Bá»™ Tài chính vừa có văn bản làm rõ hÆ¡n về cÆ¡ chế Ä‘iều hành xăng dầu hiện nay,  trong Ä‘ó khẳng định việc Ä‘iều hành thị trường xăng dầu dá»±a trên giá xăng dầu thành phẩm, theo cÆ¡ chế thị trường, có sá»± quản lý của nhà nÆ°á»›c. CÅ©ng theo Bá»™ Tài chính, giá xăng của Việt Nam hiện thấp hÆ¡n rất nhiều nÆ°á»›c láng giềng nhÆ° Lào, Campuchia, Trung Quốc, Singapore, Thái Lan...

Giá xăng dầu tính theo thành phẩm chứ không phải dầu thô

Trong Công văn số 9489  /BTC-VP đề ngày 3/7/2009 gá»­i lãnh đạo các cÆ¡ quan báo chí, Bá»™ Tài chính cho biết, gần Ä‘ây, má»™t số cÆ¡ quan báo chí có bài viết về công tác Ä‘iều hành mặt hàng xăng, dầu của Nhà nÆ°á»›c nhÆ°: mức Ä‘iều chỉnh giá xăng, dầu vượt quá mức cho phép quy định tại Thông tÆ° số 56/2009/TT-BTC ngày 23/3/2009 của Bá»™ Tài chính về việc hÆ°á»›ng dẫn cÆ¡ chế hình thành, sá»­ dụng, quyết toán Quỹ Bình ổn giá xăng dầu; Giá thế giá»›i tăng không nhiều mà Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng chấp thuận để doanh nghiệp Ä‘iều chỉnh giá xăng, dầu 2 lần; Giá dầu thô trÆ°á»›c Ä‘ây là 147 USD/thùng, thì giá xăng là 19.000 đồng/lít, hiện nay giá dầu thô chỉ bằng 1/2 nhÆ°ng giá xăng Ä‘ã Ä‘iều chỉnh ở mức 14.200 đồng/lít;… Điều này có tác Ä‘á»™ng đến tâm lý của người dân và tác Ä‘á»™ng đến việc tăng giá của các hàng hoá, dịch vụ khác.

Bá»™ Tài chính khẳng định giá bán xăng, dầu trong nÆ°á»›c được Ä‘iều hành linh hoạt theo tín hiệu của giá xăng, dầu thành phẩm (chứ không phải là giá dầu thô) trên thị trường thế giá»›i: có lên, có xuống kết hợp vá»›i việc xá»­ lý đồng bá»™ các biện pháp tài chính (thuế nhập khẩu, phí …); thá»±c hiện chủ trÆ°Æ¡ng chia sẻ trách nhiệm, quyền lợi giữa người tiêu dùng, doanh nghiệp và Nhà nÆ°á»›c để bình ổn giá trong nÆ°á»›c, tránh những Ä‘á»™t biến xảy ra, ảnh hưởng bất lợi cho nền kinh tế.

Theo Bá»™ Tài chính, giá xăng dầu của Việt Nam Ä‘ang thấp hÆ¡n từ 1.000 -6.000 đồng/lít so vá»›i các nÆ°á»›c láng giềng.

Lấy ví dụ về băn khoăn giá dầu thô và giá xăng nêu trên, Bá»™ Tài chính cho rằng cách so sách nhÆ° vậy chÆ°a phù hợp bởi giá dầu thô của Mỹ tính theo từng thời Ä‘iểm, chÆ°a phải là giá bình quân 20 ngày; hÆ¡n nữa việc tính giá xăng dầu dá»±a trên giá bình quân của xăng dầu thành phẩm. Mặt khác, sá»± thay đổi của giá xăng dầu thành phẩm cÅ©ng không phải luôn luôn tá»· lệ thuận vá»›i thay đổi của giá dầu thô. Ngoài ra, việc Ä‘iều hành giá xăng, dầu trong nÆ°á»›c, cÆ¡ cấu tính giá xăng, dầu trong nÆ°á»›c không chỉ phụ thuá»™c vào diá»…n biến của giá xăng dầu thị trường thế giá»›i, mà còn phụ thuá»™c vào tá»· giá ngoại tệ giữa đồng Việt Nam vá»›i đồng Ä‘ô la Mỹ, chính sách Ä‘iều tiết của Nhà nÆ°á»›c phù hợp vá»›i đường lối phát triển kinh tế xã há»™i trong từng thời kỳ,…Giá trong nÆ°á»›c không nên để thấp hÆ¡n nhiều so vá»›i các nÆ°á»›c láng giềng nhằm hạn chế việc buôn lậu và gian lận thÆ°Æ¡ng mại,…

Giá xăng, dầu thấp nhất trong khu vá»±c

Về các lần Ä‘iều chỉnh giá bán cụ thể, Bá»™ Tài chính cho biết từ đầu năm 2009, do giá xăng, dầu thị trường thế giá»›i tiếp tục giảm, Liên Bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã chấp thuận để các doanh nghiệp giảm giá bán lẻ dầu trong nÆ°á»›c 2 lần, trong tháng 2 và 3. Sau thời gian Ä‘ó, giá xăng, dầu thị trường thế giá»›i Ä‘ã biến Ä‘á»™ng tăng trở lại và lẽ ra phải tăng giá bán lẻ trong nÆ°á»›c cho phù hợp. Tuy nhiên, trong bối cảnh Chính phủ Ä‘ang áp dụng các giải pháp chống suy giảm kinh tế nên Bá»™ Tài chính Ä‘ã lá»±a chọn giải pháp không tăng giá bán mà thá»±c hiện giảm thuế suất thuế nhập khẩu mặt hàng xăng dầu để giữ bình ổn giá trong nÆ°á»›c.

Khi giá xăng, dầu trên thị trường thế giá»›i tiếp tục tăng, căn cứ đăng ký giá của doanh nghiệp và diá»…n biến giá xăng, dầu trên thị trường thế giá»›i, Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã chấp thuận cho doanh nghiệp Ä‘iều chỉnh giá tăng có mức Ä‘á»™ nhất định. Từ tháng 4/2009 đến nay Ä‘ã thá»±c hiện 5 lần tăng giá xăng RON 92 từ 11.000 đồng/lít lên 14.200 đồng/lít, 4 lần tăng giá dầu hỏa (từ 11.000 đồng/lít lên 13.650 đồng/lít); 03 lần tăng giá dầu madút (từ 8.500 đồng/kg lên 10.500 đồng/kg) và diedel (từ 10.000 đồng/lít lên 12.100 đồng/lít).

Tuy giá xăng, dầu được Ä‘iều chỉnh tăng lên nhÆ°ng hiện nay còn thấp hÆ¡n giá của má»™t số nÆ°á»›c trong khu vá»±c, cụ thể: giá xăng của Việt Nam gần xấp xỉ vá»›i Trung Quốc, nhÆ°ng thấp hÆ¡n của má»™t số nÆ°á»›c trong khu vá»±c nhÆ° Lào, Thái Lan, Campuchia, Singapore...từ 924 đồng/lít đến 6.473 đồng/lít tuỳ theo má»—i nÆ°á»›c; trong khi Ä‘ó giá diesel của Việt Nam thấp hÆ¡n các nÆ°á»›c này từ 1.251 đồng/lít đến 6.214 đồng/lít.

Tăng trên 500 đồng vì Quỹ bình ổn chÆ°a hoạt Ä‘á»™ng

Trả lời băn khoăn của báo chí chiều 7/7, Cục trưởng Cục quản lý giá (Bá»™ Tài chính) Nguyá»…n Tiến Thoả khẳng định nguyên tắc xuyên suốt của Nghị định 55 của Chính phủ là Ä‘iều hành theo cÆ¡ chế thị trường, có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c. Ông Thoả khẳng định việc đồng ý cho doanh nghiệp tăng trên 500 đồng là có cÆ¡ sở bởi Thông tÆ° số 56/2009/TT-BTC ngày 23/3/2009 của Bá»™ Tài chính cho phép doanh nghiệp Ä‘iều chỉnh giá không quá 500 đồng/lít,kg là trong Ä‘iều kiện giá thị trường thế giá»›i diá»…n biến bình thường, không có biến Ä‘á»™ng lá»›n và trong Ä‘iều kiện Ä‘iều hành giá gắn liền vá»›i hoạt Ä‘á»™ng của Quỹ Bình ổn giá.

Có nghÄ©a là khi Quỹ Bình ổn giá Ä‘ã có nguồn lá»±c (số dÆ° lá»›n), giá thị trường thế giá»›i biến Ä‘á»™ng tăng làm cho giá vốn bán lẻ trong nÆ°á»›c tăng vượt quá 500 đồng/lít, kg so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, doanh nghiệp được Ä‘iều chỉnh giá tăng 500 đồng/lít, kg phần tăng vượt trên 500 đồng/lít,kg được trích Quỹ Bình ổn giá để bù đắp. 

"Điều kiện cần để thá»±c hiện việc Ä‘iều chỉnh giá không quá 500 đồng/lít là có Quỹ bình ổn giá và Ä‘iều kiện đủ là Quỹ Ä‘ó phải có nguồn lá»±c "- Ông Thoả nói. Tuy nhiên thá»±c tế sau khi có thông tÆ° 56, giá xăng dầu thế giá»›i liên tục tăng nên không có Ä‘iều kiện để trích lập Quỹ bình ổn giá, từ Ä‘ó chÆ°a có đủ Ä‘iều kiện thá»±c hiện theo thông tÆ° này.

Ông Thoả cÅ©ng cho biết cần sá»­a đổi Thông tÆ° 56 vì có Ä‘iểm chÆ°a rõ về Quỹ bình ổn giá, theo Ä‘ó phải quy định Trong trường hợp Quỹ bình ổn giá có nguồn lá»±c, thì cho phép doanh nghiệp Ä‘iều chỉnh giá không quá 500 đồng/lít, phần lá»— còn lại (nếu có) được trích từ Quỹ để bù đắp. Khi số dÆ° của Quỹ Ä‘ã hết hoặc Quỹ chÆ°a có nguồn lá»±c mà giá xăng dầu tăng mạnh làm cho giá vốn tăng thì doanh nghiệp Ä‘iều chỉnh để đảm bảo hoạt Ä‘á»™ng sản xuất kinh doanh bình thường, tránh hiện tượng mua cao bán thấp vì nhà nÆ°á»›c không bù lá»—.

( VnMedia )