Vá»›i đợt giảm giá mạnh nhất từ đầu năm đến nay - 2.050 đồng/lít xăng RON 92 từ 15h ngày 22-12, ngưá»i tiêu dùng rất phấn khởi. Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế cho rằng, giá xăng dầu có thể giảm nhiá»u hÆ¡n nữa.
Mức trích quỹ bình ổn quá cao
Theo văn bản phát Ä‘i cá»§a Bá»™ Công Thương ngày 22-12, mức trích quỹ bình ổn xăng dầu tăng thêm 500 đồng/lít (kg), lên mức 800 đồng/lít (kg) đối vá»›i tất cả các chá»§ng loại xăng dầu. Äây là mức trích quỹ bình ổn lá»›n nhất từ khi quỹ này được láºp.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng việc giảm 2.050 đồng/lít xăng ngày 22-12 là hợp quy luáºt thị trưá»ng, theo diá»…n biến cá»§a giá xăng dầu thế giá»›i nhưng ông cÅ©ng nháºn định: “Mức trích quỹ bình ổn tăng lên hÆ¡n 2 lần so vá»›i trước Ä‘ó là quá cao. Không nhất thiết phải trích đến 800 đồng/lít xăng dầu bởi số dư cá»§a quỹ hiện rất lá»›n. Quỹ dá»± phòng lá»›n nhưng chưa khoan sức dân”. Theo ông Ngô Trí Long, giá xăng dầu có thể giảm sâu hÆ¡n nữa nếu mức trích quỹ bình ổn chỉ tăng nhẹ so vá»›i mức 300 đồng/lít áp dụng trước thá»i Ä‘iểm giảm giá.
Chiá»u 22-12, Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, ước tồn quỹ bình ổn giá tại Petrolimex trước thá»i Ä‘iểm giảm giá là 1.955 tá»· đồng. Trước Ä‘ó, trưa cùng ngày, báo cáo định kỳ tháng 11-2014 cá»§a đơn vị này cÅ©ng cho biết, vào cuối tháng 11-2014, số dư quỹ ở khoảng 1.815 tá»· đồng. Con số này lá»›n gấp gần 6 lần so vá»›i mức 304,3 tá»· đồng đầu năm 2014. Nhá» có dư, số lãi trên số dư quỹ tại Petrolimex trong năm nay Ä‘ã lên tá»›i hÆ¡n 1 tá»· đồng. Số dư quỹ bình ổn giá cá»§a Petrolimex tăng trong bối cảnh liên Bá»™ Tài chính - Công Thương liên tục Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu theo giá quốc tế và hạn chế sá» dụng đến quỹ này. Phải chăng, vì phải cân nhắc mức trích quỹ bình ổn giá xăng dầu nên trước giá» Bá»™ Công Thương có văn bản chính thức gá»i các cÆ¡ quan báo chí, nhiá»u dá»± báo cho rằng giá xăng trong nước có thể giảm đến 2.600 đồng/lít?
Bá»™ Công Thương cho biết, trung bình 15 ngày qua (từ ngày 7 đến hết 21-12-2014), giá xăng RON 92 bình quân là 68,450 USD/thùng; dầu diesel 0,05S là 76,433 USD/thùng; dầu há»a là 77,648 USD/thùng và dầu mazut 180CST 3,5S là 345,224 USD/tấn. Diá»…n biến giá cả trên Ä‘ã khiến giá cÆ¡ sở xăng RON 92 thấp hÆ¡n giá bán 10,3%; dầu diesel thấp hÆ¡n 7,7%; dầu há»a thấp hÆ¡n 8,3% và dầu mazut 180 CST 3,5S có giá bán cao hÆ¡n giá cÆ¡ sở 11,4%. Vì váºy, sau khi thống nhất vá»›i Bá»™ Tài chính, liên Bá»™ Ä‘ã quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trong nước giảm mạnh. Trong Ä‘ó, mặt hàng xăng RON 92 vá» mức 17.881 đồng/lít; dầu diesel 0,05S có giá bán 16.999 đồng/lít; dầu há»a 17.400 đồng/lít và dầu mazut là 13.135 đồng/kg.
Giá xăng trong nước giảm rất mạnh Ä‘ã làm ngưá»i tiêu dùng vui mừng. Chị Hà Vân Anh (khu Ä‘ô thị má»›i Văn Khê- Hà Äông) cho biết: “Từ lâu lắm rồi, giá» giá xăng má»›i lại vá» mức gần 18.000 đồng/lít. Ngoài việc má»—i lần đổ xăng, tôi thấy giảm được má»™t khoản tiá»n Ä‘áng kể nên tôi cÅ©ng phấn chấn hÆ¡n nhiá»u”. Giá xăng dầu xuống mức ká»· lục. Ảnh: Phú Khánh
Chi phí định mức vẫn cao
Trao đổi vá»›i PV ANTÄ, GS.TS Äặng Äình Äào - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và phát triển (Äại há»c Kinh tế quốc dân) từng đặc biệt nhấn mạnh việc các doanh nghiệp xăng dầu cần giảm chi phí định mức. Theo vị chuyên gia này, “doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ang lá» Ä‘i khoản chi phí định mức”, bởi không có lý do gì cước váºn tải nói chung Ä‘ã giảm mà riêng váºn tải xăng dầu lại không Ä‘iá»u chỉnh xuống. Chi phí định mức nên vá» mốc 860 đồng/lít là hợp lý, thay vì giữ ổn định ở 1.050 đồng/lít như hiện nay.
Tuy nhiên, ông Phạm Äình Äào cÅ©ng khách quan nhìn nháºn, trong bối cảnh giá xăng dầu thế giá»›i giảm mạnh như hiện nay, các doanh nghiệp đầu mối phải dá»± trữ xăng dầu cÅ©ng chịu thua thiệt chứ không có lãi.
Má»™t đại lý kinh doanh xăng dầu tiết lá»™, trong thá»±c tế diá»…n biến giá cả này, chỉ đại lý cấp 1 là hòa hoặc lá»— ít, còn lại cả doanh nghiệp đầu mối và đại lý bán lẻ Ä‘á»u lá»—. Nguyên nhân là phải dá»± trữ hàng để bán. Trong khi doanh nghiệp đầu mối phải đảm bảo dá»± trữ 30 ngày, đại lý bán lẻ phải dá»± trữ hàng đủ bán cả tuần hoặc ná»a tháng thì đại lý cấp 1 mua đứt bán Ä‘oạn, chỉ giao hàng là xong. “Äại lý cấp 1 có lá»— thì chỉ lá»— vài xe hàng ngay trước thá»i Ä‘iểm giảm giá bán (trong cùng ngày Ä‘ó), sau thá»i Ä‘iểm giảm giá há» lại hòa hoặc lãi ngay. Tính sÆ¡ bá»™, đại lý bán lẻ có má»™t cây xăng thì trong thá»i gian vừa qua, má»—i tháng cÅ©ng lá»— khoảng 30 triệu đồng”- chá»§ đại lý xăng dầu nói.

Rõ ràng, giá xăng, dầu thế giá»›i trong thá»i gian vừa qua giảm rất sâu, ngày hôm trước so vá»›i ngày hôm sau có thể biến động lá»›n và biên độ biến động khác hẳn thá»i gian trước Ä‘ây. Có lẽ trong lịch sá», Ä‘ây là má»™t trong những lần giá xăng, dầu trong má»™t thá»i gian ngắn lại tụt giảm má»™t cách nhanh chóng như váºy.
Ông Trần Ngá»c Năm (Phó Tổng giám đốc Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam)

“Giá xăng giảm đến được lần nào tốt lần ấy. Quan trá»ng là các mặt hàng ăn theo bao giá» má»›i giảm giá? Äáng buồn là các doanh nghiệp liên quan không bao giá» chá»§ động giảm theo Ä‘úng quy luáºt thị trưá»ng. Các cÆ¡ quan chức năng cần vào cuá»™c quyết liệt tránh tái diá»…n tình trạng xăng giảm mà doanh nghiệp váºn tải thì làm “ngÆ¡”, giá cả các mặt hàng tiêu dùng “đứng im” chá» giảm cước váºn tải như thá»i gian qua... Cần thiết thì phải xá» phạt những doanh nghiệp cố tình chây ỳ không giảm giá. Äang vào mùa mua sắm cuối năm, thêm nhiá»u mặt hàng giảm giá là tin tốt, giúp kích cầu cÅ©ng như để ngưá»i dân đỡ má»™t mối lo”.
Chị Nguyá»…n Thị Vỹ (Công nhân may tại Long Biên - Hà Ná»™i): Mong thị trưá»ng giảm giá theo

“Công nhân chúng tôi lương hÆ¡n 4 triệu đồng/tháng. Giá xăng giảm mạnh chỉ còn gần 18.000 đồng/lít khiến tôi rất bất ngá» và vui. Trước Ä‘ây tôi phải đổ 50.000 đồng/lần cho xe WaveS, bây giá» chắc chỉ cần khoảng 35.000 đồng là đầy bình rồi, nghÄ©a là má»—i lần đổ xăng, tôi tiết kiệm được gần 1 bữa cÆ¡m đạm bạc cá»§a công nhân. Tuy nhiên, nếu giá hàng hóa thá»±c phẩm giảm nữa thì tốt. Thá»±c phẩm, các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu như xà phòng, gạo, gas lẻ cÅ©ng gần như không giảm nên tôi hy vá»ng giá các mặt hàng này giảm được thêm càng tốt. Bên cạnh Ä‘ó, giá vé xe vá» quê tôi (Bắc Giang) vẫn chưa giảm. Äó là những Ä‘iá»u mà công nhân như chúng tôi rất quan tâm”.