Giá xăng dầu giảm liên tục trong khoảng 2 tháng qua nhÆ°ng giảm “nhỏ gioÌ£t” nên vẫn chÆ°a tạo được hiệu ứng kinh tế - xã hôÌ£i tích cá»±c
Từ cuối tháng 7-2014 đến nay, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c có tá»›i 7 lần được Ä‘iều chỉnh giảm vá»›i tổng mức giảm Ä‘ã cao hÆ¡n tổng mức tăng. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn cho rằng cần giám sát giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c xem Ä‘ã sát vá»›i giá thế giá»›i chÆ°a.

Thế giá»›i giảm sâu, trong nÆ°á»›c đủng đỉnh

CuÌ£ thể, giá xăng RON 92 Ä‘ã có các đợt giảm giá nhÆ° sau: Ngày 28-7 giảm 330 đồng/lít, ngày 7-8 giảm 500 đồng/lít, ngaÌ€y 18-8 giảm 600 đồng/lít, ngaÌ€y 29-8 giảm 470 đồng/lít, ngaÌ€y 9-9 giảm 30 đồng/lít và má»›i Ä‘ây nhất giảm 150 đồng/lít vào ngày 30-9. Tổng mức giảm sau 7 lần là 2.080 đồng/lít.

Người tiêu dùng trong nước chÆ°a được hưởng lợi nhiều tÆ°Ì€ viêÌ£c giá xăng thế giới giảm maÌ£nh Ảnh: TẤN THAÌ£NH
Trong khi Ä‘ó, từ đầu năm 2014 đến nay, giá xăng trong nÆ°á»›c tăng 5 lần vá»›i tổng mức tăng 1.440 đồng/lít. NhÆ° vậy, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ã giảm 640 Ä‘ôÌ€ng so vá»›i thời Ä‘iểm cuối năm 2013.

Tuy nhiên, Ä‘áng lÆ°u ý là giá dầu thế giá»›i cuÌ€ng thời Ä‘iểm này Ä‘ã có những phiên giảm rất sâu trong phạm vi hÆ¡n 2 năm qua. Cụ thể, chốt phiên giao dịch ngày 15-9, giá dầu Brent giao tháng 10-2014 giảm xuống 96,65 USD/thùng, thiết lập mức giá thấp nhất kể từ cuối tháng 6-2012. Đến phiên giao dịch ngày 30-9, giá dầu Brent giao tháng 11-2014 tiếp tuÌ£c giảm xuống mức 94,24 USD/thùng. Giá dầu thô ngọt nhẹ trên thị trường New York, phiên giao dịch ngày 30-9 cÅ©ng xác lập mức 91,55 USD/thùng, giảm khá mạnh so vá»›i các phiên trÆ°á»›c Ä‘ó.

Bình luận về những con số này, GS Đặng Đình Đào, Viện ThÆ°Æ¡ng mại và Kinh tế quốc tế - Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, cho rằng nếu soi chiếu vá»›i diá»…n biến giá thế giá»›i thì mức giảm trong nÆ°á»›c chÆ°a tÆ°Æ¡ng xứng và có thể giảm nhiều hÆ¡n nữa. Đơn cử, khi so sánh vá»›i thời Ä‘iểm cuối tháng 12-2012, có thể thấy giá dầu thô hiện nay thấp hÆ¡n khoảng 0,27 USD/thùng nhÆ°ng giá bán lẻ xăng trong nÆ°á»›c lại cao hÆ¡n 440 đồng/lít (giá xăng RON 92 ngày 18-12 là 23.150 đồng/lít so vá»›i hiện nay là 23.560 đồng/lít).

“Nếu loại trừ yếu tố tỉ giá, lạm phát và quản lý chặt chẽ hÆ¡n thì giá xăng sẽ có Ä‘iều kiện giảm sâu hÆ¡n nữa bởi thá»±c tế, giá xăng cuối năm 2012 thấp hÆ¡n hiện nay nhÆ°ng vẫn neo ở mức cao và bị Ä‘ánh giá chÆ°a phù hợp vá»›i diá»…n biến thị trường” - GS Đặng Đình Đào phân tích.

Theo GS Đào, nguồn cung để tính toán giá xăng dầu hiện nay bao gồm 3 phần: nhập khẩu, tồn kho và sản xuất trong nÆ°á»›c. “Trong tính toán giá cÆ¡ sở má»›i chỉ đề cập phần giá nhập khẩu mà không xét đến tồn kho cÅ©ng nhÆ° 30% xăng dầu sản xuất được trong nÆ°á»›c là vô lý. Quản lý tồn kho không minh bạch và nguồn xăng dầu trong nÆ°á»›c không phát huy được vai trò Ä‘iều chỉnh vào giá nhằm giảm áp lá»±c nhập khẩu bằng ngoại tệ thì việc giảm giá vẫn chÆ°a có cÆ¡ sở” - GS Đào nhận định.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long Ä‘ánh giá mật Ä‘á»™ Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu dày hÆ¡n chứng tỏ giá trong nÆ°á»›c Ä‘ã bám sát hÆ¡n vá»›i giá thế giá»›i. “Thế nhÆ°ng, để giám sát xem giá má»›i sát giá thế giá»›i chÆ°a thì các cÆ¡ quan quản lý cần kiểm tra và đối chiếu cụ thể bởi mức giảm rất nhỏ giọt, mấy lần giảm má»›i bằng má»™t lần tăng trÆ°á»›c Ä‘ây” - ông Long đề xuất.

Hiệu ứng thấp

Nhiều chuyên gia kinh tế tán thành phÆ°Æ¡ng án cập nhật giá vá»›i tần suất lá»›n nhằm Ä‘Æ°a giá xăng dầu trong nÆ°á»›c về sát vá»›i giá thế giá»›i. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng giá xăng dầu của Việt Nam vẫn neo ở mức khá cao so vá»›i diá»…n biến chung trong nÆ°á»›c và so vá»›i thế giá»›i. Vì thế, giảm giá nhỏ giọt nhÆ° thời gian qua vẫn chÆ°a đủ tác Ä‘á»™ng mạnh mẽ đến kinh tế - xã há»™i.

“Giá xăng dầu ở Việt Nam cao hÆ¡n ở Mỹ khoảng 4.000 đồng/lít, trong khi thu nhập bình quân đầu người ở Mỹ cao hÆ¡n Việt Nam đến 30 lần. Vậy thì việc giảm giá xăng dầu nhÆ° vừa qua vẫn chÆ°a thấm vào Ä‘âu so vá»›i nhu cầu tiết giảm chi phí tiêu dùng của người dân khi kinh tế khó khăn và nhu cầu chi phí đầu vào thấp của doanh nghiệp sản xuất” - GS Đặng Đình Đào nhận xét.

Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, trong 3 lần Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu gần Ä‘ây nhất thì chỉ 2 lần giảm giá xăng - má»™t lần vỏn vẹn 30 đồng/lít (ngày 9-9) và má»™t lần 150 đồng/lít (ngày 30-9). Giảm nhÆ° vậy là quá nhỏ, không tạo được hiệu ứng xã há»™i.

Má»™t chuyên gia từng là lãnh đạo Sở Công ThÆ°Æ¡ng TP Hà Ná»™i phân tích: “Qua theo dõi, tôi thấy tác Ä‘á»™ng của việc giảm giá xăng dầu đến giá cả hàng hóa thá»±c tế là quá ít dù Ä‘ã có đến 7 đợt Ä‘iều chỉnh giảm giá gần Ä‘ây. Nguyên nhân là do chi phí sản xuất giảm không Ä‘áng kể, sức mua chÆ°a hồi phục mạnh mẽ. CÆ°á»›c vận tải theo quy định cÅ©ng không kịp Ä‘iều chỉnh do phải làm thủ tục lâu. HÆ¡n nữa, doanh nghiệp vận tải cÅ©ng kêu trÆ°á»›c Ä‘ó Ä‘ã từng lá»— do giá xăng tăng mạnh vào đầu năm. NhÆ° vậy, giá xăng tuy giảm nhÆ°ng người tiêu dùng chÆ°a được hưởng lợi nhiều”.

CâÌ€n bỏ lợi nhuận định mức

Ông VÅ© Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp há»™i Siêu thị Hà Ná»™i, cho rằng kinh doanh có lợi nhuận định mức 300 đồng/lít xăng là vô lý. “Tỉ lệ hao hụt xăng dầu mà doanh nghiệp được hưởng tồn tại gần 30 năm nay, trong khi thá»±c tế, mức hao hụt hiện Ä‘ã giảm nhiều do áp dụng tiến bá»™ công nghệ; chênh lệch giá xăng tồn kho không được minh bạch… đều là những kẽ hở để doanh nghiệp xăng dầu thu lợi nhuận. Do vậy, giữ lại lợi nhuận định mức 300 đồng/lít là không cần thiết vá»›i thá»±c tế kinh doanh xăng dầu. Bỏ phần này Ä‘i thì có thể tạo Ä‘iều kiện cho việc giảm giá xăng” - ông Phú nhìn nhận.

Nguồn tin: NLD