Trong hai tháng qua, thị trường dầu khí quốc tế phần lớn phớt lờ cuộc chiến Israel-Hamas vì nó không làm gián đoạn dòng chảy dầu thô và khí đốt tự nhiên từ Trung Đông và Địa Trung Hải theo bất kỳ cách nào đáng kể.
Giá dầu và giá khí đốt tự nhiên chuẩn châu Âu đã tăng vọt vào đầu tháng 10 trước khi giảm xuống mức thấp nhất trong 6 tháng vào đầu tháng 12 trong bối cảnh lo ngại dai dẳng về nền kinh tế và nhu cầu dầu mỏ, tồn kho khí đốt tự nhiên cao ở bán cầu Bắc và thời tiết ấm hơn làm hạn chế nhu cầu sưởi ấm.
Nhưng thị trường có thể đã quá tự mãn. Hậu quả của cuộc xung đột ở Trung Đông vẫn có thể tác động đến thị trường năng lượng và chuỗi cung ứng trên toàn thế giới, đồng thời đẩy giá tiêu dùng lên cao hơn, giống như khi Fed phát đi tín hiệu xoay trục trong chính sách tiền tệ của Mỹ với khả năng thực hiện 3 hạ lãi suất vào năm 2024.
Mối đe dọa gần đây nhất đối với thương mại toàn cầu, bao gồm giao thương dầu mỏ và sản phẩm dầu, xuất hiện từ lực lượng Houthis liên kết với Iran ở Yemen, nhóm người đã tăng cường tấn công vào các tàu thương mại ở Biển Đỏ và gần điểm huyết mạch quan trọng, eo biển Bab el-Mandeb.
Tuyến đường Biển Đỏ/Kênh đào Suez
Eo biển Bab el-Mandeb là nút thắt quan trọng đối với các dòng dầu và khí đốt tự nhiên quốc tế. Kênh đào Suez, đường ống SUMED và eo biển là những tuyến đường chiến lược cho các chuyến hàng dầu và khí đốt tự nhiên từ vùng Vịnh đến châu Âu và Bắc Mỹ. Tổng lượng dầu vận chuyển qua các tuyến đường này chiếm 12% tổng lượng dầu giao dịch bằng đường biển trong nửa đầu năm 2023, và lượng vận chuyển khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) chiếm khoảng 8% giao dịch LNG trên toàn thế giới, Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ (EIA) cho biết.
Năm nay, lưu lượng dầu qua tuyến Biển Đỏ/Kênh Suez đã tăng vọt sau khi lệnh cấm vận đối với dầu mỏ của Nga làm dịch chuyển xuất khẩu dầu thô của Nga sang châu Á.
Theo ước tính của EIA, trong nửa đầu năm 2023, dầu thô hướng về phía Bắc đi qua Kênh đào Suez và đường ống SUMED đã tăng hơn 60% so với năm 2020, do nhu cầu ở Châu Âu và Hoa Kỳ tăng từ mức thấp của đại dịch. Ngoài ra, các lệnh trừng phạt đối với dầu của Nga bắt đầu từ đầu năm 2022 đã làm thay đổi thương mại toàn cầu, khiến châu Âu phải nhập khẩu nhiều dầu hơn từ Trung Đông qua Kênh đào Suez và ít hơn từ Nga.
Các nhà phân tích cho biết, khi các hãng vận tải container khổng lồ và tập đoàn dầu mỏ lớn BP tạm dừng hành trình qua tuyến Biển Đỏ/Kênh Suez, châu Âu sẽ là khu vực dễ bị ảnh hưởng nhất trước tình trạng các dòng dầu thô và sản phẩm bị gián đoạn từ Trung Đông và châu Á.
Các công ty dầu mỏ và vận tải biển tránh đi qua Biển Đỏ sau các cuộc tấn công
Sau các cuộc tấn công tăng cường của phiến quân Houthi, tập đoàn dầu mỏ khổng lồ BP cho biết vào đầu tuần này rằng hãng đang tạm thời đình chỉ tất cả việc vận chuyển qua Biển Đỏ, trở thành công ty lớn mới nhất tạm dừng việc di chuyển tàu trong khu vực, điều này có thể ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu. Các hãng vận tải container khổng lồ Maersk Tankers, A.P. Moller-Maersk, Hapag-Lloyd, MSC, Evergreen và CMA CGM đều cho biết các tàu của họ sẽ tránh kênh đào Suez cho đến khi tình hình an ninh được cải thiện.
Tuần này, Hoa Kỳ đã công bố Chiến dịch Người bảo vệ Thịnh vượng, một sáng kiến an ninh đa quốc gia mới sẽ có sự tham gia của Hoa Kỳ, Anh, Bahrain, Canada, Pháp, Ý, Hà Lan, Na Uy, Seychelles và Tây Ban Nha cùng nhau giải quyết các thách thức an ninh ở phía Nam Biển Đỏ và Vịnh Aden, để đảm bảo tự do hàng hải.
Việc chuyển hướng xuống cực Nam Châu Phi có thể gây ra lạm phát
Nhưng cho đến khi tình hình an ninh trong khu vực được cải thiện, nhiều hãng tàu sẽ chuyển hướng xuống cực Nam châu Phi. Tuyến đường qua Mũi Hảo Vọng sẽ kéo dài thêm nhiều tuần cho hành trình của tàu thuyền cũng như tăng thêm chi phí và sự chậm trễ đối với thương mại hàng hóa thế giới. Giá cước vận chuyển và bảo hiểm cũng tăng trong những ngày gần đây.
Kể từ khi EU cấm vận dầu và các sản phẩm dầu của Nga, khối lượng dầu diesel và dầu thô đi về phía bắc Biển Đỏ đã tăng vọt, điều này càng làm tăng tầm quan trọng của các dòng chảy qua Biển Đỏ, Jay Maroo, Trưởng phòng Phân tích & Tình báo Thị trường (MENA) tại Vortexa, cho biết hôm thứ Hai.
Theo dữ liệu của Vortexa, từ tháng 1 đến tháng 11, có khoảng 30 tàu chở dầu vào hoặc rời Biển Đỏ mỗi ngày qua đầu phía nam (Bab el Mandeb), trong khi 26 tàu đi qua phía bắc (Kênh Suez).
Nếu tàu di chuyển đến các điểm dừng thay thế như Mũi Hảo Vọng, thời gian hành trình của tàu chở dầu trên các tuyến chính từ Trung Đông đến Châu Âu, từ Ấn Độ đến Châu Âu và từ Nga đến Ấn Độ và Trung Quốc sẽ tăng từ 58% đến 129%, theo Vortexa. Vortexa cho biết mức tăng lớn nhất, 129%, về thời gian để hàng hóa tới điểm đến sẽ là trên tuyến từ Vịnh Trung Đông đến Địa Trung Hải, sẽ mất 39 ngày thay vì 17 ngày.
Các nhà phân tích cho biết nguồn cung cấp dầu và khí đốt không bị đe dọa và có khả năng chuyển sang các giải pháp thay thế, nhưng điều này sẽ rất tốn kém.
Peter Sand, nhà phân tích trưởng của nền tảng thông tin thị trường giá cước vận tải đường biển Xeneta cho biết: “Thị trường có năng lực nhưng sẽ phải tốn kém, và chúng ta có thể thấy giá cước vận tải đường biển tăng 100%”.
“Đây là chi phí cuối cùng sẽ được chuyển sang người tiêu dùng mua hàng.”
Các nguyên tắc cơ bản của thị trường dầu khí vẫn chi phối thị trường, đặc biệt là trong thời điểm giao dịch gần đến cuối năm. Lo ngại về nhu cầu dầu và thời tiết đối với khí đốt tự nhiên vẫn là động lực chính.
Nhưng sự gián đoạn trên các tuyến đường thương mại và sự chậm trễ mới trong chuỗi cung ứng có thể đẩy nhanh lạm phát và đe dọa cách tiếp cận ôn hòa hơn đối với chính sách tiền tệ và triển vọng kinh tế, điều này có thể làm đảo lộn triển vọng về nhu cầu dầu toàn cầu.
Nguồn tin: xangdau.net
