- Từ ngày 1-6, theo lá»™ trình của Chính phủ thì 100% cá»­a hàng bán lẻ xăng dầu tại 8 tỉnh, TP lá»›n sẽ phải bán xăng sinh học E5, tiến tá»›i thay thế hoàn toàn xăng A92. NhÆ°ng kế hoạch cung cấp xăng E5 Ä‘ang gặp nhiều vấn đề khó khăn.

Theo yêu cầu của Chính phủ, từ ngày 1-6 thì 100% cá»­a hàng bán lẻ xăng dầu tại 8 tỉnh, TP là Hà Ná»™i, Hải Phòng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Cần ThÆ¡, TP HCM, Bà Rịa – VÅ©ng Tàu, Đà Nẵng phải bán xăng E5 và phấn đấu 100% lượng xăng A92 được thay thế bằng xăng E5, tá»· lệ này tại các tỉnh, TP khác là 50%. Tuy nhiên, cho đến nay việc triển khai bán loại xăng này trên thị trường gặp nhiều bế tắc.

Theo tìm hiểu của PV, tá»›i cuối năm 2015, trên địa bàn TP Hà Ná»™i chỉ có khoảng 17% cá»­a hàng bán xăng E5. Còn theo báo cáo của Sở Công thÆ°Æ¡ng TP HCM thì tính tá»›i tháng 4-2016 thì má»›i chỉ có gần 50% cá»­a hàng xăng dầu tại TP này bán xăng sinh học E5, sản lượng tiêu thụ bình quân chiếm khoảng 6,3% tổng sản lượng tiêu thụ xăng dầu tại TP HCM.

Gian nan đường ra thị trường của xăng sinh học E5. Ảnh: Khánh Phong

Xăng E5 vẫn còn xa lạ vá»›i người tiêu dùng, thậm chí cho đến bây giờ nhiều người vẫn chẳng còn để ý là có loại xăng này trên thị trường.

Chị Nguyá»…n Thùy DÆ°Æ¡ng (huyện Ứng Hòa) cho biết: “Tôi không để ý có những loại xăng nào Ä‘âu, xe hết xăng thì tôi vào cây xăng đổ đầy bình rồi lại lÆ°u thông thôi. Hôm nay, vào cây xăng này má»›i thấy nói có loại xăng E5, tôi cÅ©ng không hiểu về loại xăng này lắm”.

Cùng suy nghÄ© nhÆ° chị DÆ°Æ¡ng, anh Nguyá»…n Văn Hưởng (huyện Thanh Oai) cho biết: “Tôi không quan tâm đến loại xăng nào, khi cần đổ xăng cho xe thì ra cây xăng, người dân đổ loại xăng nào thì tôi đổ loại ấy”.

Cho đến thời Ä‘iểm này, việc người dân không mấy mặn mà vá»›i xăng E5 Ä‘ã đặt ra thách thức lá»›n vá»›i việc thá»±c hiện lá»™ tình thay thế xăng A92 bằng xăng E5 của Chính phủ.

Theo ông Ngô Trí Long (nguyên Viện trưởng Viện Quản lý giá – Bá»™ Tài chính), đề án xăng E5 được thành lập năm 2007 và năm 2012 bắt đầu thá»±c hiện, cho đến nay Ä‘ã 4 năm. Đối vá»›i các doanh nghiệp (DN) xăng dầu và người tiêu dùng vẫn chÆ°a mặn mà đối vá»›i các loại xăng này. Đối vá»›i người tiêu dùng thì giá của loại xăng E5 chÆ°a thá»±c sá»± hấp dẫn. Hiện nay, giá 1 lít xăng E5 so vá»›i giá 1 lít xăng A92 có sá»± chênh lệch nên chÆ°a hấp dẫn người tiêu dùng. Ngoài ra, chất lượng của xăng E5 mà cụ thể là vấn đề an toàn cho thiết bị, máy mọc trong quá trình sá»­ dụng thì người tiêu dùng vẫn chÆ°a hiểu rõ.

Đối vá»›i các DN kinh doanh xăng dầu thì việc kinh doanh xăng E5 khác vá»›i các loại xăng khoáng bởi khi kinh doanh xăng E5 thì chi phí về hạ tầng cÆ¡ sở, về bồn bÆ¡m, cá»™t xăng… Ä‘á»™i lên rất là lá»›n, chính những Ä‘iều kiện này sẽ làm cho chi phí tăng lên, mà khi chi phí tăng lên thì lợi nhuận sẽ giảm. Trong khi Ä‘ó, mục tiêu của DN là lợi nhuận nên khi kinh doanh mà không có lợi nhuận thì chắc chắn người ta sẽ không mặn mà.

Không chỉ đối mặt vá»›i sá»± thờ Æ¡ của DN và người tiêu dùng mà vấn đề sản xuất và tiêu thụ xăng E5 còn gặp khó khăn về nguồn nguyên liệu. Thá»±c chất xăng E5 là xăng có pha trá»™n Ethanol theo tá»· lệ 5% nhÆ°ng cho tá»›i thời Ä‘iểm này mà hầu hết các nhà máy nguyên liệu sinh học để cung cấp đầu vào Ethanol để pha trá»™n xăng E5 đều Ä‘ã lâm vào tình cảnh phá sản hoặc ngừng hoạt Ä‘á»™ng do thua lá»— kéo dài. Tình trạng thua lá»— này là do trong má»™t thời gian dài sản phẩm của các nhà máy này không có thị trường tiêu thụ, má»™t khi Ä‘ã đầu tÆ° lá»›n mà không có lối ra thì các nhà máy này làm sao có thể tồn tại được. Đầu ra cho xăng sinh học E5 Ä‘ang bị thắt do sá»± thờ Æ¡ của thị trường.

Về việc liệu Nhà nÆ°á»›c có bù lá»— cho các nhà máy sản xuất Ethanol để các nhà máy này hoạt Ä‘á»™ng, ông Ngô Trí Long cho rằng, trong cÆ¡ chế thị trường thì mục tiêu đầu tiên vá»›i bất kỳ DN nào hoặc nền kinh tế quốc dân thì hiệu quả là yêu cầu số 1. Vậy nên, trong tình hình việc Cty sản xuất Ethanol luôn luôn bị thua lá»— và dẫn tá»›i tình cảnh có thể phá sản, trong khi Ä‘ó tình hình ngân sách tài chính chÆ°a thá»±c sá»± mạnh mà lại Ä‘i bù lá»— cho các hoạt Ä‘á»™ng không có hiệu quả thì thá»±c sá»± rất mạo hiểm và không Ä‘úng vá»›i quy luật của kinh tế thị trường.

Chủ trÆ°Æ¡ng của Chính phủ Ä‘Æ°a xăng E5 vào thay thế xăng A92 là Ä‘úng đắn, tuy nhiên không thể trông chờ vào việc nhận thức của người dân sẽ tá»± thay đổi để thích nghi vá»›i xăng sinh học. Hiện má»›i chỉ có cÆ¡ chế khuyến khích các DN bán xăng sinh học, chỉ có bắt buá»™c các DN chỉ bán xăng sinh học, nếu tạo được mặt bằng giá cả hấp dẫn để xăng sinh học rẻ hÆ¡n hẳn xăng A92 thì má»›i có khả năng hấp dẫn được thị trường. Đây là Ä‘iều rất khó và câu hỏi đặt ra là Nhà nÆ°á»›c sẽ phải có cÆ¡ chế gì cho các DN để làm được Ä‘iều này.

Nguồn tin: phapluatxahoi