Giá bán lẻ xăng A92 hiện nay là 21.300 đồng/lít, vùng sâu vùng xa là 21.720 đồng/lít. Có doanh nghiệp nói có thể bán thấp hÆ¡n giá này 200-400 đồng/lít vá»›i Ä‘iều kiện họ được quyền tá»± quyết định giá. CÆ¡ sở để doanh nghiệp này tá»± tin nói nhÆ° thế vì có thể nhập khẩu được những lô hàng giá rẻ.
Nhìn vào biểu đồ giá xăng dầu trên thị trường Singapore trong tháng 5 có thể thấy trong hÆ¡n má»™t tuần giữa tháng, giá xăng A92 dao Ä‘á»™ng ở mức 114-116 USD/thùng.

Mặc dù phải lấy bình quân 30 ngày để tính ra giá thành cho giá bán lẻ tại thị trường VN, nhÆ°ng má»™t số doanh nghiệp đầu mối xác nhận Ä‘ã mua được những lô hàng có giá 114 USD/thùng thay vì giá bình quân 120 USD/thùng. HÆ¡n nữa, tùy theo quy mô doanh nghiệp, mức Ä‘á»™ quan hệ thân thiết vá»›i nhà cung cấp và loại hợp đồng định hạn hay mua theo chuyến… má»—i thùng xăng, dầu lại có giá khác nhau.

NhÆ° thế có thể nói nhiều doanh nghiệp đầu mối Ä‘ã có lãi đối vá»›i mặt hàng xăng vì Ä‘ã tuyên bố vá»›i giá bình quân 120 USD/thùng thì hòa vốn.

Những doanh nghiệp có sức chứa nhỏ, hÆ¡n má»™t tháng qua hàng tồn kho mua giá cao Ä‘ã bán hết. Vá»›i mức giá má»›i của những lô hàng má»›i nhập khẩu về, những doanh nghiệp này hoàn toàn có thể bán vá»›i giá thấp hÆ¡n giá bán lẻ hiện nay nếu họ được quyền tá»± Ä‘iều chỉnh giá. Việc Nhà nÆ°á»›c cố định giá trần bán lẻ hiện nay khiến họ không dại gì bán rẻ hÆ¡n.

Chênh lệch giữa giá nhập vá»›i giá bán lẻ rá»™ng ra, thay vì người tiêu dùng được lợi, lại chảy hết vào khâu trung gian là tổng đại lý và đại lý. Bằng chứng là mức chiết khấu tăng dần từ 250Ä‘/lít lên 400Ä‘/lít và nay là 800Ä‘/lít. Các doanh nghiệp đầu mối nhỏ nhập được hàng rẻ về, tăng mức chiết khấu cho đại lý để giành thị phần, các doanh nghiệp lá»›n cÅ©ng lập tức chạy theo cuá»™c Ä‘ua này vì ai cÅ©ng muốn bán được nhiều. TrÆ°á»›c Ä‘ây, từng có lúc cuá»™c Ä‘ua của các đầu mối Ä‘ã Ä‘Æ°a mức chiết khấu má»—i lít xăng dầu lên trên 1.000 đồng. Lẽ ra ở vai trò trung gian, tổng đại lý, đại lý chỉ được hưởng má»™t mức chiết khấu (hay hoa hồng) hợp lý nào Ä‘ó để duy trì sá»± thông suốt của hệ thống phân phối. Lẽ ra sá»± cạnh tranh chỉ diá»…n ra đến khâu cuối cùng là giá bán đến tay người tiêu dùng chỉ không phải dừng lại ở khâu trung gian nhÆ° hiện nay.

Cách Ä‘iều hành xăng dầu hiện nay vô hình trung chỉ tạo Ä‘iều kiện làm giàu cho khâu trung gian, người tiêu dùng thiệt hại là má»™t lẽ, Nhà nÆ°á»›c càng chẳng được gì vì các đầu mối - là những doanh nghiệp nhà nÆ°á»›c - toàn báo cáo kinh doanh lá»—. Nhìn tổng thể, khâu trung gian chÆ°a bao giờ lá»— dù lúc giá lên hay giá xuống.

Ở khâu trung gian này, phần lá»›n các công ty cổ phần đều có dây mÆ¡ rá»… má vá»›i các doanh nghiệp đầu mối. Chẳng hạn, Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) kêu lá»— là khi so sánh giá nhập vá»›i giá bán lẻ, còn nhìn vào mạng lÆ°á»›i cá»­a hàng bán lẻ chiếm trên 60%, và vá»›i mức chiết khấu 700-800Ä‘/lít xăng dầu cho đại lý hiện nay, Petrolimex Ä‘ang lãi lá»›n là đằng khác. Má»—i năm Petrolimex bán được khoảng 8 tỉ lít xăng dầu, nghÄ©a là má»™t tháng khoảng 660 triệu lít. Làm má»™t phép tính nhân Ä‘Æ¡n giản sẽ thấy khoản lợi nhuận lá»›n thế nào. Tại các công ty cổ phần là nhà phân phối xăng dầu lá»›n hiện nay nhÆ° Comeco hay SFC, đều có số cổ phần không nhỏ của PV Oil hay Saigon Petro.

Câu chuyện các doanh nghiệp đầu mối luôn kêu lá»—, còn người tiêu dùng thì nghi ngờ vì cÆ¡ chế vận hành hiện nay không minh bạch và theo kinh tế thị trường ná»­a vời. Sở dÄ© hiện nay doanh nghiệp không đề xuất giảm giá bán lẻ vì Nhà nÆ°á»›c lúng túng chÆ°a biết xá»­ lý khoản lá»— trÆ°á»›c Ä‘ây của doanh nghiệp thế nào. Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã tuyên bố không bù lá»— cho doanh nghiệp nhÆ°ng không cho tăng giá bán lẻ khi giá thế giá»›i tăng cao. Bây giờ giá thế giá»›i xuống, giá bán lẻ trong nÆ°á»›c cÅ©ng bị treo theo.

Có thể phỏng Ä‘oán Ä‘ây là tín hiệu để doanh nghiệp “lấy lại những gì Ä‘ã mất” trÆ°á»›c Ä‘ây. NhÆ°ng bao nhiêu lâu thì họ “lấy” lại được? Còn những thứ mà người tiêu dùng mất, lấy lại cách nào Ä‘ây?

Nguồn tin: Tuoitre