Quan Ä‘iểm của Bá»™ Tài chính là kiên trì Ä‘iá»u hành giá theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c, tuy nhiên lá»™ trình, liá»u lượng phải thích hợp
Theo Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu, các doanh nghiệp đầu mối nháºp khẩu xăng dầu sẽ được chủ Ä‘á»™ng hÆ¡n trong việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán theo xu hÆ°á»›ng thị trÆ°á»ng. Tuy nhiên, sau gần 2 năm thá»±c hiện Nghị định này, việc Ä‘iá»u hành xăng dầu vẫn còn nhiá»u Ä‘iểm chÆ°a sáng tá».
Nghị định 84 được xem là bÆ°á»›c tiến lá»›n trong công tác quản lý thị trÆ°á»ng xăng dầu vì quy định cÆ¡ chế giám sát minh bạch hÆ¡n, tạo ra sá»± chủ Ä‘á»™ng hÆ¡n cho doanh nghiệp trong hoạt Ä‘á»™ng theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng dÆ°á»›i sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c. Theo chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Thị Hiá»n, định hÆ°á»›ng Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo Nghị định 84 của Chính phủ là Ä‘úng và cần thiết.
Äể Ä‘iá»u hành thị trÆ°á»ng xăng dầu và kinh doanh xăng dầu váºn hành theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, bà Nguyá»…n Thị Hiá»n cho rằng: “Nếu Ä‘iá»u chỉnh ná»a tháng, 1 tháng mà giá có tăng thì ngÆ°á»i dân dá»… chấp nháºn hÆ¡n. Tất nhiên sẽ có phàn nàn nhÆ°ng không phản ứng dữ dá»™i. Tôi nghÄ© rằng, cần quay lại thá»±c hiện Nghị định 84 mà chÆ°a cần sá»a đổi gì cả. Không nên giữ giá xăng dầu má»™t thá»i gian quá dài nhÆ° hiện nay”.
Tuy nhiên, theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, có 2 loại quản lý giá: Äối vá»›i hàng hóa còn Ä‘á»™c quyá»n thì Nhà nÆ°á»›c phải định giá, kiểm soát giá bằng cách định khung giá ở mức trần, mức sàn. Còn đối vá»›i hàng hóa Ä‘ã có cạnh tranh, Nhà nÆ°á»›c nên để thị trÆ°á»ng tá»± quyết định giá. Hiện nay, thị trÆ°á»ng xăng dầu ở Việt Nam do Petrolimex chiếm 55% thị phần nên vẫn là mặt hàng Ä‘á»™c quyá»n, không thể trao quyá»n định giá cho doanh nghiệp.
Ông Long khẳng định, giá xăng dầu Ä‘ang được Ä‘iá»u hành trái quy luáºt kinh tế thị trÆ°á»ng. Không quốc gia nào để doanh nghiệp định giá sản phẩm Ä‘á»™c quyá»n, nhất là sản phẩm chiến lược. Vì thế để tạo thị trÆ°á»ng cạnh tranh thá»±c sá»± thì nên tách Petrolimex thành 2 công ty nhằm giảm sá»± Ä‘á»™c quyá»n.
“Phải theo dõi nghiên cứu giá trong nÆ°á»›c và thế giá»›i để có cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành. Nếu ta định giá không Ä‘úng thì doanh nghiệp thu lợi rất nhiá»u. Theo tôi, Nghị định 84 còn nhiá»u vấn Ä‘á» bất cáºp, sá»± bất cáºp luôn theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng nhÆ°ng cÆ¡ chế quản lý giá lại không tuân thủ theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, có nghÄ©a là còn để doanh nghiệp Ä‘á»™c quyá»n quyết định giá Ä‘ó”, ông Ngô Trí Long nói.
TrÆ°á»›c những ý kiến trái chiá»u, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÆ°Æ¡ng Äình Huệ cho rằng, phải kiên trì Ä‘iá»u hành giá theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c. Tuy nhiên lá»™ trình, liá»u lượng phải thích hợp vá»›i mục tiêu của Nhà nÆ°á»›c và kinh tế vÄ© mô, kiá»m chế lạm phát, bảo đảm an sinh xã há»™i trên cÆ¡ sở minh bạch vá» chính sách và minh bạch vá» thông tin.
Thá»i gian tá»›i Bá»™ Tài chính sẽ tiếp tục Ä‘iá»u hành quản lý giá xăng dầu theo hÆ°á»›ng sát vá»›i Nghị định 84 của Chính phủ, nhÆ°ng sẽ không thả nổi thị trÆ°á»ng xăng dầu hoàn toàn, ít nhất trong thá»i Ä‘iểm hiện nay.
“Sẽ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nhÆ°ng trên cÆ¡ sở minh bạch và rõ ràng. VÆ°á»›ng đến Ä‘âu, chúng ta giải quyết đến Ä‘ó. Nhà nÆ°á»›c hoàn toàn đủ lá»±c lượng để xá» lý việc này để chuyển dần sang thá»±c hiện theo Nghị định 84. Doanh nghiệp nào làm quá mức sẽ kiểm tra, xá» phạt và công bố thông tin. TrÆ°á»›c bối cảnh kinh tế nhÆ° thế này, chÆ°a thể buông giá ngay được. Tăng giá dÆ°á»›i 5% Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng quyết định, còn trên 5% là do Bá»™ Tài chính quyết định, nhÆ°ng trên cÆ¡ sở doanh nghiệp phải báo cáo trung thá»±c”, ông VÆ°Æ¡ng Äình Huệ nói.
Bá»™ Tài chính cho biết, sẽ rà soát lại toàn bá»™ các cÆ¡ chế nhÆ°: có nên dùng giá thành phẩm tại Singapore để tính giá cÆ¡ sở ở ta? Có nên để lợi nhuáºn định mức là 300 đồng/lít? Các chi phí định mức Ä‘ã hợp lý chÆ°a?...
Bá»™ Tài chính khẳng định bù lá»— cho doanh nghiệp, nhÆ°ng chỉ bù đắp những chi phí hợp lý. TrÆ°á»ng hợp vì lý do khách quan, doanh nghiệp kinh doanh đầu mối xăng dầu bị lá»—, Nhà nÆ°á»›c sẽ giải quyết và yêu cầu các doanh nghiệp phải đảm bảo dá»± trữ, lÆ°u thông bình thÆ°á»ng theo nhiệm vụ được giao để đảm bảo nhu cầu cho sản xuất, kinh doanh và an ninh năng lượng.
Nguồn tin: VOV