Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng, quyết định chính thức giao quyền tá»± quyết về giá xăng cho doanh nghiệp bắt đầu từ 1/7 là giải pháp tình thế. “Chúng ta nên đồng tình và ủng há»™ việc giao quyền cho doanh nghiệp trên cÆ¡ sở có sá»± giám sát, quản lý của nhà nÆ°á»›c”, ông Tuấn nói.

Tại cuá»™c gặp gỡ báo chí ngày 5/7, giải thích về việc năm 2009, Bá»™ Ä‘ã từng giao cho doanh nghiệp (DN) tá»± định giá xăng, dầu, nhÆ°ng không lâu sau Ä‘ó quyền này lại trở về vá»›i Bá»™, và nay lại tiếp tục giao cho DN, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng, các giải pháp ra đời trong má»™t bối cảnh nhất định. Nếu bối cảnh thay đổi thì cÅ©ng cần có những thay đổi về chính sách. 

Muốn có cạnh tranh phải từ từ

Tại má»™t số nÆ°á»›c trên thế giá»›i, DN xăng, dầu lá»›n nhất chỉ được chiếm 12% thị phần của thị trường, nếu vượt quá mức này sẽ phải chịu giám sát hoặc giải thể. Trong khi Ä‘ó, theo ông Tuấn, cái gốc của vấn đề là xăng, dầu hiện nay ở nÆ°á»›c ta vẫn còn tình trạng Ä‘á»™c quyền. DN lá»›n nhất ở Việt Nam hiện chiếm tá»›i 63% thị phần, nên yếu tố cạnh tranh chÆ°a có. Vì vậy, giải pháp quan trọng là từng bÆ°á»›c tiến đến thị trường cạnh tranh chứ không thể Ä‘òi hỏi trong ngày má»™t ngày hai.

Theo Bá»™ Tài chính, thị trường xăng dầu cạnh tranh không thể Ä‘òi hỏi trong ngày má»™t, ngày hai. áº¢nh: NhÆ° Ý.

Trả lời báo chí những băn khoăn về khả năng xảy ra vấn đề xin - cho khi cho DN tá»± định giá, ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng, việc quan trọng là phải chống cÆ¡ chế xin - cho. Khi Ä‘ã giao quyền cho các Ä‘Æ¡n vị thì DN phải công khai nhiều yếu tố liên quan, trong Ä‘ó có ná»™i dung công khai và thời Ä‘iểm công khai. Nói về khoản lá»— 5.000 tá»· đồng của DN xăng dầu, ông Tuấn cho hay: “DN phải chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh của mình, phải tiết kiệm chi phí, cải thiện công nghệ để bù lại khoản lá»—. Không có cÆ¡ chế bù lá»— từ ngân sách nhà nÆ°á»›c”.

Giá Ä‘iện tăng là có cÆ¡ sở?

Việc Tập Ä‘oàn Điện lá»±c Việt Nam (EVN) bất ngờ thông báo tăng giá Ä‘iện thêm 5% từ 1/7 và Ä‘ã gặp phản ứng bởi không hợp lý, thiếu cÆ¡ sở thuyết phục và người dân Ä‘ang phải "gánh lá»—" cho DN, Thứ trưởng Hoàng Anh Tuấn Ä‘ã ra sức lý giải “há»™” EVN, và cho rằng, Ä‘ó là nhận định chÆ°a thấu Ä‘áo. "Nếu nói việc tăng giá Ä‘iện thêm 5% là bắt người dân phải gánh chịu do thất thoát, lá»— từ đầu tÆ° ngoài ngành của EVN là không Ä‘úng. Qua kết quả thanh tra vá»›i EVN, có chuyện lá»— do đầu từ ngoài ngành ở E-Telecom, nhÆ°ng khoản lá»— này không tính vào tổng chi phí lá»—. Sau khi loại trừ khoản lá»— ngoài ngành Ä‘ó thì EVN vẫn chịu lá»—".

Theo lý giải của ông Tuấn, Ä‘iện là sản phẩm thiết yếu, mà để giá bán thấp hÆ¡n giá thành sản xuất sẽ làm méo mó nền kinh tế, không thể định hÆ°á»›ng thị trường được, nên phải đảm bảo tính thị trường, tính hiệu quả bằng cách tăng giá Ä‘iện, và “tăng nhÆ° vậy là cần thiết và hợp lý”.

Nói thêm về việc không có cÆ¡ sở khi bất ngờ tăng giá Ä‘iện của EVN, các phóng viên cho rằng, việc tăng giá Ä‘iện phải được báo trÆ°á»›c từ 1 – 3 tháng, và phải trình lên Bá»™ Tài chính và Công thÆ°Æ¡ng xem xét. Tuy nhiên má»™t lần nữa Thứ trưởng Tuấn lại nói giúp EVN: “Đã có đủ cÆ¡ sở chÆ°a mà nói người ta không có cÆ¡ sở? Tôi khẳng định, qua kết quả thanh, kiểm tra, cái lá»— đầu tÆ° ngoài ngành là không tính vào chi phí lá»— của Ä‘iện; Ä‘ã phát hiện sai phạm, sau khi loại trừ sai phạm Ä‘ó vẫn lá»—. Lá»— thật nên Ä‘iều chỉnh giá là cần thiết. Nói tăng giá không có cÆ¡ sở vì chứa Ä‘á»±ng sai phạm lá»›n là chÆ°a thấu Ä‘áo, chÆ°a có cÆ¡ sở”.

Trả lời thắc mắc về việc tăng giá Ä‘iện 5% sẽ tác Ä‘á»™ng đến CPI ra sao Cục phó Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) VÅ© Thị Bạch Nga cho hay: “Theo quyết định 24 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, việc tăng 5% thuá»™c thẩm quyền của EVN. Trong quá trình đăng ký giá, DN này Ä‘ã làm Ä‘úng quy định của Chính phủ rồi”.

“Qua tạm tính, nếu giá Ä‘iện tăng 5% và giả định các yếu tố khác không thay đổi thì tác Ä‘á»™ng đến CPI vòng 1 là 0,123% và CPI vòng 2 là 0,246%, tổng tác Ä‘á»™ng CPI 2 vòng là 0,369%”, (Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá VÅ© Thị Bạch Nga).