Quyết định giảm giá 500 đồng/lít xăng và 300 đồng/lít dầu trong tối 26-8 Ä‘ã khiến không ít ngÆ°á»i bất ngá»...Các chuyên gia cho rằng việc giảm giá xăng dầu có thể thá»±c hiện ở nhiá»u thá»i Ä‘iểm trÆ°á»›c nếu các khoản chi phí cấu thành giá bán lẻ được minh bạch tháºt sá»± và quyá»n lợi của ngÆ°á»i tiêu dùng được quan tâm Ä‘úng mức.
Giảm giá bằng cách nào?
Quyết định giảm 300-500 đồng/lít xăng dầu của Bá»™ Tài chính Ä‘ã khiến nhiá»u ngÆ°á»i tiêu dùng bức xúc vì mức giảm quá ít. Nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng khi giá thế giá»›i tăng thì giá trong nÆ°á»›c láºp tức nhảy vá»t theo, nhÆ°ng sau khi trì hoãn nhiá»u lần giá xăng má»›i chịu giảm nhÆ°ng lại giảm không Ä‘áng kể. Cụ thể, trong lần tăng giá ngày 29-3 và duy trì đến tối 26-8, giá xăng dầu các loại Ä‘ã tăng tá»›i 2.000-2.800 đồng/lít tùy loại. Lần trÆ°á»›c Ä‘ó, vào ngày 24-2, giá xăng A92 cÅ©ng tăng tá»›i 2.900 đồng/lít và dầu diesel tá»›i 3.550 đồng/lít. Trong khi Ä‘ó, giá xăng dầu thế giá»›i liên tục giảm.
Thế nhÆ°ng, ông Äặng Vinh Sang - tổng giám đốc Công ty TNHH má»™t thành viên Dầu khí Sài Gòn (Saigon Petro) - Ä‘ã bày tá» “ngạc nhiên” khi cho rằng cÆ¡ sở để giảm giá theo cách tính hiện hành của Bá»™ Tài chính là không có. Riêng vá»›i mặt hàng xăng A92, để giảm giá, doanh nghiệp (DN) sẽ phải giảm chiết khấu cho đại lý, bá»›t 400 đồng/lít từ mức chiết khấu hiện tại. Trong khi Ä‘ó ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng, phó tổng giám đốc Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex), không bình luáºn gì vá» quyết định của Bá»™ Tài chính và cho biết liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng theo dõi biến Ä‘á»™ng giá thế giá»›i, quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá trong nÆ°á»›c và DN buá»™c phải chấp hành.
Hiện nay, Bá»™ Tài chính quy định cÆ¡ sở để Ä‘iá»u chỉnh tăng/giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c là giá xăng dầu nháºp khẩu tại Singapore trung bình 30 ngày tính từ ngày chốt thá»i Ä‘iểm trở vá» trÆ°á»›c. Vá»›i cách tính này, giá cÆ¡ sở trung bình 30 ngày vẫn cao hÆ¡n giá bán lẻ trong nÆ°á»›c. Những lần quyết định không giảm giá bán lẻ trÆ°á»›c Ä‘ây, Ä‘ó cÅ©ng là lý do được Ä‘Æ°a ra trong các thông cáo báo chí của Bá»™ Tài chính. Cụ thể, giá cÆ¡ sở trung bình 30 ngày tính đến ngày 23-8: xăng A92 là 21.644 đồng/lít, dầu há»a là 21.145 đồng/lít và dầu diesel là 20.966 đồng/lít. Trong khi Ä‘ó, giá bán lẻ tại thá»i Ä‘iểm trÆ°á»›c khi giảm lần lượt là 21.300 đồng/lít, 21.100 đồng/lít và 20.800 đồng/lít.
Äầu tháng 8-2011, vấn Ä‘á» giảm giá xăng dầu được đặt ra nhÆ°ng Bá»™ Tài chính Ä‘ã quyết định không giảm. Äến nay phiên giao dịch ngày 24-8 xăng A92 có giá 120,5 USD/thùng. Tiếp Ä‘ó, ngày 25-8 là 122,09 USD/thùng. Những ngày trÆ°á»›c Ä‘ó ở ná»a sau tháng 8-2011, mức giá giao dịch chủ yếu trong khoảng 118-119 USD/thùng.
Nhiá»u ý kiến cho rằng vá»›i các Ä‘iá»u kiện vá» giá thế giá»›i nhÆ° trên mà cÆ¡ quan Ä‘iá»u hành giá xăng dầu có thể Ä‘Æ°a ra được quyết định giảm giá chứng tá» cÆ¡ sở giảm giá xăng dầu là hoàn toàn có được nếu dá»±a theo thá»±c tế nháºp khẩu, lá»i lá»— và Ä‘iá»u chỉnh chi phí của DN. Hiện giá cÆ¡ sở Ä‘ã bao gồm 300 đồng/lít lợi nhuáºn định mức, 600 đồng/lít chi phí kinh doanh định mức, trong khi số chi thá»±c tế của khoản này hiện thấp hÆ¡n 100 đồng/lít và DN còn có thể giảm tiếp.
Do Ä‘ó, việc giảm giá chÆ°a hẳn Ä‘ã khiến các DN phải chịu lá»— nhÆ° giá»›i kinh doanh mặt hàng này thÆ°á»ng than thở. Äiá»u này cÅ©ng cho thấy má»™t số quy định giá cÆ¡ sở trung bình 30 ngày hiện không còn phù hợp vá»›i thá»±c tế.
| BÆ¡m xăng vá»›i giá má»›i ngày 27-8 tại Thái Lan - Ảnh: BSN News | Thái Lan: giá xăng giảm 5.500 đồng/lít Theo báo Bangkok Post, bắt đầu từ 0g ngày 27-8, giá xăng bán lẻ ở Thái Lan giảm khoảng 8 baht (5.500 đồng)/lít vì chính phủ đồng ý dùng quỹ xăng dầu do các công ty lá»c dầu Ä‘óng góp để trợ giá xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c. Cụ thể, bằng nguồn tiá»n từ quỹ xăng dầu và việc giảm thuế giá trị gia tăng, giá bán lẻ của dầu diesel giảm hÆ¡n 2.000 đồng/lít, giá xăng A91 giảm 5.000 đồng/lít và giá xăng A95 giảm 5.500 đồng/lít. Sau khi giảm giá, giá xăng A91 còn 24.100 đồng/lít, xăng A95 là 27.500 đồng/lít và giá dầu diesel còn 18.700 đồng/lít. Theo báo The Nation, Ủy ban Chính sách năng lượng quốc gia do Thủ tÆ°á»›ng Yingluck Shinawatra làm chủ tịch Ä‘ã thông qua quyết định giảm giá hôm 26-8 nhằm giảm bá»›t gánh nặng chi phí sinh hoạt của ngÆ°á»i dân, đặc biệt là ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng có thu nháºp thấp. Các chuyên gia Thái Lan cho biết giảm giá dầu diesel sẽ giúp giảm áp lá»±c tăng giá đối vá»›i ná»n kinh tế thông qua việc giảm giá thành váºn chuyển. Ngành váºn tải dá»± báo giá vé xe buýt và xe khách có thể sẽ giảm. Ước tính khoảng 10 triệu xe máy sá» dụng xăng A91, 7 triệu xe tải, xe khách sá» dụng dầu diesel và 1 triệu phÆ°Æ¡ng tiện sá» dụng xăng A95 được hưởng lợi từ chính sách này. Há»’NG VÂN |
Xem nhẹ quyá»n lợi ngÆ°á»i tiêu dùng
Lá»i lá»— phải theo thá»±c nháºp Theo các chuyên gia trong lÄ©nh vá»±c xăng dầu, không thể kết luáºn DN lá»i hay lá»— để Ä‘Æ°a ra quyết định tăng/giảm giá chỉ dá»±a theo giá trung bình tại Singapore mà phải theo giá cả nháºp khẩu thá»±c tế của DN đầu mối. Nháºp ở thá»i Ä‘iểm nào, số lượng nhiá»u hay ít là do nhà nháºp khẩu chủ Ä‘á»™ng. Giá»›i kinh doanh xăng dầu cÅ©ng thừa nháºn không ai dại gì nháºp ồ ạt ở thá»i Ä‘iểm giá Ä‘ang có xu hÆ°á»›ng lên. Vá»›i mặt hàng dầu diesel, theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong tháng 6-2011 giá dầu diesel nháºp khẩu nhiá»u thá»i Ä‘iểm Ä‘ã có lãi, các DN nháºp tá»›i 564.843 tấn, trong khi tháng 7-2011 giá tăng lên, lượng nháºp chỉ 203.000 tấn. Ná»a đầu tháng 8-2011 giá giảm lại nên lượng nháºp khẩu tá»›i 230.447 tấn. |
Ông Ngô Trí Long, nguyên phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa há»c thị trÆ°á»ng giá cả, cho rằng việc giảm giá xăng dầu là tất yếu và diá»…n biến giá nháºp khẩu cho thấy hoàn toàn có thể giảm được nếu Ä‘iá»u hành linh hoạt, thay vì cứng nhắc theo quy định giá cÆ¡ sở mức trung bình 30 ngày.
Theo ông Long, vá»›i Ä‘iá»u kiện giá thế giá»›i trong thá»i gian gần Ä‘ây mà cÆ¡ quan quản lý có thể giảm giá được, chứng tá» nhiá»u thá»i Ä‘iểm khác cÅ©ng có thể giảm. “Những thá»i Ä‘iểm tốt hÆ¡n để giảm giá nhÆ° trong tháng 6-2011 và đầu tháng 8-2011 mà không chịu giảm có nghÄ©a quyá»n lợi ngÆ°á»i kinh doanh được đặt nặng hÆ¡n quyá»n lợi ngÆ°á»i tiêu dùng” - ông Long nói.
Từ việc giảm giá xăng dầu ngày 26-8, dÆ° luáºn đặt lại vấn Ä‘á» tại sao trong tháng 6-2011 và ná»a đầu tháng 8-2011 cÆ¡ quan Ä‘iá»u hành lại không giảm? Cụ thể, theo số liệu từ Petrolimex, mức giá trung bình trong tháng 6-2011 của xăng A92 là 117,86 USD/thùng, ná»a đầu tháng 8-2011 là 118,8 USD/thùng. Trong khi Ä‘ó, giá trung bình trong 30 ngày trở lại Ä‘ây khoảng 120,2 USD/thùng.
Tại các thá»i Ä‘iểm trên, DN vẫn luôn than lá»—. NhÆ°ng chiết khấu trong tháng 6-2011 và ná»a đầu tháng 8-2011 lại ở mức quá cao, chủ yếu trong khoảng 700-900 đồng/lít xăng dầu tùy loại. Trong khi hiện nay mức chiết khấu còn 500-600 đồng/lít xăng, đại lý vẫn sống tốt và DN cho biết còn có thể giảm thêm. NhÆ° váºy việc giảm giá bán lẻ trong nÆ°á»›c Ä‘ã có thể thá»±c hiện trÆ°á»›c tối 26-8 rất nhiá»u nếu má»—i khâu trong chuá»—i nháºp khẩu - bán lẻ chịu san sẻ má»™t phần quyá»n lợi vá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng.
Bình luáºn vá» cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá, ông Ngô Trí Long cho rằng có quá nhiá»u Ä‘iểm khuất tất, không minh bạch trong giá bán xăng dầu. Cách tính giá trung bình 30 ngày theo giá thế giá»›i thay vì giá thá»±c nháºp của DN, nhiá»u khoản không rõ ràng giữa quy định và thá»±c tế, phân phối lợi nhuáºn định mức được tính trong giá cÆ¡ sở nhÆ°ng DN vẫn cứ than lá»—... Ä‘ã khiến thông tin vá» giá xăng dầu mù má». Theo ông Long, cÆ¡ chế định giá, kiểm soát giá bán lẻ xăng dầu cần phải được xem lại và sá»›m thá»±c hiện kiểm toán giá bán mặt hàng này để công khai, minh bạch vá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng.
Nguồn tin: Tuổi trẻ