Liên tục trong 2 tuần gần Ä‘ây, giá xăng dầu thành phẩm thế giá»›i (giá Platt’s Singapore) biến Ä‘á»™ng giảm (xung quanh ngưỡng 112USD/thùng xăng Mogas92), nhÆ°ng do quy định phải căn cứ diá»…n biến giá thế giá»›i bình quân 30 ngày gần nhất DN má»›i được Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu, nên tá»›i thá»i Ä‘iểm này, ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn chá» “dài cổ” đợt giảm giá. Trong khi doanh nghiệp xăng dầu đầu mối vẫn không ngá»›t than lá»—.
Khó giảm do… cÆ¡ chế
Theo biểu tính giá cÆ¡ sở của Hiệp há»™i Xăng dầu VN (Vinpa), tá»›i ngày 7.8, trong khi giá các mặt hàng xăng dầu thế giá»›i Ä‘á»u giảm mạnh so vá»›i thá»i Ä‘iểm hai tuần đầu tháng 7, giá xăng 92: 112,71USD/thùng; dầu DO 0,05S: 122,66USD/thùng; dầu hoả 122,34 USD/thùng và dầu FO 3,5S: 597,96USD/tấn (thấp hÆ¡n so vá»›i giá trÆ°á»›c Ä‘ó từ 10- 12USD/thùng).
Song tính trên giá bình quân của 30 ngày gần nhất thì giá xăng 92 vẫn ở mức 118,35USD/thùng; dầu FO 3,5S: 604,76USD/tấn.
Theo tính toán, mức chênh lệch giữa giá bán lẻ hiện hành so vá»›i giá cÆ¡ sở (ngày 7.8): xăng 92: các DN đầu mối vẫn lá»— 540Ä‘/lít; dầu DO lá»— 707Ä‘/lít; dầu hoả lá»— 961Ä‘/lít.
Chỉ duy có dầu madút (FO) hiện lãi 213Ä‘/kg. Căn cứ vào các tính toán này, nhiá»u đại diện DN xăng dầu đầu mối khi được há»i Ä‘á»u khẳng định, vẫn Ä‘ang lá»— lá»›n nên chÆ°a thể giảm giá.
Äại diện má»™t doanh nghiệp xăng dầu lá»›n phía bắc cho biết: “Biết là giá thế giá»›i giảm, nhÆ°ng hiện nay, lợi nhuáºn định mức của DN chỉ má»›i tạm tính 100Ä‘/lít xăng 92, trong khi các chi phí váºn chuyển, thuê kho bãi, nhân viên, trích hoa hồng đại lý... Ä‘á»u tăng cao. DN không có lãi thì lấy Ä‘âu để giảm giá?”.
Má»™t quan chức Vụ Quản lý thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c cÅ©ng thừa nháºn, bất cáºp trong cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo Nghị định 84 hiện hành là nguyên nhân chính khiến giá xăng dầu tăng cao, nhÆ°ng cháºm giảm.
Äiá»u này có thể thấy rõ là NÄ 84 không quy định cụ thể thá»i Ä‘iểm nào thì các bá»™, ngành can thiệp để xả Quỹ bình ổn giá. Nên trong nhiá»u trÆ°á»ng hợp, mức trích ná»™p 300Ä‘/lít xăng dầu (tính vào giá) mà ngÆ°á»i tiêu dùng phải trả Ä‘ã không được sá» dụng Ä‘úng thá»i Ä‘iểm, Ä‘úng lúc cần xả quỹ.
Rõ nhất là trong cả 3 lần tăng giá xăng dầu gần Ä‘ây nhất (14.6, 28.6 và 17.7), má»—i đợt Ä‘iá»u chỉnh Ä‘á»u cách nhau khoảng hÆ¡n 10 ngày, mức trích quỹ bình ổn giá Ä‘á»u ở mức tối Ä‘a (300Ä‘/lít), nhÆ°ng DN vẫn than không có lãi, buá»™c phải tăng giá.
Ngược lại, khi giá thế giá»›i giảm mạnh, từ lần Ä‘iá»u chỉnh gần nhất (17.7) tá»›i nay (8.8) Ä‘ã 22 ngày, nhÆ°ng DN chần chừ không giảm giá, vì có công cụ (tính giá bình quân 30 ngày).
Trong khi Ä‘ó, bản thân DN cÅ©ng không ngá»›t bức xúc vì cho dù mức trích Quỹ bình ổn vẫn tối Ä‘a (300Ä‘/lít), nhÆ°ng giá bán lẻ vẫn thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở thì sao gá»i là bình ổn?
Cần sá»a ngay Nghị định 84
Theo quy định của NÄ 84, Chính phủ giao quyá»n định giá bán xăng cho DN, nhÆ°ng kể từ tháng 8.2010 đến nay, giá bán trong nÆ°á»›c hoàn toàn do Bá»™ Tài chính quy định vá»›i lý do Nhà nÆ°á»›c phải áp dụng các biện pháp bình ổn, mà công cụ bình ổn giá nhÆ° thế nào là do Bá»™ Tài chính quyết định, và thá»i gian bình ổn giá không được công bố là bao lâu, khi nào thì DN được quyết định tăng giá, khi nào xả Quỹ bình ổn xăng dầu, cÅ©ng chÆ°a rõ ràng.
Theo má»™t lãnh đạo Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Chính phủ Ä‘ã nhất trí sá»a đổi NÄ 84 theo hÆ°á»›ng ban hành nghị định má»›i thay thế NÄ 84.
HÆ°á»›ng sá»a đổi sẽ theo hÆ°á»›ng quy định cụ thể, chặt chẽ hÆ¡n vá» thẩm quyá»n Ä‘iá»u chỉnh, tăng, giảm giá xăng dầu.
Theo Ä‘ó, phÆ°Æ¡ng án 1, thá»i gian giữa 2 lần Ä‘iá»u chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là 15 ngày đối vá»›i trÆ°á»ng hợp tăng giá; và tối Ä‘a là 15 ngày đối vá»›i giảm giá; khi Ä‘iá»u chỉnh giá, DN phải gá»i quyết định giá và phÆ°Æ¡ng án giá đến Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng quyết định mức và thá»i hạn áp dụng.
PhÆ°Æ¡ng án 2 là cố định mức giá cÆ¡ sở của tháng trÆ°á»›c sá» dụng làm giá bán lẻ của tháng tiếp theo. Các DN có quyá»n tăng, giảm giá nhÆ°ng không vượt quá giá trần do liên bá»™ công bố trong tháng; nếu giá cÆ¡ sở vượt quá giá bán lẻ từ 5% trở lên; sau khi Ä‘iá»u chỉnh tăng 5%, phần còn lại liên bá»™ sá» dụng các biện pháp bình ổn.
PhÆ°Æ¡ng án nữa là công bố mức trần giá bán lẻ xăng dầu cho cả năm, DN đầu mối tá»± quyết định giá bán.
Theo Vụ Thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng), dá»± thảo lần 4 nghị định thay thế NÄ 84 vá» kinh doanh xăng dầu Ä‘ang được gá»i Bá»™ TÆ° pháp phản biện trÆ°á»›c khi trình Chính phủ ký ban hành, dá»± kiến trÆ°á»›c ngày 30.9 tá»›i.
Nguồn tin: LÄ