- Ngày 30.5, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng báo cáo vá»›i Chính phủ vá» Dá»± thảo sá»a đổi, bổ sung Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu. Việc Ä‘iá»u hành giá theo phÆ°Æ¡ng án 3 được ủng há»™, nhÆ°ng nhiá»u chuyên gia cho rằng khó khả thi.
Äịnh giá trần theo năm
Theo phÆ°Æ¡ng án 3 vá» Ä‘iá»u hành giá xăng dầu trong dá»± thảo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng: Mức trần giá bán lẻ cả năm sẽ được công bố tại ngày làm việc đầu tiên của năm. Doanh nghiệp (DN) đầu mối tá»± quyết định giá bán, thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá. Äịnh kỳ hằng quý, cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c tính toán chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở vá»›i giá bán lẻ quy định. Nếu giá cÆ¡ sở vượt mức trần giá bán lẻ thì DN được sá» dụng Quỹ Bình ổn giá để bù đắp chênh lệch...
|
NgÆ°á»i tiêu dùng chỉ mong giá xăng dầu được tính toán rõ ràng, minh bạch (ảnh minh há»a). |
Nói dá»… hiểu hÆ¡n là cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c sẽ định giá trần xăng dầu theo năm, các DN được Ä‘iá»u chỉnh tăng giảm giá bán lẻ xăng dầu theo Ä‘úng thị trÆ°á»ng và tá»± cạnh tranh, tá»± Ä‘Æ°a ra mức giá phù hợp cho mình, kể cả quyết định thá»i Ä‘iểm tăng-giảm giá. Hằng quý, các cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c tính toán lại, nếu giá thá»±c tế của thị trÆ°á»ng vượt giá trần quy định thì Quỹ Bình ổn giá sẽ bù đắp phần chênh lệch ấy cho DN.
Theo cÆ¡ quan soạn thảo, Ä‘iá»u hành giá xăng dầu nhÆ° váºy sẽ tạo ra môi trÆ°á»ng cạnh tranh thuáºn lợi cho các DN xăng dầu. Các Ä‘Æ¡n vị nhá» cÅ©ng có thể cạnh tranh được vá»›i Petrolimex vì các Ä‘Æ¡n vị nhá» sẽ dá»… dàng linh hoạt trong việc Ä‘iá»u hành giá, nháºp hàng... Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, nếu được Ä‘iá»u hành theo cÆ¡ chế này má»›i Ä‘em lại hiệu quả, thá»±c sá»± có thể bình ổn được giá và thị trÆ°á»ng khi cần thiết. DN cÅ©ng không lo giá thế giá»›i biến Ä‘á»™ng vì hằng quý các cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c Ä‘ã tính toán lại để bù đắp cho DN nếu giá Ä‘á»™t biến, cao hÆ¡n giá trần. Vá»›i quy định này, cÆ¡ quan soạn thảo cÅ©ng khẳng định, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c sẽ có sá»± cạnh tranh, có cao có thấp, chứ không "cào bằng" nhÆ° hiện nay.
Có chuyên gia cho rằng, nếu không tính toán Ä‘Æ°a được giá trần từng ngày cho xăng dầu thì nên Ä‘Æ°a ra giá trần trong 10 ngày. Doanh nghiệp sẽ không thể tăng giá vô tá»™i vạ nếu Nhà nÆ°á»›c có đủ năng lá»±c để giám sát.
Sẽ là chủ quan, duy ý chí?
Tuy nhiên, phÆ°Æ¡ng án này của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ang vấp phải sá»± phản đối của các chuyên gia và gây lo ngại cho cả “ông lá»›n” Petrolimex. Theo ông Bùi Ngá»c Bảo - Chủ tịch HÄQT Petrolimex: “PhÆ°Æ¡ng án 3 được cho là tích cá»±c, theo tín hiệu của thị trÆ°á»ng nhất nhÆ°ng các DN lo ngại là ai “phất cá»”, chỉ đạo theo giá trần này thì đến nay các cÆ¡ quan chức năng còn chÆ°a trả lá»i được. Không biết có phải do lo ngại bị các DN nhá» cạnh tranh nếu áp dụng phÆ°Æ¡ng án này mà Petrolimex tá» ra không đồng tình?
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cÅ©ng bày tá» ý kiến rằng, áp dụng phÆ°Æ¡ng án này chỉ Ä‘úng và phù hợp vá»›i... tÆ° duy kinh tế thị trÆ°á»ng thôi. Theo ông Long, không khả thi là vì giá xăng dầu thế giá»›i biến Ä‘á»™ng từng ngày, từng giá». Äịnh cả năm thì không thể có được giá trần phù hợp. ChÆ°a kể, cách tính giá trần là lấy giá cÆ¡ sở kinh doanh xăng dầu của năm trÆ°á»›c cá»™ng vá»›i chỉ số tăng giá tiêu dùng (CPI) để Æ°á»›c má»™t giá trần cho năm sau lại càng không phù hợp vá»›i diá»…n biến giá thế giá»›i, vì CPI không liên quan gì tá»›i diá»…n biến giá xăng dầu của thế giá»›i cả. Ông Long nhấn mạnh: 90 ngày má»›i ngồi tính là quá dài để Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo kịp thế giá»›i.
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cÅ©ng lo ngại việc cứ vượt giá trần thì Quỹ Bình ổn giá xăng dầu sẽ bù cho DN, váºy quỹ này có đủ tiá»n để bù lá»— cho DN không, bởi thá»±c tế Ä‘iá»u hành quỹ này Ä‘ã có lúc "âm", đặt giả thiết quỹ không có thì bình ổn cách nào?!
Chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Minh Phong cÅ©ng nói thẳng, phÆ°Æ¡ng án 3 là "duy ý chí", bởi làm sao có được khung giá trần trong 1 năm khi giá xăng dầu thế giá»›i biến Ä‘á»™ng nhÆ° thế. CÆ¡ quan soạn thảo Ä‘ang quá chủ quan...
Nguồn tin: (Dân Việt)