Nhằm cung cấp đầy đủ thông tin về tình hình kinh doanh xăng dầu và biến Ä‘á»™ng của thị trường trong thời gian qua, chiều 20.12, cổng thông tin Ä‘iện tá»­ Chính phủ tổ chức tọa Ä‘àm trá»±c tuyến “Minh bạch hóa thị trường xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường”.

Tăng nhanh giảm chậm

Theo Phó Cục trưởng phụ trách Cục Quản lý giá Bá»™ Tài chính Nguyá»…n Anh Tuấn, giá xăng dầu luôn minh bạch vì Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã ban hành cÆ¡ chế rõ ràng, má»—i lần Ä‘iều hành giá, chúng tôi đều họp báo thông tin về cách tính giá, Ä‘iều hành giá, về các công cụ Ä‘iều tiết, giải thích cụ thể tại sao; kết quả thanh tra kiểm tra đều được công khai qua báo chí... Chúng ta Ä‘ã thá»±c hiện quản lý giá xăng dầu theo Nghị định 84 và bám sát 4 Ä‘iều cÆ¡ bản trong nghị định này: Điều 3, 22, 26 và 27, có sá»± giám sát, kiểm soát giá xăng dầu vá»›i các DN. Bá»™ Tài chính thông báo rõ ràng các chi phí cấu thành giá cụ thể nhÆ° giá cÆ¡ sở...

Theo ông Bùi Ngọc Bảo - Chủ tịch HĐQT Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) - má»—i lần chúng ta Ä‘iều chỉnh giá đều có họp báo, công bố các yếu tố cấu thành giá rất minh bạch, nhÆ°ng chỉ minh bạch tại thời Ä‘iểm Ä‘ó, nhìn cả chu kỳ thì không minh bạch vì tất cả những yếu tố tại thời Ä‘iểm Ä‘ó không theo chuẩn má»±c nào. Theo kết cấu giá năm 2012, giá bình quân của thế giá»›i đối vá»›i mặt hàng xăng, chỉ tăng 3% so vá»›i 2011, nhÆ°ng giá xăng trong nÆ°á»›c lại tăng 11%, Ä‘iều này phải giải thích bằng cách  thức khác.

Vấn đề người tiêu dùng bức xúc vì giá xăng, dầu thế giá»›i giảm nhÆ°ng ở ta lại không giảm, ông Tuấn cho rằng, cần phải thá»±c hiện theo nguyên tắc bám sát tín hiệu thị trường thế giá»›i. Vì hiện nay giá cÆ¡ sở tính theo giá xăng dầu thành phẩm, chứ không phải dá»±a trên giá dầu thô. Thứ hai là hiện chúng ta tính giá cÆ¡ sở trong 30 ngày nên phải tính đủ thời gian để tính giá bán lẻ. Do tính 30 ngày có lẽ hÆ¡i dài so vá»›i tín hiệu thị trường thế giá»›i, nên cần phải xem xét lại để kiến nghị các cÆ¡ quan chức năng. Xem xét NĐ84 cÅ©ng cần tính lại chu kỳ tính giá, ngắn hÆ¡n 30 ngày để không lá»—i thời so vá»›i tín hiệu thị trường.

Bất cập về thuế

Theo ông Bùi Ngọc Bảo, giá xăng dầu Ä‘ang vận hành theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c, và Ä‘ây chính là tâm Ä‘iểm dÆ° luận bức xúc là tăng không theo thị trường, giảm cÅ©ng không theo thị trường. Muốn Ä‘iều ấy không xảy ra thì phải ổn định giá. Có nghÄ©a là giá lên bao nhiêu thì giảm thuế, và giá giảm thì tăng thuế để giữ mức giá ổn định. Vấn đề chúng ta đặt mục tiêu thuế là để thu ngân sách hay là công cụ Ä‘iều tiết giá. Thường giá cao hay thấp thì chúng ta hoàn toàn có thể bình ổn. Vận hành theo thị trường có 3 văn bản QĐ187, NĐ55 và NĐ84 thì đều nói xây dá»±ng mức thuế ổn định. Vậy, cần xác định là bám theo mục tiêu này.

Có những giai Ä‘oạn để đảm bảo yếu tố thị trường cần phải Ä‘iều tiết, thậm chí lá»—, nhÆ°ng xăng, dầu không bù lá»—, việc giảm thuế là bù lá»— gián tiếp cho người tiêu dùng, DN thông qua thuế. Năm 2009, Petrolimex ná»™p thuế nhập khẩu 11.000 tỉ đồng, năm 2011 ná»™p hÆ¡n 1.000 tỉ đồng, có nghÄ©a năm 2011 Nhà nÆ°á»›c bù 9.000 tỉ để ổn định giá và chúng ta vẫn Ä‘ang bù lá»—. DN yêu cầu vận hành theo thị trường không phải để đảm bảo lợi nhuận, mà cần vận hành thống nhất theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c.

Theo ông Bảo, Chính phủ cho phép áp thuế kinh doanh xăng dầu từ 0-40% nhÆ°ng khi gia nhập WTO là không phù hợp và WTO cÅ©ng không đồng tình các nÆ°á»›c ấn định thuế nhập khẩu bằng con số tuyệt đối. Hầu hết các nÆ°á»›c ban hành biểu thuế bằng tỉ lệ phần trăm nhÆ°ng ấn định từng năm thông qua giá xăng dầu định hÆ°á»›ng. Quan Ä‘iểm của Petrolimex muốn giá vận hành theo cÆ¡ chế thị trường. Đây là tâm Ä‘iểm bấy lâu dÆ° luận bức xúc: Tăng không theo thị trường,  giảm không theo thị trường.

“Muốn cái Ä‘ó hạn chế thì chúng ta ổn định đầu vào. Chúng ta đặt ra mục tiêu ổn định giá thì khi giá thế giá»›i lên chúng ta Ä‘iều chỉnh thuế ổn định giá trong nÆ°á»›c” - ông Bảo nhấn mạnh.

Nguồn tin: Laodong