Trong dá»± thảo nghị định thay thế nghị định 84/2009 vá» kinh doanh xăng dầu vừa được Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng trình Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, thá»i gian tính giá cÆ¡ sở sẽ chỉ còn 15 ngày thay vì 30 ngày nhÆ° hiện nay.
Giá xăng dầu thá»i gian tá»›i được kỳ vá»ng sẽ theo sát giá thế giá»›i, theo ná»™i dung dá»± thảo nghị định thay thế nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu - Ảnh: Thuáºn Thắng
Äặc biệt, hàng loạt cÆ¡ chế, Ä‘iá»u khoản Ä‘ã được thay đổi gần nhÆ° hoàn toàn so vá»›i nghị định cÅ©, trong Ä‘ó những vấn Ä‘á» dÆ° luáºn từng phản ứng nhÆ° giá tăng nhanh giảm cháºm, thuế phí “Äƒn” mất cÆ¡ há»™i giảm giá... cÅ©ng được Ä‘Æ°a ra để giải quyết.
Äược tá»± quyết tăng giá ngay trong phạm vi 2%
| Yêu cầu các bá»™ công khai minh bạch Theo dá»± thảo nghị định này, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng sẽ phải công bố trên trang web của bá»™ vá» giá thế giá»›i, giá cÆ¡ sở, các biện pháp bình ổn Ä‘ang thá»±c hiện... Bá»™ Tài chính phải công bố vá» số trích láºp, số sá» dụng và số dÆ° quỹ bình ổn xăng dầu hằng quý, báo cáo tài chính Ä‘ã kiểm toán của các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu. Các doanh nghiệp xăng dầu cÅ©ng phải công bố số tiá»n Ä‘ã sá» dụng từ quỹ bình ổn, số dÆ° quỹ... trÆ°á»›c khi tăng giá bán xăng dầu. |
Theo dá»± thảo nghị định má»›i, khi giá cÆ¡ sở (gồm giá thế giá»›i, thuế, phí, lợi nhuáºn định mức của doanh nghiệp...) biến Ä‘á»™ng giảm đến 2%, doanh nghiệp phải giảm giá bán lẻ tÆ°Æ¡ng ứng.
Nếu giá cÆ¡ sở tăng trong phạm vi 2%, doanh nghiệp cÅ©ng được tá»± quyết tăng giá tÆ°Æ¡ng ứng, chỉ phải gá»i văn bản kê khai giá và quyết định Ä‘iá»u chỉnh tá»›i cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c.
NhÆ° váºy, thay vì biên Ä‘á»™ được tăng giá khi giá cÆ¡ sở tăng/giảm tá»›i 7% nhÆ° quy định hiện hành, dá»± thảo nghị định má»›i sẽ giúp má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh, giá sẽ tăng nhẹ hÆ¡n, bá»›t gây “sốc”, phù hợp vá»›i khả năng chấp nháºn của ná»n kinh tế
Ngoài ra, nếu giá cÆ¡ sở tăng từ trên 2-7%, doanh nghiệp đầu mối sẽ phải gá»i văn bản kê khai giá, dá»± kiến mức Ä‘iá»u chỉnh đến cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c (liên bá»™ Công thÆ°Æ¡ng - Tài chính) trÆ°á»›c thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh hai ngày. Nếu không nháºn được trả lá»i sau hai ngày, doanh nghiệp được tăng giá 2% cá»™ng thêm 40% của mức giá cÆ¡ sở tăng trên 2-7%.
60% còn lại sẽ trích quỹ bình ổn để bù đắp. Ngay cả vá»›i câu trả lá»i không Ä‘úng nguyên tắc, doanh nghiệp vẫn được quyá»n tăng giá 2%, cá»™ng thêm 40% mức tăng từ trên 2-7%.
Nếu vẫn không nháºn được văn bản vá» việc xả quỹ bình ổn trong hai ngày tiếp theo, doanh nghiệp được quyá»n tăng bằng mức tăng giá cÆ¡ sở (tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng giá thế giá»›i cá»™ng thuế, phí, lợi nhuáºn định mức...).
Äặc biệt, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng được giao chủ trì quyết giá (có phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính) thay cho Bá»™ Tài chính. Dá»± thảo nghị định má»›i cho phép tính giá cÆ¡ sở bình quân 15 ngày để làm căn cứ Ä‘iá»u chỉnh giá, thay vì 30 ngày nhÆ° quy định cÅ© (nhÆ°ng doanh nghiệp vẫn phải dá»± trữ lÆ°u thông 30 ngày).
Thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu giữa hai lần liên tiếp tối thiểu là 15 ngày vá»›i trÆ°á»ng hợp tăng giá và tối Ä‘a 15 ngày đối vá»›i trÆ°á»ng hợp giảm giá. Việc trích quỹ bình ổn xăng dầu cÅ©ng được làm thÆ°á»ng xuyên, liên tục.
Tăng minh bạch, giảm mệnh lệnh hành chính
Trao đổi vá»›i Tuổi Trẻ vá» những Ä‘iểm má»›i trong dá»± thảo nghị định, ông Trịnh Quang Khanh - phó chủ tịch thÆ°á»ng trá»±c Hiệp há»™i Xăng dầu VN - cho rằng việc Ä‘Æ°a ra biên Ä‘á»™ 2% cho doanh nghiệp tá»± Ä‘iá»u chỉnh là phù hợp.
Vá»›i mức giá bán lẻ dao Ä‘á»™ng khoảng 25.000 đồng/lít xăng nhÆ° hiện nay, má»—i lần tăng giảm giá sẽ chỉ khoảng 500 đồng/lít, thay vì mức 7% có thể khiến giá tăng đến 1.300 đồng/lít nhÆ° quy định hiện hành.
Theo ông Khanh, quy định cho phép doanh nghiệp tá»± chủ nhiá»u hÆ¡n, được tá»± tăng giá khi giá cÆ¡ sở tăng đến 2% sẽ hạn chế được tình trạng đầu cÆ¡, việc găm hàng chá» tăng giá bởi “cÆ¡n sóng nhá» Ä‘ã được triệt tiêu ngay thì khó hình thành cÆ¡n sóng lá»›n”.
Má»™t chuyên gia trong lÄ©nh vá»±c xăng dầu cÅ©ng cho rằng việc tính giá cÆ¡ sở bình quân 15 ngày thay vì 30 ngày sẽ giúp giá trong nÆ°á»›c bắt nhịp và sát hÆ¡n vá»›i giá thế giá»›i, hạn chế tình trạng giá thế giá»›i Ä‘ang giảm nhÆ°ng giá trong nÆ°á»›c lại tăng.
Vá»›i lo ngại Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng quản lý doanh nghiệp, lại Ä‘iá»u hành giá xăng dầu là tình trạng “vừa Ä‘á bóng vừa thổi còi”, vị chuyên gia này cho rằng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng chỉ chủ trì, vẫn phải phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính.
HÆ¡n nữa, việc Ä‘iá»u hành giá phải theo Ä‘úng nghị định má»›i Ä‘ã được quy định rất chặt chẽ, không phải tùy tiện muốn làm gì thì làm.
Tuy nhiên, ông Trịnh Quang Khanh cÅ©ng khuyến cáo việc Ä‘iá»u hành sắp tá»›i cần hạn chế các mệnh lệnh hành chính, đặc biệt phải tăng công khai minh bạch. Ví dụ quỹ bình ổn khi nào trích, trích trong thá»i gian bao lâu, việc sá» dụng và số dÆ° bao nhiêu... cần được quy định rõ ràng để ngÆ°á»i dân, xã há»™i có thể giám sát...
Ngoài ra, chính sách thuế cần phải được khẳng định rõ ràng ổn định trong bao lâu. Bởi nếu Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng quyết giảm giá nhÆ°ng Bá»™ Tài chính lại tăng thuế thì ngÆ°á»i tiêu dùng cÅ©ng khó được hưởng giá sát vá»›i giá thế giá»›i khi giá giảm...
Nguồn tin: TT
