Gần Ä‘ây, tại TP HCM phát hiện hàng loạt cá»a hàng bán xăng “rởm”. Ngưá»i tiêu dùng bị móc túi công khai, Ä‘em lại số tiá»n khổng lồ cho má»™t số đơn vị, cá nhân.
Vừa qua, 11 cá»a hàng kinh doanh xăng dầu ở TP HCM vừa bị phát hiện gian láºn bán xăng “rởm”, gây thiệt hại cho ngưá»i tiêu dùng. Cụ thể, loại xăng A83 có chỉ số octan thấp, nhưng lại bán mức giá cá»§a xăng A92 và A95. Như váºy, má»—i lít xăng, há» hưởng lợi bất chính từ 500 đồng đến trên 1000 đồng/ lít.
Dư luáºn băn khoăn: Trong tổng số trên 500 cây xăng ở thành phố, má»›i chỉ kiểm tra 1 phần 10 thôi mà con số vi phạm Ä‘ã như váºy, thá» há»i cả nước, con số ấy là bao nhiêu?
Theo các chuyên gia, có ba cách để hiện tượng gian láºn “bài bản” này tồn tại. Thứ nhất: Hiện nay trên thị trưá»ng, vẫn còn doanh nghiệp đầu mối được phép sản xuất và lưu thông xăng A83, nên các đại lý, cá»a hàng bán lẻ có thể trá»™n xăng A83 vá»›i xăng A92, A95 để bán. Thứ hai, các đại lý, doanh nghiệp tư nhân cÅ©ng có thể tá»± mua chất bán thành phẩm xăng, pha chế thêm má»™t số hóa chất khác để tạo ra má»™t sản phẩm có chỉ số octan thấp vá»›i giá rẻ, rồi bán cho ngưá»i tiêu dùng. Và, loại thứ ba gian láºn rõ nét hÆ¡n là mua xăng A83 từ cÆ¡ sở sản xuất, rồi “tá»± đổi tên” thành xăng A92, A95 bán cho khách hàng, hưởng chênh lệnh.
Trả lá»i báo chí vá» công tác Ä‘iá»u hành, Thứ trưởng Bá»™ Công Thương, Nguyá»…n Cẩm Tú cho biết: “Xăng A83 Ä‘ã không được nháºp khẩu và Bá»™ Công Thương từng đỠxuất loại bá» xăng A83 ra khá»i danh mục mặt hàng được sản xuất tại Việt Nam (tức là không cho phép doanh nghiệp nào tại Việt Nam sản xuất xăng A83 nữa). Thế nhưng, do không có sá»± thống nhất chung cá»§a các bá»™, ngành nên việc sản xuất xăng A83 vẫn được tiếp tục”.
Như váºy, ngưá»i tiêu dùng Ä‘ã nhìn thấy các nhóm lợi ích trong việc bán xăng “rởm” ra thị trưá»ng. Äó là: Nhóm lợi ích cá»§a những nhà sản xuất. Nhóm lợi ích thứ hai là những nhà phân phối, bán lẻ. Nhóm lợi ích thứ ba (không loại trừ) là những nhà làm chính sách (á»§ng há»™ cho việc tồn tại cá»§a xăng A83 trên thị trưá»ng).
Và, cuối cùng phải kể đến nhóm lợi ích cá»§a má»™t bá»™ pháºn làm công tác kiểm tra, kiểm soát thị trưá»ng xăng dầu. Äây là kẽ hở lá»›n, là môi trưá»ng thuáºn lợi cho gian láºn kinh doanh xăng dầu tồn tại. Váºy nên, hàng loạt câu há»i đại loại như: Số lượng xăng “rởm” Ä‘ã tung ra thị trưá»ng từ khi nào? Má»—i cá»a hàng kinh doanh xăng dầu bất chính thu lá»i bao nhiêu? … đến nay chưa cÆ¡ quan có thẩm quyá»n nào trả lá»i xác Ä‘áng.
Vá» phía ngưá»i tiêu dùng, há» không thể biết má»™t cách chính xác mình Ä‘ang bị “móc túi” nếu cÆ¡ quan chức năng không kiểm tra và công bố? Há» không thể biết là Ä‘úng, bởi sá»± gian láºn có tính toán, có nghá», dá»±a vào kỹ thuáºt cao và không loại trừ hành vi gian láºn Ä‘ó Ä‘ã được “che chắn”.
Bởi, khi mua hàng hóa khác, há» có thể nhìn thấy, sá» thấy, có thể so sánh vá»›i hàng cùng chá»§ng loại. Nhưng vá»›i xăng dầu thì há» không làm được Ä‘iá»u Ä‘ó mà phải đặt niá»m tin hoàn toàn vào ngưá»i bán. Và, những cá»a hàng xăng dầu gian láºn kia Ä‘ã phụ lòng tin cá»§a há».
Khi thảo luáºn vá» dá»± án luáºt Äo lưá»ng, có vị Äại biểu Quốc há»™i Ä‘ã phải thốt lên rằng: “Hành vi móc túi khách hàng ngang nhiên mà không biết kêu ai. Buông lá»ng thanh tra, kiểm tra; buông lá»ng quản lý chất lượng hay “vừa Ä‘á bóng, vừa thổi còi” Ä‘á»u là những nguyên nhân trá»±c tiếp hoặc gián tiếp tạo nên những hành vi móc túi khách hàng. Còn chuyện chế tài chưa đủ mạnh chỉ là má»™t lý do”. Nói như váºy là Ä‘úng, bởi cứ có hoạt động thương mại sẽ có gian láºn, nhưng ở má»—i vùng, má»—i địa phương có mức độ gian láºn khác nhau là tùy thuá»™c vào năng lá»±c cá»§a cÆ¡ quan quản lý.
Xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, có ý nghÄ©a đặc biệt quan trá»ng trong phát triển kinh tế - xã há»™i, được nhà nước quản lý nghiêm ngặt. Äể có lãi hoặc giảm lá»—, những ngưá»i làm ăn bất chính có hai cách: hoặc là sản xuất và bán xăng chất lượng kém; hoặc là Ä‘ong thiếu cho khách hàng.
Cả hai cách làm này không chỉ làm méo mó thị trưá»ng, ảnh hưởng xấu đến quyá»n lợi ngưá»i tiêu dùng và những đơn vị làm ăn chân chính. Muốn dẹp tình trạng gian láºn trong kinh doanh xăng dầu, chỉ cần tạo ra cÆ¡ chế xá» lý triệt để những nhóm lợi ích tồn tại bấy lâu nay.
Nguồn tin: Vietstock