- Ngày 30.5, Bá»™ Công Thương báo cáo vá»›i Chính phá»§ vá» Dá»± thảo sá»a đổi, bổ sung Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu. Việc Ä‘iá»u hành giá theo phương án 3 được á»§ng há»™, nhưng nhiá»u chuyên gia cho rằng khó khả thi.
Äịnh giá trần theo năm
Theo phương án 3 vá» Ä‘iá»u hành giá xăng dầu trong dá»± thảo cá»§a Bá»™ Công Thương: Mức trần giá bán lẻ cả năm sẽ được công bố tại ngày làm việc đầu tiên cá»§a năm. Doanh nghiệp (DN) đầu mối tá»± quyết định giá bán, thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá. Äịnh kỳ hằng quý, cÆ¡ quan quản lý nhà nước tính toán chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở vá»›i giá bán lẻ quy định. Nếu giá cÆ¡ sở vượt mức trần giá bán lẻ thì DN được sá» dụng Quỹ Bình ổn giá để bù đắp chênh lệch...
 |
Ngưá»i tiêu dùng chỉ mong giá xăng dầu được tính toán rõ ràng, minh bạch (ảnh minh há»a). |
Nói dá»… hiểu hÆ¡n là cÆ¡ quan nhà nước sẽ định giá trần xăng dầu theo năm, các DN được Ä‘iá»u chỉnh tăng giảm giá bán lẻ xăng dầu theo Ä‘úng thị trưá»ng và tá»± cạnh tranh, tá»± đưa ra mức giá phù hợp cho mình, kể cả quyết định thá»i Ä‘iểm tăng-giảm giá. Hằng quý, các cÆ¡ quan quản lý nhà nước tính toán lại, nếu giá thá»±c tế cá»§a thị trưá»ng vượt giá trần quy định thì Quỹ Bình ổn giá sẽ bù đắp phần chênh lệch ấy cho DN.
Theo cÆ¡ quan soạn thảo, Ä‘iá»u hành giá xăng dầu như váºy sẽ tạo ra môi trưá»ng cạnh tranh thuáºn lợi cho các DN xăng dầu. Các đơn vị nhá» cÅ©ng có thể cạnh tranh được vá»›i Petrolimex vì các đơn vị nhá» sẽ dá»… dàng linh hoạt trong việc Ä‘iá»u hành giá, nháºp hàng... Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, nếu được Ä‘iá»u hành theo cÆ¡ chế này má»›i Ä‘em lại hiệu quả, thá»±c sá»± có thể bình ổn được giá và thị trưá»ng khi cần thiết. DN cÅ©ng không lo giá thế giá»›i biến động vì hằng quý các cÆ¡ quan quản lý nhà nước Ä‘ã tính toán lại để bù đắp cho DN nếu giá đột biến, cao hÆ¡n giá trần. Vá»›i quy định này, cÆ¡ quan soạn thảo cÅ©ng khẳng định, giá xăng dầu trong nước sẽ có sá»± cạnh tranh, có cao có thấp, chứ không "cào bằng" như hiện nay.
Có chuyên gia cho rằng, nếu không tính toán đưa được giá trần từng ngày cho xăng dầu thì nên đưa ra giá trần trong 10 ngày. Doanh nghiệp sẽ không thể tăng giá vô tá»™i vạ nếu Nhà nước có đủ năng lá»±c để giám sát.
Sẽ là chá»§ quan, duy ý chí?
Tuy nhiên, phương án này cá»§a Bá»™ Công Thương Ä‘ang vấp phải sá»± phản đối cá»§a các chuyên gia và gây lo ngại cho cả “ông lá»›n” Petrolimex. Theo ông Bùi Ngá»c Bảo - Chá»§ tịch HÄQT Petrolimex: “Phương án 3 được cho là tích cá»±c, theo tín hiệu cá»§a thị trưá»ng nhất nhưng các DN lo ngại là ai “phất cá»”, chỉ đạo theo giá trần này thì đến nay các cÆ¡ quan chức năng còn chưa trả lá»i được. Không biết có phải do lo ngại bị các DN nhá» cạnh tranh nếu áp dụng phương án này mà Petrolimex tá» ra không đồng tình?
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cÅ©ng bày tá» ý kiến rằng, áp dụng phương án này chỉ Ä‘úng và phù hợp vá»›i... tư duy kinh tế thị trưá»ng thôi. Theo ông Long, không khả thi là vì giá xăng dầu thế giá»›i biến động từng ngày, từng giá». Äịnh cả năm thì không thể có được giá trần phù hợp. Chưa kể, cách tính giá trần là lấy giá cÆ¡ sở kinh doanh xăng dầu cá»§a năm trước cá»™ng vá»›i chỉ số tăng giá tiêu dùng (CPI) để ước má»™t giá trần cho năm sau lại càng không phù hợp vá»›i diá»…n biến giá thế giá»›i, vì CPI không liên quan gì tá»›i diá»…n biến giá xăng dầu cá»§a thế giá»›i cả. Ông Long nhấn mạnh: 90 ngày má»›i ngồi tính là quá dài để Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo kịp thế giá»›i.
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cÅ©ng lo ngại việc cứ vượt giá trần thì Quỹ Bình ổn giá xăng dầu sẽ bù cho DN, váºy quỹ này có đủ tiá»n để bù lá»— cho DN không, bởi thá»±c tế Ä‘iá»u hành quỹ này Ä‘ã có lúc "âm", đặt giả thiết quỹ không có thì bình ổn cách nào?!
Chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Minh Phong cÅ©ng nói thẳng, phương án 3 là "duy ý chí", bởi làm sao có được khung giá trần trong 1 năm khi giá xăng dầu thế giá»›i biến động như thế. CÆ¡ quan soạn thảo Ä‘ang quá chá»§ quan...
Nguồn tin: (Dân Việt)