Bá»™ Tài chính vừa gá»i văn bản đến Văn phòng Chính phá»§ để nêu ý kiến vá» cách tính thuế nháºp khẩu xăng dầu theo bình quân gia quyá»n cá»§a quý trước áp dụng cho quý sau Ä‘ang áp dụng hiện nay. Theo Bá»™ Tài chính, trong giai Ä‘oạn này, thuế nháºp khẩu trong công thức tính giá cÆ¡ sở được tính theo mức thuế nháºp khẩu bình quân gia quyá»n là hợp lý nhất, giải quyết hài hòa quyá»n lợi giữa nhà nước, doanh nghiệp (DN) và ngưá»i tiêu dùng, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.
Khó theo dõi, giám sát
Văn bản này nhằm phúc Ä‘áp các kiến nghị mà Bá»™ Công Thương Ä‘ã báo cáo Thá»§ tướng trước Ä‘ó. Bá»™ Công Thương cho rằng phương pháp tính thuế bình quân gia quyá»n chưa phản ánh Ä‘úng tinh thần Ä‘iá»u hành cá»§a Nghị định 83, chưa Ä‘úng diá»…n biến giá thế giá»›i và có thể ngược chiá»u vá»›i giá thế giá»›i. Ngoài ra, cách tính này gây dư luáºn là việc Ä‘iá»u hành thiếu tính công khai, minh bạch và số liệu cụ thể để tính toán mức thuế bình quân gia quyá»n khó theo dõi, giám sát. Bên cạnh Ä‘ó, cách tính này cÅ©ng chưa giải quyết hài hòa quyá»n lợi giữa nhà nước, ngưá»i tiêu dùng, các DN sản xuất, kinh doanh xăng dầu và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Tuy nhiên, Bá»™ Tài chính lý giải nếu thuế nháºp khẩu trong công thức cÆ¡ sở cá»§a giá xăng được tính theo mức thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi trước kia thì DN được hưởng lợi còn quyá»n lợi ngưá»i dân bị ảnh hưởng. Ngược lại, nếu thuế nháºp khẩu tính theo mức thuế nháºp khẩu ưu Ä‘ãi đặc biệt thấp nhất trong các biểu thuế thì ngưá»i tiêu dùng được hưởng lợi nhưng lại ảnh hưởng đến quyá»n lợi cá»§a các DN kinh doanh xăng dầu.
Trước hai luồng ý kiến trên, Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam lại đỠxuất hạ thuế nháºp khẩu xăng xuống mức thấp nhất theo cam kết ưu Ä‘ãi đặc biệt vá»›i Hàn Quốc là 10% thay vì tính theo sản lượng nháºp bình quân cá»§a 2 mức thuế 10% và 20% như hiện nay. Äồng thá»i vá»›i phương án này, cần tăng thu ná»™i địa để bù thu ngân sách.
Giải pháp tạm thá»i
Ông Phan Thế Ruệ, Chá»§ tịch Hiệp há»™i Xăng dầu, giải thích Ä‘áng lẽ có 2 mức thuế thì phải có 2 mức giá cÆ¡ sở nhưng Bá»™ Tài chính không thể làm được Ä‘iá»u này. Còn áp dụng thuế bình quân gia quyá»n vẫn không Ä‘úng bởi Nghị định 83 quy định lấy thuế nháºp khẩu để tính giá xăng dầu chứ không phải thuế bình quân. Hiệp há»™i này nháºn định năm 2017 sẽ không tránh khá»i việc tăng thuế môi trưá»ng lên kịch trần là 4.000 đồng/lít, đồng thá»i thuế tiêu thụ đặc biệt sắp tá»›i có thể sẽ tăng. HÆ¡n nữa, khoảng năm 2018, 2019 sẽ tiến tá»›i mở cá»a thị trưá»ng xăng dầu, đưa thuế vá» 0%. Do váºy, sá»›m thá»±c hiện theo cách hạ thấp nhất có thể đối vá»›i thuế nháºp khẩu trong công thức giá và tăng các khoản thu khác sẽ phù hợp vá»›i xu thế, không làm thay đổi giá cả các mặt hàng và thị trưá»ng sẽ lành mạnh hÆ¡n.
Nhiá»u chuyên gia kinh tế cÅ©ng cho rằng lượng xăng nháºp khẩu từ Hàn Quốc cá»§a các DN lá»›n khá nhiá»u bởi những DN này có khả năng choÌ£n được giấy chứng nháºn nguồn gốc xuất xứ hàng hóa (C/O) ưu Ä‘ãi. Theo Hiệp định Thương mại cá»§a Việt Nam vá»›i Hàn Quốc, nháºp khẩu xăng từ Hàn Quốc sẽ chỉ phải ná»™p thuế 10%, trong khi Ä‘ó mức thuế nháºp khẩu để tính giá cÆ¡ sở đến tay ngưá»i tiêu dùng vẫn ở mức 18,3%. Như thế, vá»›i những phần xăng nháºp khẩu ở Hàn Quốc, DN sẽ được lá»i thêm 8,3% tiá»n thuế. Các DN nhá» không tìm được nguồn C/O Hàn Quốc thì phải chá»n nháºp khẩu từ nguồn hàng có thuế 20%, song lượng này không lá»›n.
Như váºy, bài toán ngân sách thâm hụt khiến cho Bá»™ Tài chính có ý “níu kéo” bằng cách duy trì cách tính giá theo thuế bình quân khiến DN không quá ngại khi nháºp khẩu ngoài thị trưá»ng Hàn Quốc. Do Ä‘ó, cần khắc phục bằng cách hạ thuế để kích thích DN tìm hướng nháºp khẩu từ Hàn Quốc, giúp giá bán lẻ thấp hÆ¡n và việc công khai giá minh bạch hÆ¡n.
Bá»™ Tài chính thừa nháºn việc áp thuế bình quân gia quyá»n chỉ là giải pháp tạm thá»i, trong tình hình hiện nay không thể có giải pháp nào tốt hÆ¡n nữa. Äặc biệt, an ninh năng lượng là vấn đỠcần quan tâm không kém gì vấn đỠgiá cả bởi xăng dầu là đầu vào cá»§a rất nhiá»u ngành sản xuất cÅ©ng như là nhu cầu thiết yếu cá»§a ngưá»i dân.
Nguồn tin: NLD