Ngay khi Tổng cục Hải quan công bố danh sách doanh nghiệp (DN) đầu mối nhập khẩu, kinh doanh xăng dầu không thá»±c hiện Ä‘úng quy định của pháp luật về tạm nhập tái xuất, chiếm dụng vốn thông qua nợ thuế, cả DN và Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đều Ä‘ã có phản ứng.

Theo Bá»™ Tài chính, số lượng xăng dầu tạm nhập nhÆ°ng không tái xuất của 13 DN đầu mối trong năm 2011 là 580.000 tấn, của 6 tháng đầu năm 2012 là 544.900 tấn. Ông Nguyá»…n Văn Cẩn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, cho rằng vì không quy định tạm nhập lô hàng nào phải tái xuất chính lô hàng đấy nên các DN tạm nhập nhÆ°ng không tái xuất để trốn thuế. Ví dụ tại thời Ä‘iểm này, DN tạm nhâÌ£p xăng dâÌ€u thì thuế suất là 12% nhÆ°ng do chÆ°a thanh khoản các lô hàng trÆ°á»›c ở thời Ä‘iểm thuế suất bằng 0% hoặc 5% nên khi chuyển lượng xăng dâÌ€u chÆ°a tái xuất sang tiêu thụ nôÌ£i địa sẽ được hưởng lợi từ chênh lêÌ£ch thuế suất giữa 12% (lô hàng thá»±c nhâÌ£p) và thuế suất 0% hoặc 5%, tức là trốn thuế 12% hoặc 7%. Vì vậy, Bá»™ Tài chính đã kiến nghị Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ nếu cho tạm nhâÌ£p tái xuất xăng dâÌ€u thì phải còn nguyên tàu, nguyên chủng loại, phải được kẹp chì, được giám sát vêÌ€ kỹ thuâÌ£t thì má»›i cho xuất.

Tuy nhiên, vá»›i chức năng quản lý thị trường, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng lại công bố số liệu cho thấy lượng xăng dầu chÆ°a tái xuất không đến mức “khủng” nhÆ° số liệu của Bá»™ Tài chính. Theo Ä‘ó, trong năm 2011, lượng xăng dầu tạm nhập nhÆ°ng không tái xuất của 13 DN thấp hÆ¡n nhiều so vá»›i con số 580.000 tấn mà Bá»™ Tài chính công bố. Còn 6 tháng đầu năm, chỉ có 310.000 tấn so vá»›i 544.900 tấn mà Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra. Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú khẳng định trong số này có má»™t lượng lá»›n là hàng Ä‘ang trong giai Ä‘oạn chờ tái xuất nên không phải toàn bá»™ số lượng vênh nhau giữa tạm nhập tái xuất là chuyển bán ná»™i địa. Ông Tú cÅ©ng cho rằng không loại trừ khả năng DN lợi dụng chính sách để hưởng lợi về thuế nhÆ°ng không thể nói DN trốn thuế thông qua số liệu công bố nợ thuế của Tổng cục Hải quan.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng dù sao thì những công bố của Tổng cục Hải quan cÅ©ng Ä‘ã cảnh báo tình trạng gian lận thÆ°Æ¡ng mại nguy hiểm. Vì bằng cách trốn thuế, lách thuế, DN xăng dầu tạo lợi thế bất bình đẳng trong kinh doanh. Nếu không có biện pháp quản lý chặt chẽ để ngăn chặn tình trạng này, lợi nhuận sẽ chảy vào túi DN, có hại cho ngân sách, thị trường thì bị phá hoại. Từ trÆ°á»›c đến nay, dÆ° luận vẫn nghi ngờ về tính công khai, minh bạch của các DN xăng dầu và thá»±c trạng này cho thấy mối quan ngại Ä‘ó là có cÆ¡ sở.