Chiều 7-3, Bá»™ Tài chính Ä‘ã quyết định tăng giá bán lẻ các mặt hàng xăng dầu. Lý giải nguyên nhân tăng giá, ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, cục trưởng Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính), cho biết do giá thế giá»›i tăng quá cao.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp, ngành hàng đều bất ngờ khi mức tăng quá cao.

Bảng giá xăng dầu sau khi tăng giá tại má»™t cây xăng ở TP.HCM - Ảnh: Thuận Thắng

“Quá bất ngờ và choáng vá»›i mức tăng giá xăng”. Đó là ý kiến của ông Đỗ Quốc Bình, chủ tịch Hiệp há»™i Taxi Hà Ná»™i. Ông Bình nhận định mức tăng này sẽ Ä‘ánh trá»±c tiếp vào “nồi cÆ¡m” của các tài xế taxi: “Giá xăng tăng nhÆ° vậy thì má»—i ngày người lái xe trung bình phải bù lá»— 50.000 đồng. Vá»›i người lao Ä‘á»™ng, má»—i tháng 1,5 triệu đồng là rất nhiều”.

Choáng vá»›i giá xăng dầu

Trên thá»±c tế, các hãng taxi ở Hà Ná»™i Ä‘ang phải chịu tác Ä‘á»™ng kép từ việc tăng giá xăng và việc thành phố cấm hoạt Ä‘á»™ng trên nhiều tuyến đường của thủ Ä‘ô. Về phía hiệp há»™i, ông Bình cho biết sẽ họp bàn vá»›i các Ä‘Æ¡n vị nhằm há»— trợ việc ổn định đời sống cho anh em tài xế, và sau Ä‘ó má»›i tính toán, cân nhắc việc Ä‘iều chỉnh giá cÆ°á»›c căn cứ trên quyền lợi của cả ba bên: doanh nghiệp xăng dầu, người tiêu dùng và người lao Ä‘á»™ng của chính các hãng taxi.

Theo ông Bình, vá»›i mức tăng giá xăng lên 22.900 đồng/lít thì chắc chắn giá cÆ°á»›c taxi sẽ tăng khoảng 1.500-2.000 đồng/km. Ngay trong ngày 8-3, Hiệp há»™i Taxi Hà Ná»™i sẽ họp các hãng xe trên địa bàn để có phÆ°Æ¡ng án tăng giá cÆ°á»›c.

Còn ông Nguyá»…n Tiến Nghi, phó chủ tịch Hiệp há»™i Thép VN, lo ngại ngành thép sẽ càng gặp khó hÆ¡n khi giá xăng dầu tăng thêm. Vì giá mazut tăng thêm 2.000 đồng/kg thì chi phí cho má»—i tấn thép sẽ Ä‘á»™i thêm khoảng 80.000 đồng. Đó là chÆ°a kể tác Ä‘á»™ng của giá dầu máy, dầu diesel. Thế nhÆ°ng, việc tăng giá thép là không thể khi tiêu thụ mặt hàng này quá trầm lắng kể từ năm 2011 đến nay. Giá bán không thể tăng mà lãi suất cho vay còn khá cao, cá»™ng thêm việc xăng dầu tăng giá, không ít doanh nghiệp sản xuất thép phá sản là Ä‘iều dá»… xảy ra.

Theo ông Nguyá»…n Mạnh Hùng - chủ tịch Hiệp há»™i Vận tải ôtô VN, giá dầu diesel tăng khoảng 5% so vá»›i mức cÅ© thì giá cÆ°á»›c vận tải hàng hóa sẽ tăng khoảng 2,2%. Tuy nhiên, để Ä‘iều chỉnh ngay giá cÆ°á»›c vận tải là Ä‘iều không dá»… dàng đối vá»›i các doanh nghiệp vận tải hàng hóa, vì hầu hết hợp đồng Ä‘ã được ký kết từ trÆ°á»›c Ä‘ó và muốn Ä‘iều chỉnh phải thÆ°Æ¡ng thảo vá»›i khách hàng.

Người tiêu dùng lo lắng giá xăng tăng cao sẽ ảnh hưởng đến giá cả thị trường trong thời gian tá»›i (ảnh chụp tại cây xăng Trần HÆ°ng Đạo, Hà Ná»™i chiều 7-3) - Ảnh: Nguyá»…n Khánh

Khó kiềm chế lạm phát

Theo ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, nếu so sánh giá xăng dầu thế giá»›i bình quân tháng 2-2012 vá»›i lần Ä‘iều chỉnh trÆ°á»›c Ä‘ó (ngày 10-10-2011) thì mức tăng từ 7-13%, riêng dầu thô tăng tá»›i 21,73%. Đáng chú ý là những ngày cuối tháng 2 và đầu tháng 3-2012 giá Ä‘ã tăng mạnh và tăng lên mức cao nhất trong chín tháng gần Ä‘ây. Xăng dầu tiêu dùng trong nÆ°á»›c hiện nay chủ yếu phải nhập khẩu, giá trong nÆ°á»›c phụ thuá»™c vào sá»± biến Ä‘á»™ng của giá thị trường thế giá»›i. Trong khi Ä‘ó, chúng ta không còn biện pháp nào nữa, thuế cÅ©ng lùi về 0%, quỹ bình ổn giá xăng dầu Ä‘ã cạn từ hai tháng nay. Việc tăng giá xăng dầu là không thể tránh khỏi.

Sau khi Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu lần này, Bá»™ Tài chính cho rằng thời gian tá»›i tiếp tục thá»±c hiện kinh doanh xăng dầu theo quy định cÆ¡ chế thị trường. Cụ thể: nếu giá thế giá»›i tăng thì Ä‘iều chỉnh giá trong nÆ°á»›c, nếu giá thế giá»›i giảm thì giảm sá»­ dụng quỹ bình ổn giá, khôi phục thuế nhập khẩu ở mức hợp lý nếu còn dÆ° địa thá»±c hiện giảm giá bán.

Việc tăng giá xăng dầu là bất khả kháng, tuy nhiên ông Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, cho rằng việc tăng giá quá cao, vá»›i 2.100 đồng/ lít xăng, 2.000 đồng/kg mazut, 1.000 đồng/lít diesel, gây sốc cho người dân cÅ©ng nhÆ° doanh nghiệp. Nếu mức tăng từ từ, khoảng 1.000 đồng chia đều cho vài lần thì sẽ giảm áp lá»±c rất nhiều cho xã há»™i.

“Trong bối cảnh giá cả tăng cao, người lao Ä‘á»™ng vốn rất chật vật để chi tiêu đồng thu nhập ít ỏi, còn doanh nghiệp sức cạnh tranh Ä‘ã giảm rất nhiều, giờ sẽ phải cố gắng nhÆ° thế nào Ä‘ây?” - ông Long băn khoăn.

Ông Long cÅ©ng lo ngại mục tiêu kiềm chế lạm phát dÆ°á»›i hai con số trong năm nay là rất khó khăn. Chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Minh Phong (Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã há»™i Hà Ná»™i) cho rằng khi tăng giá mạnh các mặt hàng xăng dầu, chắc chắn Bá»™ Tài chính Ä‘ã phải lường được hậu quả.

“Tôi Ä‘ã dá»± Ä‘oán lạm phát sẽ tăng trở lại trong tháng 3. Và sau khi Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu, lạm phát sẽ tăng cao hầu nhÆ° chắc chắn” - ông Phong nói. Theo ông Phong, việc tăng giá xăng dầu chắc chắn sẽ kéo hàng loạt hàng hóa và dịch vụ khác tăng giá theo.

Ông Phong cho rằng bên cạnh việc Ä‘Æ°a giá thá»±c phẩm, hàng hóa tăng hợp lý theo mức tăng của giá xăng, giá»›i kinh doanh ở VN thường có hiện tượng “tát nÆ°á»›c theo mÆ°a”.

Cứ nhân dịp giá xăng tăng là ồ ạt đẩy giá lên, vượt quá mức tác Ä‘á»™ng của giá xăng tăng lên những mặt hàng, dịch vụ Ä‘ó. Vì thế, các cÆ¡ quan quản lý, kiểm soát thị trường cần tăng cường kiểm tra giá cả, yêu cầu niêm yết giá, công bố giá để hạn chế tình trạng tăng giá bất hợp lý, ảnh hưởng tiêu cá»±c đến túi tiền người dân và gây áp lá»±c lên chỉ số lạm phát.

ChÆ°a tính đến quyền lợi người tiêu dùng?

Theo má»™t chuyên gia kinh tế, Ä‘á»™ng thái và các mức tăng giá xăng dầu lần này của Bá»™ Tài chính cho thấy quyền lợi của người tiêu dùng vẫn chÆ°a được tính đến.

Theo Ä‘ó, mặc dù nghị định 84 xác định Ä‘iều hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường, nhÆ°ng trong bối cảnh lạm phát có nguy cÆ¡ tăng cao trở lại bất kỳ khi nào, thị phần kinh doanh xăng dầu lại vẫn chủ yếu nằm trong tay ba doanh nghiệp lá»›n là Tập Ä‘oàn Xăng dầu VN, Tổng công ty Dầu VN và Công ty TNHH má»™t thành viên Dầu khí Sài Gòn thì chÆ°a thể thả nổi hoàn toàn theo thị trường mà phải có sá»± Ä‘iều tiết của Nhà nÆ°á»›c.

Thạc sÄ© VÅ© Quốc Chinh, giảng viên Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, cho rằng việc tăng giá xăng dầu trong thời Ä‘iểm này là khó tránh khỏi. Tuy nhiên, người tiêu dùng sẽ chấp nhận tăng giá xăng dầu nếu giá cả nhập hàng được minh bạch. Nếu doanh nghiệp nhập hàng ở thời Ä‘iểm giá cao trên 130 USD/thùng thì người tiêu dùng sẽ đồng thuận tăng giá, nhÆ°ng nếu không nhập hàng lúc giá cao mà lại tăng giá bán lẻ theo giá thế giá»›i thì người tiêu dùng khó lòng đồng thuận. Trên thá»±c tế, tại thời Ä‘iểm giá cao, doanh nghiệp Ä‘ã giảm lượng nhập tá»›i hÆ¡n 31%.

Nguồn tin: Tuoitre