nào vì nguồn sinh lợi khi bán xăng dầu có lời là rất lá»›n.

Nguồn tin: Dantri