Ngày 5-7, tại buổi họp báo thường kỳ sáu tháng đầu năm của Bá»™ Tài chính, hai vấn đề nóng nhất được báo giá»›i chất vấn người chủ trì buổi họp báo - Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn - chính là việc Ä‘iều hành giá xăng dầu theo Nghị định 84 và việc tăng giá Ä‘iện 5% từ 1-7. Pháp Luật TP.HCM xin lược thuật.

Còn Ä‘á»™c quyền thì phải giám sát

. Phóng viên:ThÆ°a Thứ trưởng, năm 2009 Bá»™ Tài chính Ä‘ã từng giao quyền quyết định giá cho các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối, vá»›i mục Ä‘ích tạo thị trường cạnh tranh. Thế nhÆ°ng sau Ä‘ó ngÆ°ng má»™t thời gian và giờ giao lại cho DN. Vì sao chúng ta cứ loay hoay vá»›i chính sách Ä‘iều hành giá nhÆ° thế?

+ Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn: Hiện nay trên thị trường xăng dầu Việt Nam, Petrolimex chiếm đến hÆ¡n 60% thị phần nên khó có cạnh tranh đối vá»›i các DN khác. Đây là cái gốc của vấn đề xăng dầu Việt Nam tồn tại cÆ¡ chế Ä‘á»™c quyền. Trong khi Ä‘ó má»™t số nÆ°á»›c phát triển, DN xăng dầu lá»›n nhất cÅ©ng chỉ chiếm tối Ä‘a 12% thị phần, nếu vượt quá sẽ phải chịu giám sát hoặc giải thể. Do Ä‘ó, về lâu dài chúng ta phải để mặt hàng xăng dầu và Ä‘iện theo thị trường cạnh tranh.

Còn sở dÄ© có sá»± thay đổi trong cách Ä‘iều hành chính sách bởi đứng về mặt chuyên môn, má»™t chính sách Ä‘Æ°a ra cần nằm trong những bối cảnh và khuôn khổ pháp luật nhất định. Nếu bối cảnh thay đổi thì cÅ©ng cần có những thay đổi về chính sách.

Hiện nay, Petrolimex chiếm đến hÆ¡n 60% thị phần nên khó có cạnh tranh đối vá»›i các doanh nghiệp khác. Ảnh: HTD

. Bá»™ Tài chính giao quyền tá»± quyết cho DN nhÆ°ng lại yêu cầu các DN đăng ký để kiểm soát giá, liệu có phải mâu thuẫn và tạo ra cÆ¡ chế xin - cho?

+ Thá»±c chất, Bá»™ Tài chính chọn giải pháp giao quyền cho DN chỉ mang tính tình thế vì chÆ°a giải quyết được vấn đề gốc nêu trên. Việc giao quyền Ä‘ó phải trên cÆ¡ sở quản lý của Nhà nÆ°á»›c, bởi Ä‘ây là mặt hàng thiết yếu ảnh hưởng đến cả nền kinh tế, nếu không giám sát, không đăng ký là không được. Chúng ta sẽ có biện pháp chống xin - cho, giám sát chặt việc đăng ký giá của DN. DN Ä‘ã được giao quyền thì phải có nghÄ©a vụ công khai ná»™i dung và thời Ä‘iểm Ä‘iều chỉnh giá trên các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin. Việc giám sát này sẽ tránh được hiện tượng các DN cùng bắt tay ấn định giá.

Không lấy ngân sách bù lá»—

. Riêng đối vá»›i khoản lá»— 5.000 tỉ đồng của DN xăng dầu hiện còn “treo” sẽ xá»­ lý ra sao, thÆ°a Thứ trưởng?

+ Chắc chắn khoản lá»— này DN phải chịu trách nhiệm, trong năm nay và sang năm DN phải tiết kiệm chi phí, cải thiện công nghệ để bù lại khoản lá»—. Nhà nÆ°á»›c không lấy ngân sách bù lá»— cho khoản này.

. Má»›i Ä‘ây, má»™t cục hải quan địa phÆ°Æ¡ng cho biết Petrolimex thá»±c hiện kê khai thuế sá»›m trÆ°á»›c khi Bá»™ Tài chính ban hành chính sách tăng thuế nhập khẩu xăng dầu để hưởng lợi hÆ¡n 64 tỉ đồng. Bá»™ Tài chính có biết việc này không?

+ Hiện tôi Ä‘ã nắm được thông tin này, Bá»™ Tài chính Ä‘ã giao cho các cÆ¡ quan thẩm quyền xác minh, kiểm tra các giấy tờ liên quan đến Petrolimex. Nếu sai sẽ xá»­ lý nghiêm theo quy định. Có khả năng Petrolimex Ä‘ã vận dụng quy định cho phép đăng ký tờ khai thuế trÆ°á»›c 15 ngày hàng nhập cảng để khai thuế sá»›m.

“Tăng giá Ä‘iện 5% là hợp lý”

. Từ 1-7, EVN quyết định tăng giá Ä‘iện thêm 5%, Ä‘iều này tạo ra phản ứng từ dÆ° luận trong bối cảnh kinh tế khó khăn vì sản xuất Ä‘ình đốn. Đặc biệt, lý do tăng giá Ä‘iện vá»›i các thông số đầu vào nhÆ° than, dầu, tỉ giá tăng xem ra chÆ°a hợp lý và mập mờ. Quan Ä‘iểm của Bá»™ Tài chính ra sao về ý kiến này?

+ Theo tôi, nếu cho rằng tăng giá Ä‘iện thêm 5% không có cÆ¡ sở thuyết phục là nhận định chÆ°a thấu Ä‘áo và thiếu cÆ¡ sở. Việc tăng giá Ä‘iện 5% không bắt người dân phải gánh chịu do thất thoát Ä‘iện năng, lá»— đầu tÆ° ngoài ngành của EVN. Sau khi loại trừ các khoản này, EVN vẫn Ä‘ang chịu lá»— nên lần Ä‘iều chỉnh tăng này là hợp lý.

Điện là mặt hàng thiết yếu, để giá Ä‘iện dÆ°á»›i giá thành sẽ làm méo mó nền kinh tế. Quan Ä‘iểm của Bá»™ là cần tính Ä‘úng, tính đủ để mở rá»™ng sản xuất, đảm bảo cung ứng đủ Ä‘iện, chống bao cấp cho má»™t số DN nhÆ°ng phải đảm bảo tính thị trường.

. Vậy theo ông, tăng giá Ä‘iện 5% sẽ tác Ä‘á»™ng ra sao đến chỉ số giá sắp tá»›i?

+ Qua tạm tính, nếu giá Ä‘iện tăng 5% và giả định các yếu tố khác không thay đổi thì tác Ä‘á»™ng đến chỉ số giá (CPI) vòng 1 là 0,123% và CPI vòng 2 là 0,246%, tổng tác Ä‘á»™ng CPI hai vòng là 0,369%.

Nguồn tin: phapluattp