Thông tin "giá dầu giảm 1 USD/thùng, ngân sách sẽ thất thu 1.000 tỉ đồng" Ä‘ang gây lo lắng, nhất là trong bối cảnh ngân sách eo hẹp và xu hướng giảm cá»§a dầu thô được dá»± báo sẽ còn tiếp tục.
Tất nhiên, chúng ta không thể "hãm" Ä‘à giảm cá»§a giá dầu thô trên thế giá»›i nhưng giảm thiệt hại cho ngân sách từ chính việc này thì không phải là không làm được.
Vì VN không chỉ xuất khẩu dầu thô mà còn nháºp khẩu xăng dầu thành phẩm. Tháºm chí ngoại tệ bá» ra nháºp khẩu xăng dầu còn cao hÆ¡n thu từ xuất khẩu dầu thô. Cụ thể, theo Tổng cục Hải quan, 10 tháng đầu năm 2014 giá trị xuất khẩu dầu thô đạt 6,32 tỉ USD nhưng nháºp khẩu xăng dầu lại tiêu tốn tá»›i 6,83 tỉ USD. Nói thế để thấy, nếu ta bán ra rẻ thì mua vào cÅ©ng rẻ. Xuất khẩu chịu thiệt thì nháºp khẩu hưởng lợi. Vấn đỠlà trong khi phần thiệt rất rõ ràng, cụ thể thì cái lợi lại bị má»—i nÆ¡i "cấu" má»™t ít và trở nên teo tóp.
Äầu tiên là do giá xăng dầu trong nước giảm cháºm hÆ¡n so vá»›i giá thế giá»›i. Tính đến lần giảm gần Ä‘ây nhất và cÅ©ng là lần giảm thứ 10 vào cuối tháng 11 vừa qua, giá xăng dầu trong nước cÅ©ng má»›i chỉ giảm khoảng 12% so vá»›i mức trên 28% cá»§a giá xăng dầu thế giá»›i. Vá»›i tốc độ giảm quá cháºm này, ngành xăng dầu trong nước Ä‘ã tước Ä‘i má»™t phần lợi lẽ ra ngưá»i dân và các nhà sản xuất trong nước được hưởng. Rồi việc cước váºn tải chây ì không chịu giảm theo xăng, giá hàng hóa cÅ©ng vin vào Ä‘ó để đứng im - tiếp tục làm teo tóp cái lợi. Kết quả là xuất khẩu giảm thì phần thiệt ngân sách phải chịu nhưng nháºp khẩu lợi lại không tạo được hiệu ứng lan tá»a cho ná»n kinh tế.
Nếu nhìn ở góc độ này, chúng ta hoàn toàn có thể cân bằng giữa cái thiệt và cái lợi để ngân sách không bị ảnh hưởng quá nặng từ việc giá dầu thô giảm mạnh. Äó là buá»™c giá xăng dầu, cước váºn tải, giá hàng hóa tiêu dùng phải giảm má»™t cách sòng phẳng. Từ Ä‘ó, tạo hiệu ứng lan truyá»n vào sản xuất, kích thích tiêu dùng, mở cÆ¡ há»™i cho doanh nghiệp làm ăn, tăng trưởng kinh tế và tăng nguồn thu cho ngân sách. Việc này thiết nghÄ© cÅ©ng không quá khó khi giá xăng dầu và má»›i Ä‘ây là giá cước Ä‘ã được đỠnghị đưa vào những loại giá do nhà nước quản lý.
Ngân sách bị ảnh hưởng từ giá dầu thô giảm mạnh cÅ©ng buá»™c chúng ta sá» dụng nguồn vốn này tháºn trá»ng và hiệu quả hÆ¡n. Äó là siết chặt hÆ¡n nữa những khoản đầu tư công không hoặc chưa cần thiết. Siết chặt hÆ¡n nữa những đỠxuất xây trụ sở, văn phòng Ä‘ang trở lại ở nhiá»u địa phương. Thá»±c hiện hiệu quả việc tinh giản bá»™ máy hành chính cồng ká»nh để giảm chi thưá»ng xuyên. Vá» lâu dài, giảm thu từ xuất khẩu tài nguyên và tăng thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh. Có như váºy, nguồn thu má»›i bá»n vững.
Nếu chúng ta coi Ä‘ây là cÆ¡ há»™i để cải cách cÆ¡ cấu nguồn thu ngân sách cÅ©ng như tạo ra má»™t thị trưá»ng lành mạnh, công bằng cho cả ngưá»i dân và doanh nghiệp, không phải là không thể làm được.
Nguồn tin: Thanhnien