Quan Ä‘iểm cá»§a Bá»™ Tài chính là kiên trì Ä‘iá»u hành giá theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước, tuy nhiên lá»™ trình, liá»u lượng phải thích hợp
Theo Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu, các doanh nghiệp đầu mối nháºp khẩu xăng dầu sẽ được chá»§ động hÆ¡n trong việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán theo xu hướng thị trưá»ng. Tuy nhiên, sau gần 2 năm thá»±c hiện Nghị định này, việc Ä‘iá»u hành xăng dầu vẫn còn nhiá»u Ä‘iểm chưa sáng tá».
Nghị định 84 được xem là bước tiến lá»›n trong công tác quản lý thị trưá»ng xăng dầu vì quy định cÆ¡ chế giám sát minh bạch hÆ¡n, tạo ra sá»± chá»§ động hÆ¡n cho doanh nghiệp trong hoạt động theo cÆ¡ chế thị trưá»ng dưới sá»± quản lý cá»§a Nhà nước. Theo chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Thị Hiá»n, định hướng Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo Nghị định 84 cá»§a Chính phá»§ là Ä‘úng và cần thiết.
Äể Ä‘iá»u hành thị trưá»ng xăng dầu và kinh doanh xăng dầu váºn hành theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, bà Nguyá»…n Thị Hiá»n cho rằng: “Nếu Ä‘iá»u chỉnh ná»a tháng, 1 tháng mà giá có tăng thì ngưá»i dân dá»… chấp nháºn hÆ¡n. Tất nhiên sẽ có phàn nàn nhưng không phản ứng dữ dá»™i. Tôi nghÄ© rằng, cần quay lại thá»±c hiện Nghị định 84 mà chưa cần sá»a đổi gì cả. Không nên giữ giá xăng dầu má»™t thá»i gian quá dài như hiện nay”.
Tuy nhiên, theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, có 2 loại quản lý giá: Äối vá»›i hàng hóa còn độc quyá»n thì Nhà nước phải định giá, kiểm soát giá bằng cách định khung giá ở mức trần, mức sàn. Còn đối vá»›i hàng hóa Ä‘ã có cạnh tranh, Nhà nước nên để thị trưá»ng tá»± quyết định giá. Hiện nay, thị trưá»ng xăng dầu ở Việt Nam do Petrolimex chiếm 55% thị phần nên vẫn là mặt hàng độc quyá»n, không thể trao quyá»n định giá cho doanh nghiệp.
Ông Long khẳng định, giá xăng dầu Ä‘ang được Ä‘iá»u hành trái quy luáºt kinh tế thị trưá»ng. Không quốc gia nào để doanh nghiệp định giá sản phẩm độc quyá»n, nhất là sản phẩm chiến lược. Vì thế để tạo thị trưá»ng cạnh tranh thá»±c sá»± thì nên tách Petrolimex thành 2 công ty nhằm giảm sá»± độc quyá»n.
“Phải theo dõi nghiên cứu giá trong nước và thế giá»›i để có cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành. Nếu ta định giá không Ä‘úng thì doanh nghiệp thu lợi rất nhiá»u. Theo tôi, Nghị định 84 còn nhiá»u vấn đỠbất cáºp, sá»± bất cáºp luôn theo cÆ¡ chế thị trưá»ng nhưng cÆ¡ chế quản lý giá lại không tuân thá»§ theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, có nghÄ©a là còn để doanh nghiệp độc quyá»n quyết định giá Ä‘ó”, ông Ngô Trí Long nói.
Trước những ý kiến trái chiá»u, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Vương Äình Huệ cho rằng, phải kiên trì Ä‘iá»u hành giá theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước. Tuy nhiên lá»™ trình, liá»u lượng phải thích hợp vá»›i mục tiêu cá»§a Nhà nước và kinh tế vÄ© mô, kiá»m chế lạm phát, bảo đảm an sinh xã há»™i trên cÆ¡ sở minh bạch vá» chính sách và minh bạch vá» thông tin.
Thá»i gian tá»›i Bá»™ Tài chính sẽ tiếp tục Ä‘iá»u hành quản lý giá xăng dầu theo hướng sát vá»›i Nghị định 84 cá»§a Chính phá»§, nhưng sẽ không thả nổi thị trưá»ng xăng dầu hoàn toàn, ít nhất trong thá»i Ä‘iểm hiện nay.
“Sẽ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nhưng trên cÆ¡ sở minh bạch và rõ ràng. Vướng đến Ä‘âu, chúng ta giải quyết đến Ä‘ó. Nhà nước hoàn toàn đủ lá»±c lượng để xá» lý việc này để chuyển dần sang thá»±c hiện theo Nghị định 84. Doanh nghiệp nào làm quá mức sẽ kiểm tra, xá» phạt và công bố thông tin. Trước bối cảnh kinh tế như thế này, chưa thể buông giá ngay được. Tăng giá dưới 5% Bá»™ Công thương quyết định, còn trên 5% là do Bá»™ Tài chính quyết định, nhưng trên cÆ¡ sở doanh nghiệp phải báo cáo trung thá»±c”, ông Vương Äình Huệ nói.
Bá»™ Tài chính cho biết, sẽ rà soát lại toàn bá»™ các cÆ¡ chế như: có nên dùng giá thành phẩm tại Singapore để tính giá cÆ¡ sở ở ta? Có nên để lợi nhuáºn định mức là 300 đồng/lít? Các chi phí định mức Ä‘ã hợp lý chưa?...
Bá»™ Tài chính khẳng định bù lá»— cho doanh nghiệp, nhưng chỉ bù đắp những chi phí hợp lý. Trưá»ng hợp vì lý do khách quan, doanh nghiệp kinh doanh đầu mối xăng dầu bị lá»—, Nhà nước sẽ giải quyết và yêu cầu các doanh nghiệp phải đảm bảo dá»± trữ, lưu thông bình thưá»ng theo nhiệm vụ được giao để đảm bảo nhu cầu cho sản xuất, kinh doanh và an ninh năng lượng.
Nguồn tin: VOV