Giá»›i chuyên gia kinh tế cho rằng việc giá thế giá»›i liên tục giảm mà doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu chÆ°a Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ là không công bằng vá»›i người tiêu dùng.

Thị trường nhiên liệu thế giá»›i tiếp Ä‘à giảm nhiệt khi giá dầu thô giao dịch tại thị trường New York chỉ còn trên 76 USD má»™t thùng. Còn tại thị trường Singapore - nÆ¡i cung cấp nguồn hàng chủ yếu cho doanh nghiệp Việt Nam, giá cả 3 mặt hàng chính là xăng A92, dầu diezel và dầu hỏa thành phẩm đều rủ nhau hạ nhiệt.

Chốt phiên giao dịch ngày hôm qua, xăng A92 thành phẩm chỉ còn trên 76 USD má»™t thùng. Còn các loại dầu, giá dao Ä‘á»™ng quanh ngưỡng 80-81 USD má»™t thùng. NhÆ° vậy, chỉ tính trong khoảng 10 ngày trở lại Ä‘ây, giá xăng dầu thành phẩm Ä‘ã giảm tá»›i 9-10% má»—i thùng.

Xăng A92 Ä‘ang có giá 16.990 đồng má»—i lít. Ảnh: Hoàng Hà.

Tiến sÄ© VÅ© Đình Ánh cho rằng: "Đã đến lúc doanh nghiệp cần phải giảm giá bán lẻ má»›i thá»±c sá»± công bằng cho người tiêu dùng. Nếu doanh nghiệp không tá»± nguyện giảm, cÆ¡ quan chức năng có thể áp dụng các công cụ giám sát để ép".

Ông Ánh phân tích theo Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu, nếu giá thế giá»›i tăng 7%, doanh nghiệp có thể tính đến phÆ°Æ¡ng án tăng giá bán. Ngược lại khi giá thế giá»›i giảm 7%, doanh nghiệp cÅ©ng cần phải tá»± nguyện giảm giá bán cho người tiêu dùng. "Giá thế giá»›i Ä‘ã giảm tá»›i 9%, người tiêu dùng Ä‘ang chờ đợi, còn doanh nghiệp lại Ä‘ánh bài lờ", ông Ánh nói thêm.

DÆ°á»›i góc nhìn của nhà nghiên cứu, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng bản chất kinh doanh là lợi nhuận, do vậy nếu bắt doanh nghiệp hy sinh lợi nhuận vì người tiêu dùng là chuyện không tưởng. Hiện nay, thị trường xăng dầu tiếng là có tá»›i 11 nhà nhập khẩu đầu mối nhÆ°ng Petrolimex Ä‘ang chiếm tá»›i trên 70% thị phần. Các doanh nghiệp thường soi giá của Petrolimex để Ä‘iều chỉnh giá bán theo.

Theo ông Long, cÆ¡ chế hoạt Ä‘á»™ng của các doanh nghiệp xăng dầu hiện nay là tá»± hạch toán lá»— lãi và báo cáo Bá»™ Tài chính xem xét chứ không phải do cÆ¡ quan Ä‘á»™c lập nào đứng ra kiểm tra giám sát. Điều này tạo ra lá»— hổng để doanh nghiệp áp dụng chiêu bài - muốn thu lợi nhuận là phải luôn luôn kêu lá»—. "Ngay cả những thông tin mà doanh nghiệp Ä‘Æ°a ra về cách tính giá cÆ¡ sở so sánh vá»›i giá bán hiện hành... cÅ©ng chÆ°a được kiểm chứng và chỉ có tính chất má»™t chiều. Người tiêu dùng không có đủ Ä‘iều kiện để so sánh và giám sát", ông Long nói.

Nhìn lại lịch sá»­ thị trường xăng dầu, trong nhiều năm qua, người tiêu dùng Ä‘ã phải chịu cảnh, khi giá thế giá»›i tăng vài ba ngày, lập tức doanh nghiệp kêu lá»— và trình phÆ°Æ¡ng án xin tăng giá. Thế nhÆ°ng, khi giá thế giá»›i giảm, họ lại viện lý do rất chính Ä‘áng là mức giảm chÆ°a đủ bù cho những tháng ngày mà họ chịu lá»—. "NhÆ° vậy, là không công bằng cho người tiêu dùng. Hiện nay, giá nhập khẩu Ä‘ã giảm, doanh nghiệp không có lý do gì mà chÆ°a giảm giá bán", ông Long nói.

Theo ông, má»—i ngày chỉ tính riêng Petrolimex Ä‘ã bán tá»›i 8 triệu lít xăng ra thị trường. Chỉ cần má»—i lít họ lãi khoảng 100 đồng thì lợi nhuận là con số không hề nhỏ.

Tuy nhiên, cái lý mà doanh nghiệp khi trao đổi vá»›i VnExpress.net viện dẫn là theo quy định của Nghị định 84, giá bán lẻ được tính trong thời gian quy định là 30 ngày. Giá nhập khẩu tuy giảm tá»›i 9% trong 10 ngày liên tiếp nhÆ°ng tính chung 30 ngày, doanh nghiệp chỉ lãi khoảng hÆ¡n 100 đồng má»™t lít xăng, còn dầu chÆ°a đủ hòa vốn. Do vậy, xét chung lại, nếu Nhà nÆ°á»›c dừng xả quỹ bình ổn, doanh nghiệp vẫn còn lá»— và chÆ°a bá»›t khó khăn.

Má»™t chuyên gia am hiểu về thị trường xăng dầu nhận xét hiện nay Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu vẫn còn tồn tại nhiều Ä‘iểm chÆ°a rõ ràng. Trong nghị định không có bất kể Ä‘iều nào, khoản nào nói người tiêu dùng phải gánh lá»— cho doanh nghiệp mà chỉ quy định giá thế giá»›i giảm giảm 7%, giá bán lẻ trong nÆ°á»›c sẽ được Ä‘iều chỉnh giảm xuống mức tÆ°Æ¡ng ứng. "Giờ giá thế giá»›i Ä‘ã giảm, và Ä‘iều này người tiêu dùng có thể theo dõi trá»±c tiếp được. Vậy thì Ä‘ã đến lúc, doanh nghiệp cần vì người tiêu dùng mà giảm giá bán", vị chuyên gia này nói.

Tính đến chiều nay, chÆ°a có doanh nghiệp nào đề xuất phÆ°Æ¡ng án giảm giá bán lẻ. Còn Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng thì khẳng định Ä‘ang theo dõi sát diá»…n biến thị trường để có phÆ°Æ¡ng án xá»­ lý kịp thời. TrÆ°á»›c mắt, Bá»™ Tài chính sẽ ngừng xả quỹ bình ổn bằng việc há»— trợ má»—i lít xăng 500 đồng và má»—i lít dầu 400 đồng má»™t lít. Khi giá thế giá»›i tiếp tục giảm mạnh, hai phÆ°Æ¡ng án khác mà cÆ¡ quan này tính tá»›i là giảm giá bán lẻ và tăng thuế. "Trong trường hợp doanh nghiệp không tá»± nguyện giảm, chúng tôi sẽ có văn bản yêu cầu", quan chức Bá»™ Tài chính nói.

vnexpress