Để sử dụng Xangdau.net, Vui lòng kích hoạt javascript trong trình duyệt của bạn.

To use Xangdau.net, Please enable JavaScript in your browser for better use of the website.

Loader

Giá xăng tăng nhanh, giảm chậm: Lỗi do... cơ chế

“Doanh nghiệp tính họ Ä‘ang có lãi 1.100 đồng/ lít xăng, Bá»™ Tài chính tính chỉ có 828 đồng/lít...”. Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, cục trưởng Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính), cho biết tại buổi trao đổi vá»›i báo chí 10-5.

Người dân không hài lòng khi giá xăng chỉ giảm 500 đồng/lít - Ảnh: Thanh Đạm

Ông Thỏa cho biết Bá»™ Tài chính Ä‘ã cân nhắc rất kỹ trước khi ban hành quyết định vừa giảm giá xăng dầu 300-500 đồng/lít vừa tăng thuế nhập khẩu 2-3% đối vá»›i các mặt hàng xăng dầu. Thá»±c tế, má»™t số phương án Ä‘ã đề xuất là vào thuế 100% hoặc giảm giá 100% hoặc vừa giảm thuế vừa giảm giá. Theo chỉ đạo cá»§a Chính phá»§, phương án được duyệt là phải lá»±a chọn cho phù hợp vá»›i tình hình vừa phải cân đối hài hòa các lợi ích cá»§a Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

CPI sẽ giảm hơn 0,244%

Theo ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, xăng dầu chiếm tỉ trọng 3,2% trong rổ hàng hóa tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Vá»›i mức giảm 500 đồng/lít xăng, mức tác động trá»±c tiếp (vòng I) lên CPI khoảng 0,0697%. Cá»™ng vá»›i những tác động gián tiếp (vòng 2) lên các mặt hàng sá»­ dụng xăng dầu thêm khoảng 0,17% (vòng I nhân vá»›i 2,5 lần) thì việc giảm 500 đồng/lít xăng sẽ giúp CPI giảm hÆ¡n 0,244%, nếu giả định các yếu tố khác không đổi.

* Có sá»± khác biệt nào trong cách tính giữa doanh nghiệp và Bá»™ Tài chính không?

- Công thức tính giá chung thống nhất được nêu trong nghị định 84. Còn doanh nghiệp tính họ lãi 1.100 đồng/lít xăng không biết họ tính như thế nào. Cho tôi xin số Ä‘iện thoại gọi mời tổng giám đốc doanh nghiệp lên Ä‘ây để đối chất, cùng nhau tính toán là tại sao lãi 1.100 đồng/lít xăng.

Theo số liệu cá»§a chúng tôi, nếu tính 30 ngày, từ ngày 9-4 đến 8-5, so vá»›i bình quân 30 ngày trước Ä‘ó giá các loại xăng dầu thành phẩm giảm từ 2,78-4,69%. Cách tính 20 ngày, tức từ ngày 20-4 đến 8-5, thì bình quân các loại xăng dầu thành phẩm giảm từ 1,86-5,18%.

Căn cứ vào các thông số hiện hành (tỉ giá, thuế nhập khẩu 0%, chi phí lưu thông, lợi nhuận định mức...) và tính 30 ngày thì giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá hiện hành đối vá»›i xăng là 828 đồng/lít, diesel là 616 đồng/lít. Còn theo phương án tính 20 ngày thì chênh lệch giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán là 1.100 đồng vá»›i xăng, diesel là 702 đồng/lít.

* Sao Bá»™ Tài chính không giảm giá tối Ä‘a cho người tiêu dùng mà lại giảm nhỏ giọt chỉ 300-500 đồng/lít xăng, dầu?

- Quan Ä‘iểm Ä‘iều hành giá xăng dầu là đảm bảo hài hòa lợi ích cá»§a Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Chúng ta phải khôi phục dần mức thuế nhập khẩu vì Ä‘ã giảm về 0% từ rất lâu. Theo khung thuế, xăng 20% và diesel 15%, nhưng lần này ta má»›i tăng được 2%. Việc giảm giá bán lẻ xăng dầu cÅ©ng thá»±c hiện chá»§ trương Ä‘iều hành là đảm bảo các nhóm lợi ích.

Bên cạnh Ä‘ó, việc tăng thuế nhập khẩu là nhằm giảm bù ngân sách cho chênh lệch thuế cá»§a dá»± án lọc hóa dầu Nghi SÆ¡n (Tập Ä‘oàn dầu khí VN - PVN). Theo quy định cá»§a hợp đồng liên doanh đầu tư dá»± án liên hợp lọc hóa dầu Nghi SÆ¡n, vá»›i mức thuế cam kết bao tiêu là 7%, nếu thuế nhập khẩu thấp hÆ¡n bao nhiêu thì ngân sách nhà nước phải bù bấy nhiêu.

Mặt khác, khi giá dầu thế giá»›i xuống thấp, ta phải khôi phục dần thuế để có nguồn lá»±c tài chính tiếp tục thá»±c hiện bình ổn giá khi giá thế giá»›i cao. Dá»± báo từ nay đến cuối năm, vào mùa Ä‘ông, nhu cầu dầu tăng thì giá xăng dầu có thể nhích lên. Việc khôi phục thuế cÅ©ng nhằm chuẩn bị nguồn lá»±c để lúc ấy có thể có thêm công cụ kết hợp để bình ổn giá.

Nguồn: các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu - Đồ họa: N.Khanh - Ảnh: Thuận Thắng

* Có ý kiến cho rằng do dư luận, báo chí gây áp lá»±c thì bá»™ má»›i có quyết định giảm giá xăng dầu?

- Tôi khẳng định việc giảm giá phải căn cứ vào các yếu tố hình thành giá chứ không thể căn cứ vào tâm lý. Bởi giá xăng dầu trong nước cá»§a VN phụ thuá»™c 70% vào giá xăng dầu thế giá»›i. Xăng dầu thế giá»›i tăng giảm là tín hiệu ta phải xem xét, vì Ä‘ây là má»™t nhân tố hình thành giá quan trọng không thể bỏ qua.

* Xin ông cho biết việc sá»­a đổi cách tính giá xăng dầu tại nghị định 84?

- Thá»§ tướng Chính phá»§ giao cho Bá»™ Công thương chá»§ trì, phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính để xem xét sá»­a đổi bổ sung những Ä‘iểm không còn phù hợp. Bước đầu, Bá»™ Tài chính đề nghị tập trung vào việc xem xét công thức tính giá, trong Ä‘ó cần xem lại cách tính giá bình quân trong 30 ngày, 20 ngày hay 10 ngày. Nhưng rõ ràng quy định 30 ngày dá»± trữ lưu thông để Ä‘iều chỉnh giá là có những bất cập, do vậy tá»›i Ä‘ây sẽ phải sá»­a. Tần suất Ä‘iều chỉnh giá cÅ©ng phải xem xét lại. Thời gian qua, vì kiềm chế lạm phát, chúng ta kéo dài thời gian Ä‘iều chỉnh là 30 ngày, trong khi nghị định 84 quy định 10 ngày.

* Sắp tá»›i, quy định chiết khấu hoa hồng cho các đại lý có được sá»­a đổi?

- Mức chiết khấu hoa hồng đại lý thời gian qua rất lá»™n xá»™n. Theo quy định thì các doanh nghiệp đầu mối thỏa thuận vá»›i các đại lý, do vậy tạo cạnh tranh rất gắt giữa các doanh nghiệp đầu mối. Có thời Ä‘iểm doanh nghiệp này chiết khấu mức 500 đồng/ lít, nhưng doanh nghiệp khác nâng lên 800 đồng, thậm chí 1.000 đồng/lít để giành giật khách hàng. Vì vậy, tá»›i Ä‘ây cần phải xem xét quy định bằng tỉ lệ, cÆ¡ chế hay nguyên tắc để quản lý việc thỏa thuận chi phí chiết khấu này.


Cần khôi phục niềm tin người dân

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng việc tăng thuế nhập khẩu, giảm giá nhỏ giọt ở các mặt hàng xăng dầu là không phù hợp vá»›i quy luật kinh tế. Hai lần tăng giá gần nhất, giá xăng Ä‘ã tăng thêm 3.000 đồng/lít. Nay có Ä‘iều kiện để giảm mà chỉ giảm quá ít do dành để tăng thuế nhập khẩu thì người dân sẽ mất niềm tin. “Tôi cho rằng khôi phục niềm tin cho người dân còn quan trọng rất nhiều so vá»›i việc tăng thu thuế về ngân sách từ nguồn xăng dầu” - ông Doanh nói.

Má»™t số chuyên gia cho rằng trong khi những bất hợp lý trong cách tính giá cÆ¡ sở xăng dầu vẫn chưa được sá»­a đổi, thay vì vá»™i vàng tăng thuế nhập khẩu ở thời Ä‘iểm này, Bá»™ Tài chính nên gá»™p phần thuế vào để thá»±c hiện giảm giá nhiều hÆ¡n ở tất cả mặt hàng xăng dầu. Theo các chuyên gia, má»™t trong những khó khăn mà các doanh nghiệp Ä‘ang phải đương đầu hiện nay là sức mua kém, hàng tồn kho nhiều. Do Ä‘ó, cứu doanh nghiệp không chỉ bằng giãn thời gian ná»™p thuế mà còn cần có biện pháp kích cầu tiêu dùng trong dân, giảm giá xăng dầu để góp phần giảm chi phí sản xuất.

Nhiều doanh nghiệp vận tải bày tỏ bức xúc rằng mức giảm lần này chẳng tác động gì nhiều lên giá cước vận chuyển. Theo ông Tuấn - giám đốc má»™t công ty vận tải có hÆ¡n 10 đầu xe container (sá»­ dụng dầu DO) chạy khu vá»±c TP.HCM - Bình Dương và Đồng Nai, mức giảm 300 đồng/lít đối vá»›i dầu DO chỉ làm giảm chi phí giá thành vỏn vẹn 0,5-0,6%. Bà Hồng Vân, chá»§ má»™t doanh nghiệp tư nhân ngành vận tải container ở TP.HCM, cho biết hầu hết doanh nghiệp vận tải hàng hóa ở TP.HCM sẽ không thá»±c hiện giảm cước dịch vụ do giá xăng dầu giảm quá ít, chưa tác động nhiều đến giá thành vận chuyển cá»§a các doanh nghiệp.

Trong khi Ä‘ó, theo tìm hiểu cá»§a chúng tôi, khoảng má»™t tuần gần Ä‘ây nhiều doanh nghiệp đầu mối Ä‘ã tăng chiết khấu cho đại lý bán lẻ. Bà Lê Mạnh Nữ Vinh SÆ¡n, chá»§ doanh nghiệp tư nhân Vinh SÆ¡n - chuyên bán lẻ các mặt hàng xăng dầu ở Bà Rịa - VÅ©ng Tàu, cho biết hiện nhận được chiết khấu khoảng 500 đồng/lít chưa bao gồm phí vận chuyển. Ông S., phụ trách phòng kinh doanh xăng dầu má»™t công ty thương mại ở TP.HCM, cÅ©ng cho biết từ đầu tuần này chiết khấu Ä‘ã được tăng lên 550-650 đồng/lít tùy mặt hàng xăng dầu và doanh nghiệp đầu mối. Mức này cao gấp ba lần so vá»›i thời Ä‘iểm trước khi tăng giá xăng ngày 20-4.

Nguồn tin: Tuoitre

ĐỌC THÊM