Ảnh: Khả Doanh

Đặc biệt, dÆ° luận còn cho rằng Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Ä‘á»™c quyền (hoặc thuá»™c nhóm có vị trí thống lÄ©nh thị trường) trong kinh doanh xăng dầu.

Do vậy, việc giao quyền cho DN tá»± quyết định giá là Ä‘i ngược vá»›i nguyên lý quản lý. Do Ä‘ó, khó có cÆ¡ há»™i giảm giá xăng dầu trong nÆ°á»›c khi giá giảm, ngược lại, giá trong nÆ°á»›c tăng ngay khi giá thế giá»›i vừa tăng...

Về thắc mắc này, trong chÆ°Æ¡ng trình tọa Ä‘àm trá»±c tuyến về “Minh bạch hóa giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường” do Cổng Thông tin Chính phủ tổ chức chiều 20-12, ông Nguyá»…n Anh Tuấn, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính), khách mời tham dá»±, khẳng định, quản lý giá xăng dầu theo theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c. Hiện việc Ä‘iều hành giá xăng dầu theo Nghị định 84/2009/NĐ-CP quy định về kinh doanh xăng dầu và Ä‘iều kiện kinh doanh xăng dầu. CÆ¡ chế giá này rất công khai, minh bạch.

Theo ông Tuấn, việc công khai minh bạch giá xăng dầu thể hiện ở chá»—, Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã ban hành cÆ¡ chế rõ ràng, Chính phủ Ä‘ã ban hành Nghị định 84, các bá»™, ngành ban hành Thông tÆ° hÆ°á»›ng dẫn. Má»—i lần Ä‘iều hành giá, Bá»™ Tài chính đều họp báo thông tin về cách tính giá, Ä‘iều hành giá, về các công cụ Ä‘iều tiết, giải thích cụ thể. HÆ¡n nữa, kết quả thanh tra kiểm tra đều được công khai qua báo chí... Còn về minh bạch, theo ông Tuấn, các chi phí cấu thành giá đều được công khai rõ ràng.

Đồng quan Ä‘iểm trên, Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú nhấn mạnh: “Những ai cho rằng giá xăng dầu không minh bạch, xin dành 1 giây đồng hồ, giở bất cứ má»™t tờ Thị trường nào ban hành vào bất cứ ngày nào, trong Ä‘ó đều công bố rõ giá cÆ¡ sở của xăng dầu vào Ä‘úng ngày hôm Ä‘ó, theo Ä‘úng công thức của Bá»™ Tài chính. Do vậy, không thể nói là không minh bạch”.

Đứng từ góc Ä‘á»™ DN, ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch HĐQT Petrolimex cho rằng, má»—i lần Ä‘iều chỉnh giá, các bá»™, ngành đều có họp báo, công bố các yếu tố cấu thành giá, rất minh bạch, nhÆ°ng chỉ minh bạch tại thời Ä‘iểm Ä‘ó. Còn nếu nhìn cả chu kỳ thì không minh bạch vì tất cả những yếu tố tại thời Ä‘iểm Ä‘ó không theo chuẩn má»±c nào. Ông Bảo dẫn chứng, nhìn lại kết cấu giá năm 2012 sẽ thấy rất rõ. Giá bình quân của thế giá»›i đối vá»›i mặt hàng xăng chỉ tăng 3% so vá»›i năm 2011, nhÆ°ng giá xăng trong nÆ°á»›c lại tăng 11%. Trong công thức giá của Nghị định 84 quy định rất minh bạch, cấu thành yếu tố giá trong Ä‘ó có vấn đề về thuế, tá»· giá, giá quốc tế. Khi ba dữ kiện này cùng “chạy” cả thì rõ ràng ảnh hưởng đến giá cuối cùng.

Ông Bảo cÅ©ng cho rằng, đối vá»›i việc tổ chức vận hành thuế, trong suốt thời gian dài, thuế xăng dầu được vận hành thiên về bình ổn giá, nghÄ©a là giá thế giá»›i cao thì Ä‘iều chỉnh hạ thuế để giá bán thấp, thậm chí nhiều thời Ä‘iểm thuế về bằng 0%. Khi thuế về 0% Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên giá bán sẽ không theo xu thế thế giá»›i, chỉ tăng vừa phải. Điều Ä‘ó chứng tỏ rằng Chính phủ và Bá»™ Tài chính quan tâm bình ổn giá và khi giá hạ Bá»™ Tài chính Ä‘iều chỉnh thuế. Trong 6 tháng đầu năm 2012 gần nhÆ° thuế xăng dầu bằng 0% và phải sá»­ dụng Quỹ Bình ổn giá để tránh tăng giá cao nhằm đạt mục tiêu kiềm chế lạm phát. Tất yếu đến nay, khi giá xăng dầu thế giá»›i hạ thì phải có thuế. Do vậy, nếu nhìn cả chu trình dài thì có vẻ không minh bạch.

“Đây chính là bất cập trong khâu Ä‘iều hành của 3 văn bản: Quyết định 187/2003/QĐ-TTg về việc ban hành Quy chế quản lý kinh doanh xăng dầu, Nghị định 55/2007/NĐ-CP về việc kinh doanh xăng dầu và Nghị định 84, khi cả 3 văn bản này đều không thá»±c hiện được Ä‘iều khoản về thuế. Chính vì vậy Ä‘ã dẫn tá»›i những bức xúc của dÆ° luận về việc giá xăng trong nÆ°á»›c tăng nhanh giảm chậm”, ông Bảo cho biết.

Để giải quyết những bức xúc này, theo ông Bảo, phải thá»±c hiện Ä‘úng theo các nghị định là ổn định thuế.

Còn đối vá»›i quy định tính giá trong 30 ngày, 20 ngày hay 10 ngày ông Bảo cho rằng, Ä‘iều này phụ thuá»™c vào mục tiêu của Chính phủ chứ không phụ thuá»™c vào việc giá thế giá»›i tăng nhanh hay chậm.

“Nếu ta chúng ta không Ä‘ánh giá kỹ Ä‘iều này thì dù có sá»­a đổi Nghị định cÅ©ng không quy định được, và sẽ vẫn tiếp diá»…n tình trạng tăng nhanh, giảm chậm”, ông Bảo nói.

Nguồn tin: (HQ Online)