Việc giá xăng dầu giảm mạnh Ä‘ang đặt ra vấn Ä‘á» phải cân đối quyá»n lợi giữa ngÆ°á»i tiêu dùng, doanh nghiệp và chống hụt thu ngân sách.
Xăng giảm giá ká»· lục xuống 17.880 đồng/lít
Mức giảm kỷ lục
Tá»i gian qua giá xăng dầu liên tục giảm sâu. Câu há»i đặt ra là việc giá xăng dầu giảm sâu có lợi gì, bất lợi gì?.
Thứ nhất mặt có lợi, ngÆ°á»i được hưởng lợi nhiá»u nhất Ä‘ó là ngÆ°á»i sá» dụng nhiá»u xăng dầu đầu vào để sản xuất. Từ chiá»u qua (15/12), nhiá»u cá»a hàng xăng dầu Ä‘ã treo bảng giá má»›i vá»›i mức giảm giá tá»›i hÆ¡n 2.000 đồn/lít, theo Ä‘ó giá bán lẻ xăng A92 giảm tá»›i 2.075 đồng/lít Ä‘Æ°a mức bán lẻ xăng xuống còn 17.880 đồng/ lít. Con số giảm hÆ¡n 2.000 đồng/ lít có ý nghÄ©a nếu Ä‘em so sánh vá»›i 12 lần giảm giá xăng dầu trÆ°á»›c Ä‘ó trong năm nay. Bởi thÆ°á»ng trÆ°á»›c Ä‘ây má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh giá xăng, thÆ°á»ng chỉ giảm vài trăm đồng má»—i lít.
Má»™t loạt mặt hàng khác nhÆ° dầu Mazút, dầu Äiêzen, dầu há»a cÅ©ng giảm Ä‘áng kể giá bán lẻ.
Cùng vá»›i giá xăngdầu giảm, ngÆ°á»i tiêu dùng sẽ là những ngÆ°á»i vui mừng nhất bởi từ nay há» sẽ bá»›t Ä‘i được má»™t phần chi phí sinh hoạt. NgÆ°á»i tiêu dùng cÅ©ng hy vá»ng giá xăng giảm mạnh sẽ là cÆ¡ sở để giá các mặt hàng tiêu dùng giảm theo, nhất là thá»i Ä‘iểm này Ä‘ang là dịp giáp tết, Ä‘ây là tín hiệu Ä‘áng mừng trong bối cảnh ná»n kinh tế còn nhiá»u khó khăn.
Tuy nhiên theo ông VÅ© Vinh Phú – Chủ tịch Hiệp há»™i xăng dầu Việt Nam, hiện nay giá xăng giảm rất mạnh khoảng trên 20% nhÆ°ng giá hàng tiêu dùng không giảm hoặc giảm rất ít, giá váºn chuyển giảm nhÆ°ng giảm rất ít, chÆ°a tÆ°Æ¡ng xứng vá»›i mức giảm của giá xăng. “Từ Ä‘ó chúng ta phải có những tác Ä‘á»™ng từ việc giảm giá xăng đến giảm giá hàng hóa”, ông Phú nhấn mạnh.
Theo thông tin từ Hiệp há»™i ô tô Việt Nam, cÆ¡ quan này sẽ Ä‘ôn đốc các doanh nghiệp há»™i viên giảm giá cÆ°á»›c váºn tải, má»™t mặt bằng giá má»›i sẽ có thể được hình thành trong tÆ°Æ¡ng lai có lợi cho ngÆ°á»i tiêu dùng.
Giải bài toán hụt thu ngân sách
Tuy nhiên việc giá xăng dầu trong nÆ°á»›c giảm mạnh cÅ©ng là do giá xăng dầu trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i tiếp tục giảm sâu. Trong khi Ä‘ó mặt hàng dầu thô lại là hàng hóa xuất khẩu chủ lá»±c của Việt Nam. Theo Bá»™ Kế hoạch và Äầu tÆ°, trong năm 2014 Việt Nam Ä‘ã khai thác hÆ¡n 15 triệu tấn dầu thô, chi phí khai thác dầu thô ở Việt Nam giao Ä‘á»™ng tá» 30 – 70 USD/thùng.
NhÆ° váºy vá»›i mức giá xuất khẩu dầu thô Ä‘ang ở mức dÆ°á»›i 60 USD/thùng nhÆ° hiện nay thì những thùng dầu thô Ä‘ang khai thác ở chi phí 70 USD/thùng Ä‘ang bị lá»—.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, từ đầu năm đến giữa tháng 12 cả nÆ°á»›c Ä‘ã xuất khẩu được 8,7 triệu tấn dầu thô, tổng giá trị hÆ¡n 6,9 tỉ USD. Tính bình quân giá xuất khẩu má»—i thùng dầu đạt 130 USD/ thùng, tuy nhiên vá»›i sá»± lao dốc của giá dầu thế giá»›i, giá xuất khẩu dầu thô thá»±c tế từ tháng 7 đến nay cÅ©ng giảm mạnh. Dẫn đến lợi nhuáºn xuất khẩu dầu thô ngày càng thu hẹp. Nếu giá tiếp tục giảm hoạt Ä‘á»™ng xuất khẩu dầu thô sẽ không có lãi.
Ngân sách năm 2014 sẽ hụt thu khoảng 30.000 tỉ đồng nếu vẫn giữ nguyên sản lượng khai thác. Nhiá»u câu há»i Ä‘ã được đặt ra, vá»›i tốc Ä‘á»™ lao dốc của giá dầu trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i Việt Nam phải tăng sản lượng khai thác để bù vào phần hụt thu ngân sách hay giảm sản lượng để không lãng phí tài nguyên.
Việc giá xăng dầu trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i liên tục ảnh hưởng đến giá xuất khẩu dầu thô của các nÆ°á»›c trong Ä‘ó có Việt Nam, dẫn đến nguồn thu ngân sách bị ảnh hưởng.
Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c, Bá»™ Kế hoạch và Äầu tÆ°, Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ang thống nhất cÆ¡ chế phối hợp liên ngành để tìm ra cách ứng phó kịp thá»i và hiệu quả nhất vá»›i tình trạng giá dầu Ä‘ang lao dốc nhÆ° hiện nay.
Theo nháºn định của chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long: “Giá xuất khẩu dầu thô giảm chắc chắn nguồn thu ngân sách cÅ©ng giảm, theo nhÆ° cÆ¡ quan chức năng công bố má»—i thùng dầu giảm 1 USD nguồn thu ngân sách thất thu khoảng 1.000 tỉ đồng. Vấn Ä‘á» nữa chúng ta cần xem xét khi nguồn thu giảm trần nợ công phải nâng lên tại vì chúng ta biết rằng nguồn thu thuế từ xăng dầu vào khoảng 10 – 15 nghìn tỉ đồng”.
Váºy làm thế nào để chúng ta đảm bảo được cả 3 lợi ích cho ngÆ°á»i tiêu dùng, lợi ích cho doanh nghiệp và lợi ích cho nhà nÆ°á»›c?
Trả lá»i câu há»i này ông Long cho biết: “Có 3 vấn Ä‘á» cần xem xét, thứ nhất phải giải pháp nhÆ° thế nào để chống thất thu, ngay hiện nay trong vấn Ä‘á» nguồn thu quan trá»ng nhất là thuế chúng ta làm sao phải chống thất thu, chống nợ Ä‘á»ng thuế. Thứ hai có biện pháp khai thác dầu cho hợp lý đảm bảo hiệu quả, đồng thá»i khuyến khích doanh nghiệp phát triển má»™t cách có hiệu quả nâng cao khả năng cạnh tranh tạo môi trÆ°á»ng hết sức thuáºn lợi cho các doanh nghiệp để há» nhân cÆ¡ há»™i tạo Ä‘à để hoạt Ä‘á»™ng có hiệu quả hÆ¡n Ä‘ó má»›i là nguồn thu lâu dài”.
Giá dầu giảm tác Ä‘á»™ng tích cá»±c đến kinh tế toàn cầu
Trên thế giá»›i trong 6 tháng qua giá dầu thô Ä‘ã giảm Ä‘i gần má»™t ná»a mức sụt giảm mạnh nhất trong 5 năm trở lại Ä‘ây. Việc giá dầu giảm mạnh Ä‘ã có tác Ä‘á»™ng rất lá»›n đến ná»n kinh tế toàn cầu. Những nÆ°á»›c nháºp khẩu nhiá»u dầu mỠđược lợi, trong khi những nÆ°á»›c thua thiệt lại là những nÆ°á»›c GDP phụ thuá»™c quá nhiá»u vào xuất khẩu dầu.
Nhìn chung việc giá dầu giảm Ä‘ã có những tác Ä‘á»™ng tích cá»±c đến ná»n kinh tế toàn cầu, việc giá dầu giảm đến gần 50 USD trong vòng 6 tháng qua Ä‘ã chuyển hàng nghìn tỉ USD từ nhà sản xuất sang ngÆ°á»i tiêu dùng. Giá dầu giảm cÅ©ng khiến chỉ số tiêu dùng giảm vì thế khuyến khích các ngân hàng trung Æ°Æ¡ng nghÄ© tá»›i việc ná»›i lá»ng chính sách tiá»n tệ mạnh mẽ hÆ¡n.
Giá dầu giảm cÅ©ng chính là cÆ¡ há»™i cho các nÆ°á»›c nháºp khẩu nhiá»u dầu thô và có dá»± trữ ngoại hối tranh thủ gom dầu tiêu biểu là Trung Quốc khi nháºp khẩu dầu thô trong tháng 11 Ä‘ã tăng 9% so vá»›i tháng trÆ°á»›c Ä‘ó. Tuy nhiên giá dầu giảm cÅ©ng tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đến các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu thô, theo tính toán có đến 1.000 tỉ USD đầu tÆ° vào các dá»± án dầu má» tÆ°Æ¡ng lai Ä‘ang có nguy cÆ¡ biến mất do giá dầu giảm.
Dù giá dầu có sá»± phục hồi quay lại mức 70 USD/ thùng thì cÅ©ng chỉ có 1/3 trong số 400 dá»± án dầu má» và khí đốt còn thu được lợi nhuáºn. Chịu tác Ä‘á»™ng nhiá»u nhất là các dá»± án khai thác dầu tại Bắc cá»±c hay các dá»± án dầu khác của Canada. Giá dầu giảm không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp dầu má» mà còn làm Ä‘iêu đứng Ä‘á»i sống của ngÆ°á»i dân tại nhiá»u quốc gia. ÄÆ¡n cá» nhÆ° Nga đồng Rúp rá»›t giá đế 60% trong năm qua Ä‘ã khiến cho nÆ°á»›c này bốc hÆ¡i hàng trăm tỉ USD, ngÆ°á»i dân lao Ä‘ao khi đồng tiá»n không còn giá trị trong khi giá cả hàng hóa ngày má»™t leo thang.
TÆ°Æ¡ng tá»± là Nigênia, những ngày qua đồng tiá»n ná»™i tệ của nÆ°á»›c này liên tục rá»›t giá, hiện phải cần tá»›i 187 Naira má»›i đổi được 1 USD. Äồng ná»™i tệ giảm Ä‘ã khiến cho Ä‘á»i sống ngÆ°á»i dân bị ảnh hưởng nặng ná» khi giá hàng hóa bị tăng vá»t lên. “Tháºt Ä‘iên đồ đồng tiá»n mất giá đến chóng mặt, chúng tôi cÅ©ng phải tăng giá hàng hóa vì váºy nguồn thu cÅ©ng giảm Ä‘i”, má»™t tiểu thÆ°Æ¡ng của Nigenia cho biết.
“Chi phía sản xuất Ä‘ang thêm 20% và chi phí này sẽ Ä‘ánh trá»±c tiếp và túi tiá»n ngÆ°á»i tiêu dùng” ông Henry Boyo – chuyên gia kinh tế nháºn định.
Bất chấp những ná»— lá»±c của ngân hàng trung Æ°Æ¡ng Nigenia để ngăn chặn sá»± sụt giá của đồng ná»™i tệ, tuy nhiên đồng Naira vẫn không thoát khá»i trượt giá khi giá dầu thế giá»›i vẫn luôn tiếp tục giảm. Và để ngăn chặn đồng ná»™i tệ giảm mạnh, ngân hàng Trung Æ°Æ¡ng của Nigenia vừa Ä‘Æ°a ra quy định ngÆ°á»i dân nào mua ngoại tệ sẽ buá»™c phải sá» dụng hoặc bán lại cho ngân hàng vá»›i má»™t tá»· giá nhất định trong vòng 48 giá», những ai vi phạm quy định trên sẽ bị xá» phạt nặng
Ông David Stubb, chuyên gia chiến lược thị trÆ°á»ng và định giá tài sản cho rằng: “Nếu giá dầu trên thị trÆ°á»ng tiếp tục giảm thị trÆ°á»ng má»›i nổi sẽ liên tục phải đối mặt vá»›i biến đổi của đồng ná»™i tệ trong khi Ä‘ó xu hÆ°á»›ng lên giá của đồng USD Ä‘ang rất rõ khi Pleet có thể tăng lãi xuất trong giữa năm tá»›i Ä‘iá»u này càng làm khủng hoảng tiá»n tệ cho ná»n kinh tế má»›i nổi thêm trầm trá»ng”.
Má»™t Ä‘á»™ng thái khác trên thị trÆ°á»ng dầu má», giá dầu trên thị trÆ°á»ng ngày 22/12 ghi nháºn tăng trở lại, mức tăng được ghi nháºn lên đến gần 1% so vá»›i chốt phiên ngày hôm qua. Việc giá dầu tăng trở lại giúp đồng Rúp tăng nhẹ, trong khi Ä‘ó thị trÆ°á»ng chứng khoán châu Á cÅ©ng có phiên tăng Ä‘iểm nhẹ.
Nguồn tin: Giáo dục việt nam