Được thiết kế để chịu được rung chấn do bão lá»›n cùng các thiết bị định vị thăm dò hiện đại, giàn khoan có giá má»™t tỉ USD được bàn giao cho Tập Ä‘oàn dầu khí ngoài khÆ¡i quốc gia của Trung Quốc (CNOOC) - nhà khai thác năng lượng ngoài khÆ¡i lá»›n nhất quốc gia này. Phía CNOOC cÅ©ng cho biết sẽ khởi Ä‘á»™ng giàn khoan trong khu vá»±c Biển Đông vào tháng 7 tá»›i.

Giàn khoan má»›i của Trung Quốc Ä‘ã cho ra mắt vào ngày 23-5 và được thông tin rá»™ng rãi trên các phÆ°Æ¡ng tiện truyền thông nÆ°á»›c này. Đây là công cụ giúp Trung Quốc không còn phụ thuá»™c vào các nhà thầu nÆ°á»›c ngoài trong hoạt Ä‘á»™ng khoan tại vùng nÆ°á»›c sâu và cho phép họ thăm dò ở Ä‘á»™ sâu tá»›i 3.000 mét, gấp sáu lần so vá»›i khả năng của họ trÆ°á»›c Ä‘ây.

Được xây dá»±ng trong 3 năm liền vá»›i khoản kinh phí khoảng 923 triệu USD, giàn khoan khổng lồ CNOOC 981 có Ä‘á»™ cao ngang má»™t tòa nhà 45 tầng, nặng 31.000 tấn và được đặt trên má»™t hệ thống  dài 114 mét, rá»™ng 90 mét – kích thÆ°á»›c chuẩn của má»™t sân bóng Ä‘á. CNOOC 981 được chế tạo bởi Tập Ä‘oàn Đóng tàu nhà nÆ°á»›c Trung Quốc.

Địa Ä‘iểm đặt giàn khoan này vẫn chÆ°a được xác định rõ. Tuy nhiên theo tờ China’s Global Times (CGT), CNOOC 981 sẽ “giúp Trung Quốc khẳng định sá»± hiện diện tại khu vá»±c trù phú chÆ°a được khai thác ở phía Nam Biển Đông.” Đây chính là khu vá»±c mà Trung Quốc có tuyên bố chủ quyền nhÆ°ng vấp phải phản ứng từ 4 quốc gia khu vá»±c Đông Nam Á bao gồm Philippines, Việt Nam, Malaysia và Brunei.

Vùng Biển Đông thường được ví nhÆ° má»™t “vịnh Ả rập thứ 2” vá»›i trữ lượng không dÆ°á»›i 50 tỉ tấn dầu thô và 20 nghìn tỉ mét khối khí tá»± nhiên. Trong khi Ä‘ó, sức mạnh quân sá»± Trung Quốc Ä‘ang trá»—i dậy và nhu cầu năng lượng cho nền kinh tế ngày má»™t lá»›n. Vì vậy, Trung Quốc trở nên quyết liệt hÆ¡n trong việc mở rá»™ng biên giá»›i hàng hải mà họ tuyên bố chủ quyền và những tài nguyên kinh tế tại những khu vá»±c ấy.

Tờ CGT  nói rằng, các quốc gia khát năng lượng quanh Biển Đông Ä‘ã khai thác tài nguyên dầu khí “của Trung Quốc” trong nhiều năm.

Theo các quan chức Trung Quốc, tính đến giữa năm 2010, hÆ¡n 200 cấu tạo dầu khí, khoảng 180 mỏ dầu khí được phát hiện ở Biển Đông, hầu hết ở khu vá»±c nÆ°á»›c sâu từ 500 - 2.000 mét.

Trong tháng 2, theo thông tin của Đài Truyền hình Trung Quốc (CCTV), CNOOC có kế hoạch đầu tÆ° 350 tỉ nhân dân tệ (khoảng 54 tỉ USD) trong 5 năm tá»›i để khai thác tài nguyên dầu và khí tá»± nhiên. Trong số này, CNOOC dá»± kiến dùng 20 tỉ nhân dân tệ để khai thác và phát triển dầu khí vùng nÆ°á»›c sâu. Điều này cho thấy nhu cầu của Trung Quốc trong việc khai thác năng lượng trên Biển Đông trong tÆ°Æ¡ng lai gần.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục tập trung vào việc thăm dò và khai thác ở Biển Đông trong tÆ°Æ¡ng lai gần” – Giám đốc Ä‘iều hành CNOOC DÆ°Æ¡ng Hoa nói trong má»™t cuá»™c họp báo về chiến lược kinh doanh của Công ty năm 2011.

Theo phía Trung Quốc, Việt Nam và Philippines khó có khả năng tìm kiếm và thăm dò dầu khí ở Ä‘á»™ sâu nhÆ° giàn khoan của họ làm được. Ông Lâm Bác Cường, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế năng lượng tại Đại học Hạ Môn, Trung Quốc nói rằng: “Cần luôn luôn Ä‘i đầu khi cạnh tranh nguồn tài nguyên không tái tạo được ở các khu vá»±c biển tranh chấp cÅ©ng nhÆ° các nguồn tài nguyên không vô hạn”.

Vá»›i tÆ° tưởng nhÆ° vậy, Trung Quốc Ä‘ã gây nên nhiều tranh cãi về quyền sở hữu khai thác năng lượng ngoài khÆ¡i trên Biển Đông vá»›i nhiều nÆ°á»›c trong khu vá»±c Đông Nam Á. Từ đầu năm nay, Trung Quốc và Phillipines Ä‘ã nhiều lần tranh cãi về vấn đề này. Manila Ä‘ã chính thức gá»­i công hàm phản đối Bắc Kinh lên Liên Hợp Quốc, phản đối mạnh mẽ về sá»± việc hai tàu tuần tra Trung Quốc quấy rối má»™t tàu thăm dò của họ ở khu vá»±c Bãi Cỏ Rong (Reed Bank) ngày 2-3.

Sau Ä‘ó, ngày 25-3, Bá»™ Ngoại giao Trung Quốc Ä‘ã lên tiếng cảnh báo “Bất kỳ hành Ä‘á»™ng của quốc gia hay công ty nào thăm dò dầu khí ở vùng biển thuá»™c thẩm quyền của Trung Quốc mà không được phép của chính phủ Trung Quốc sẽ bị coi là vi phạm chủ quyền của Trung Quốc, sẽ là trái phép và không hợp lệ”

Những tuyên bố này Ä‘ã làm tăng khả năng sá»­ dụng sức mạnh hải quân – Ä‘ang ngày càng lá»›n mạnh – của Trung Quốc tại khu vá»±c Biển Đông. Rất có thể mọi ná»— lá»±c nhằm ngăn cản việc triển khai giàn khoan khổng lồ sẽ phải đối mặt vá»›i nguy cÆ¡ bị trả Ä‘Å©a bằng quân sá»± từ Bắc Kinh. NhÆ°ng dù có dùng tá»›i lá»±c lượng quân sá»± hay không thì chỉ riêng giàn khoan “tỉ Ä‘ô” kia cÅ©ng Ä‘ã đủ để nói lên  cÆ¡n khát dầu của Trung Quốc.