Sá»± váºn động cá»§a chính trưá»ng thế giá»›i những ngày qua Ä‘á»u hướng đến khả năng ổn định nguồn cung xăng dầu khi Libya tuyên bố nối lại hoạt động sản xuất dầu thô ở má»™t số khu vá»±c, tình hình Trung Äông và Bắc Phi có dấu hiệu ổn định hÆ¡n. Äặc biệt hÆ¡n cả là thông tin mà hầu hết các nhà đầu tư quốc tế Ä‘á»u mong muốn từ Iran, khi Tân tổng thống Hassan Rowhani Ä‘ã đưa ra má»™t danh sách ná»™i các má»›i, đồng thá»i bổ nhiệm má»™t nhà cải cách làm phó tổng thống cho thấy khả năng mở ra má»™t thá»i kỳ ổn định chính trị ở quốc gia có trữ lượng dầu má» lá»›n thứ 2 thế giá»›i này.
Những động thái trên Ä‘ã tác động khá mạnh đến giá xăng dầu thế giá»›i khiến giá xăng dầu liên tục giảm trong những phiên giao dịch gần Ä‘ây. Hiện giá dầu thô ngá»t, nhẹ giao tháng 9 trên sàn giao dịch hàng hóa New York ở mức 106,56 USD/thùng, giảm 38 cent, tương ứng 0,4%. Trong khi Ä‘ó, trên sàn hàng hóa London, giá dầu thô ngá»t, nhẹ Brent Biển Bắc tháng 9 cÅ©ng hạ 25 cent, tương ứng 0,2%, xuống còn 108,7 USD. CÅ©ng trên sàn hàng hóa New York, giá xăng giao tháng 9 giảm 4 cent, tương ứng 1%, xuống còn 2,95 USD/gallon. Giá dầu sưởi giao cùng kỳ hạn giảm 2 cent, tương ứng 0,7%, xuống còn 3,05 USD/gallon. Giá khí tá»± nhiên giao tháng 9 giảm 3 cent, tương ứng 0,9%, xuống còn 3,32 USD/ triệu BTU. Chỉ trong vòng má»™t tuần trước, giá khí Ä‘ã giảm tá»›i 6,1%.
Không chỉ có váºy, tại Singapore, quốc gia xuất khẩu xăng dầu lá»›n nhất cho Việt Nam vá»›i trên 40% lượng xăng dầu nháºp khẩu hằng năm cÅ©ng chứng kiến giá xăng dầu giảm mạnh trong vòng gần 2 tháng qua, đạt mức giảm trên 10% đối vá»›i xăng RON 92 Singapore kể từ ngay 15/6. Theo Ä‘ó, Ä‘óng cá»a phiên giao dịch ngày 7/8/2013, mức giá xăng RON 92 Singapore là 112.7 USD/thùng, giảm 10,2% so vá»›i mức đỉnh thiết láºp ngày 15/6 (125,5 USD/thùng).
Tuy nhiên, bất chấp tất cả các diá»…n biến trên, chỉ trong vòng má»™t tháng, từ giữa tháng 6 cho đến giữa tháng 7, giá xăng dầu trong nước Ä‘ã được Ä‘iá»u chỉnh tăng tá»›i 3 lần. Lần thứ nhất tăng 420-430 đồng/lít ngày 14/6; lần thứ 2 tăng 360-370 đồng/lít ngày 28/6; lần thứ 3 tăng 460-470 đồng/lít ngày 17/7. Việc xé nhá» và tăng liên tiếp 3 lần Ä‘i ngược vá»›i quy luáºt giảm giá cá»§a thế giá»›i có thể được hiểu như má»™t cách lách quy định không tăng giá xăng dầu quá đột ngá»™t má»—i lần tăng để tránh cho ngưá»i tiêu dùng khá»i bị “sốc”. Song trên thá»±c tế, 3 lần tăng liên tiếp trong má»™t tháng cÅ©ng tương đương vá»›i 1 lần tăng 1.240-1.270 đồng/lần. Ngưá»i tiêu dùng Ä‘ã liên tưởng đến sáng kiến tăng giá cá»§a các doanh nghiệp xăng dầu vá»›i sá»± đồng thuáºn cá»§a Bá»™ Tài chính theo kiểu tăng giá “du kích”, hoặc tăng giá kiểu “bắn tỉa”.
Những thắc mắc cá»§a dư luáºn liên quan đến việc giá xăng dầu trong nước luôn có xu hướng tăng và hiếm khi Ä‘iá»u chỉnh giảm thưá»ng được các Bá»™ liên đới hóa giải thông qua Nghị định 84 vá»›i việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu phải “căn cứ vào bình quân giá xăng dầu thế giá»›i 30 ngày và các yếu tố đầu vào liên quan khác”. Trong khi Ä‘ó, giá xăng dầu thế giá»›i biến thiên liên tục hằng ngày, hằng tuần chứ không chá» tá»›i 30 ngày má»›i xác dịnh xu hướng. Nếu căn cứ theo khoảng biến thiên cá»§a Nghị định 84 thì chá» hết 30 ngày để xác định xu hướng, thì quá trình giảm giá bán xăng dầu thế giá»›i theo từng tuần, từng 10 ngày Ä‘á»u dá»… dàng “trôi” qua. Cụ thể, nếu căn cứ mốc bình quân 30 ngày kể từ đợt tăng giá xăng gần nhất 17/7 cho đến nay, giá xăng dầu thế giá»›i có xu hướng Ä‘i ngang. Trong khi Ä‘ó, căn cứ mốc bình quân 10 ngày, hoặc 1 tuần, thì thị trưá»ng xăng dầu thế giá»›i Ä‘ang lao dốc.
Việc chá»n căn cứ tính giá bình quân 30 từng nháºn được nhiá»u ý kiến không đồng thuáºn từ giá»›i chuyên gia bởi khoảng thá»i gian này quá dài, không phản ảnh kịp thá»i diá»…n biến, xu hướng giá thế giá»›i trong thá»±c tế khiến ngưá»i tiêu dùng luôn chịu thiệt thòi vì giá xăng dầu trong nước luôn có xu hướng tăng theo cách tính này.
Cho tá»›i khi có những Ä‘iá»u chỉnh má»›i phù hợp hÆ¡n liên quan đến công tác Ä‘iá»u hành giá xăng dầu trong nước, chắc chắn ngưá»i dân vẫn phải bấm bụng chi thêm tiá»n cho má»—i lít xăng theo cách tính bất lợi cho há». Trong khi Ä‘ó, giá xăng dầu là má»™t trong những thành tố quan trá»ng khi hạch toán chi phí đầu vào cá»§a ná»n kinh tế, có sức tác động mạnh lên giá cả hàng hóa và dịch vụ. Dá»… dàng tăng giá xăng dầu để đảm bảo lợi ích cho má»™t nhóm doanh nghiệp đặc thù, ná»n kinh tế nhiá»u khả năng phải đối mặt vá»›i nguy cÆ¡ lạm phát và hệ lụy.
Nguồn tin: Songmoi.vn