Vá»›i cách tính giá trung bình 30 ngày hiện nay thì giá xăng còn "lá»—i nhịp" dài so vá»›i thị trÆ°á»ng thế giá»›i.
Ngày 18-7 liên bá»™ Tài chính-Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã yêu cầu các doanh nghiệp (DN) xăng dầu chỉ giảm giá dầu, còn giá xăng giữ nguyên. Tức là giá xăng trong nÆ°á»›c sẽ vẫn ở ngưỡng cao ká»· lục là 25.640 đồng/lít. Tháºm chí, ngÆ°á»i dân còn phải “gánh” thêm mức sá» dụng quỹ bình ổn xăng dầu từ 500 đồng/lít lên thành 670 đồng/lít để tránh lá»— cho DN. Trong khi thá»±c tế, trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i giá xăng lại giảm mạnh.
Giá thế giá»›i giảm 3%, giá trong nÆ°á»›c vẫn cao chót vót
Theo Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam, ngày 17-7, giá xăng thành phẩm A92 nháºp tại thị trÆ°á»ng Singapore được giao dịch ở mức 119,37
USD/thùng. NhÆ° váºy, so vá»›i 10 ngày trÆ°á»›c Ä‘ó, giá xăng thế giá»›i Ä‘ã giảm gần 3%. Thế nhÆ°ng giá xăng trong nÆ°á»›c vẫn đứng yên và ở mức cao. Vì sao có sá»± lá»—i nhịp này?
Lý giải vá» Ä‘iá»u này, Bá»™ Tài chính cho biết: giá xăng thế giá»›i có xu hÆ°á»›ng giảm nhÆ°ng diá»…n biến phức tạp, bình quân 30 ngày vẫn ở mức cao. Do váºy để đảm bảo nguyên tắc cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng có sá»± Ä‘iá»u tiết của Nhà nÆ°á»›c, đồng thá»i để góp phần bình ổn giá, việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu trong nÆ°á»›c thá»±c hiện hài hòa giữa việc sá» dụng quỹ bình ổn giá và Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ phù hợp vá»›i mặt bằng giá cÆ¡ sở theo chu kỳ tính giá.
Xăng thế giá»›i Ä‘ã giảm nhÆ°ng giá xăng trong nÆ°á»›c vẫn đứng yên ở mức cao. Ảnh: HTD
Cụ thể, giá bình quân 30 ngày mà Bá»™ Tài chính nhắc đến Ä‘ó chính là con số 122,93 USD/thùng. Vá»›i mức giá này, DN còn lá»— 174 đồng/lít. Do Ä‘ó, Bá»™ Tài chính Ä‘ã quyết định chỉ giảm giá dầu, còn giá xăng vẫn giữ nguyên và cho phép DN được tăng mức sá» dụng quỹ bình ổn xăng dầu lên thành 670 đồng/lít.
Theo má»™t chuyên gia xăng dầu, nếu xét theo cách tính giá cÆ¡ sở nhÆ° hiện nay thì rõ ràng liên bá»™ Ä‘iá»u hành Ä‘úng nguyên tắc. Vấn Ä‘á» là chúng ta phải xem lại cách tính giá cÆ¡ sở.
Cụ thể: “Nếu cách tính giá này không hợp lý khiến giá thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c luôn lạc nhịp so vá»›i thế giá»›i thì cần phải thay đổi. CÆ¡ quan quản lý nên sá»a lại, thay vì tính giá 30 ngày thì rút ngắn xuống còn 10 hoặc 15 ngày để giá xăng trong nÆ°á»›c sát vá»›i thị trÆ°á»ng thế giá»›i hÆ¡n” - chuyên gia xăng dầu này nhấn mạnh.
Cách tính giá gây thiệt hại cho dân
Rõ ràng hiện cách tính giá cÆ¡ sở là lấy giá bình quân của 30 ngày cá»™ng lại nhÆ°ng Ä‘iá»u Ä‘áng nói là các DN xăng dầu lại không nháºp theo mức giá này.
Theo má»™t trưởng phòng kinh doanh xăng dầu của má»™t DN đầu mối, DN này đấu thầu theo từng lô hàng. Ví dụ, tháng 7 thì DN sẽ đấu thầu cho lô hàng của tháng 8. Và cứ nhÆ° thế, tháng 8 đấu thầu cho lô hàng của tháng 9.
“Khi DN đấu thầu thì chỉ đấu thầu mức cÆ°á»›c váºn tải và má»™t số chi phí. Còn khi nháºn hàng vá» thì má»›i biết giá của lô hàng Ä‘ó. Mức giá sẽ theo giá thế giá»›i công bố thá»i Ä‘iểm DN nháºn hàng. Có hai công thức để DN lá»±a chá»n vá»›i đối tác. Má»™t là tính giá trung bình năm ngày hoặc là tính giá trung bình 11 ngày” - vị trưởng phòng này nói.
NhÆ° váºy, ví dụ nếu DN chá»n vá»›i đối tác cách tính giá năm ngày thì khi DN nháºn lô hàng 1.000 tấn vào Ä‘úng thá»i Ä‘iểm ngày 1-7 thì lô hàng Ä‘ó sẽ áp giá theo giá thế giá»›i công bố của hai ngày trÆ°á»›c và hai ngày sau cá»™ng lại.
“Cách tính 30 ngày hiện nay Nhà nÆ°á»›c Ä‘ang áp dụng là do tính theo chu kỳ dá»± trữ của DN. Tuy nhiên, 30 ngày Ä‘ó không phản ánh được thá»±c tế mức giá DN nháºp. Ví dụ, giá của tuần qua Ä‘ang giảm nhÆ°ng giá 30 ngày lại cao thì DN không phải giảm giá. Và ngược lại cÅ©ng có trÆ°á»ng hợp giá bảy ngày tăng cao nhÆ°ng giá 30 ngày thấp nên DN cÅ©ng không thể tăng giá. NhÆ° váºy, cách tính 30 ngày không có trùng khá»›p vá»›i giá thá»±c tế DN nháºp” - vị trưởng phòng này cho biết.
Theo TS Nguyá»…n Ngá»c SÆ¡n, TrÆ°á»ng ÄH Kinh tế-Luáºt TP.HCM, rõ ràng khi Nhà nÆ°á»›c Ä‘ang Ä‘iá»u hành giá xăng theo má»™t giá “giả định”, không phải giá thá»±c tế mà các DN nháºp thì không thể coi là giá thị trÆ°á»ng.
“Không ai Ä‘i lấy cách tính giá của 30 ngày quá khứ để tính giá cho hiện tại. Từ Ä‘ây, Nhà nÆ°á»›c cần có lá»™ trình rõ ràng để trả giá xăng vá» Ä‘úng vá»›i thị trÆ°á»ng thuần túy. Nếu không dÆ° luáºn còn bức xúc dài vá» việc trong nÆ°á»›c cao còn thế giá»›i thì giảm” - TS Nguyá»…n Ngá»c SÆ¡n nói.
MAI PHÆ¯Æ NG
| Rút ngắn còn 15 ngày Má»›i Ä‘ây, trong dá»± thảo sá»a đổi Nghị định 84 vá» quản lý và kinh doanh xăng dầu, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cÅ©ng Ä‘ã Ä‘á» xuất rút ngắn cách tính giá cÆ¡ sở từ 30 ngày xuống còn 15 ngày. Tuy nhiên, theo má»™t số chuyên gia xăng dầu, việc tính trung bình giá vẫn chỉ là má»™t cách tính “hành chính”, chÆ°a giải quyết triệt để vấn Ä‘á» thị trÆ°á»ng xăng dầu Ä‘ang gặp. “Nếu tính giá bình quân 15 ngày thì má»›i chỉ giúp giá xăng trong nÆ°á»›c tiệm cáºn hÆ¡n vá»›i thị trÆ°á»ng thế giá»›i” - má»™t trưởng phòng kinh doanh xăng dầu nói. Từ Ä‘ây, vá» lâu dài nhiá»u ngÆ°á»i vẫn mong muốn xăng dầu sẽ được trả vá» thị trÆ°á»ng Ä‘úng nghÄ©a. Äể làm được Ä‘iá»u Ä‘ó, Nhà nÆ°á»›c cần có lá»™ trình và giám sát được DN Ä‘á»™c quyá»n. |
Nguồn tin: PLO
