Kết quả kiểm tra tình hình kinh doanh xăng dầu vừa được Bá»™ Tài chính công bố sáng 19/12 còn cho thấy, các doanh nghiệp đầu mối trích hoa hồng quá cao cho các đại lý. Việc này sẽ làm giảm lãi hoặc tăng lá»—, không phản ánh thá»±c trạng tài chính của doanh nghiệp.

Cạnh tranh không lành mạnh

Theo kết quả kiểm tra của Bá»™ Tài chính, tại Petrolimex, sau khi rà soát chi phí kinh doanh trên cÆ¡ sở cố định theo định mức quy định tại Thông tÆ° 234, tổng chi phí kinh doanh thá»±c tế của doanh nghiệp (DN) cao hÆ¡n chi phí khai thác xác định theo định mức để tính giá cÆ¡ sở trên 516,1 tá»· đồng. Còn theo số liệu báo cáo của Ä‘Æ¡n vị, thì thù lao đại lý (chênh lệch giữa giá bán lẻ nhà nÆ°á»›c quy định vá»›i giá bán cho các tổng đại lý và đại lý) trên 583,7 tá»· đồng (khoản này được giảm trừ và giá bán trên hóa Ä‘Æ¡n nên không được thể hiện trên hóa Ä‘Æ¡n, sổ sách).

Các DN đầu mối trích hoa hồng quá cao cho các đại lý (Ảnh minh họa)

Qua rà soát, Bá»™ Tài chính nhận thấy, mức thù lao đại lý đối vá»›i từng mặt hàng của các công ty thành viên được Ä‘iều chỉnh tùy theo từng thời Ä‘iểm và địa bàn khác nhau. Có những lúc các khoản trích hoa hồng vượt quá định mức chi phí kinh doanh, Ä‘iển hình nhÆ°: mức chi thù lao đại lý của Công ty xăng dầu B12 từ 210 đồng - 830 đồng/lít, trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 9/2011.

“Vá»›i cÆ¡ chế xác định giá bán xăng dầu cho các đại lý/tổng đại lý (giá bán buôn) bằng giá bán lẻ từng thời kỳ trừ lùi má»™t khoản thù lao cho các đại lý thì việc đẩy thù lao đại lý lên cao để chiếm giữ thị phần là sá»± cạnh tranh không lành mạnh giữa các DN đầu mối. Việc nâng mức thù lao đại lý nhÆ° trên tuy không ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng nhÆ°ng sẽ làm giảm lãi hoặc tăng lá»—, không phản ánh thá»±c trạng tài chính của DN kinh doanh xăng dầu đầu mối”, Bá»™ Tài chính nhận mạnh

Tình trạng này cÅ©ng diá»…n ra tÆ°Æ¡ng tá»± tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (PVOil). Nhiều thời Ä‘iểm số tiền trích thù lao cho đại lý, tổng đại lý tại Ä‘Æ¡n vị này rất cao, lên tá»›i 900 đồng, vượt mức tổng chi phí cho phép được chi là 600 đồng/lít. Mức trích thù lao đại lý tại Công ty ThÆ°Æ¡ng mại Dầu khí Đồng Tháp trong tháng 6/2011 cÅ©ng cao vượt mức 600 đồng/lít, ở mức 867,29 đồng/lít...

Tổ kiểm tra tại Petrolimex Ä‘Æ°a ra kết luận: “Việc Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng bãi bỏ quy định về mức thù lao, giao cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối thỏa thuận vá»›i đại lý tạo nên sá»± cạnh tranh giữa các doanh nghiệp và đại lý trên cùng má»™t địa bàn, đẩy mức thù lao lên cao, gây khó khăn cho ngay ngay chính bản thân các doanh nghiệp đầu mối, tạo ra sá»± phức tạp, lá»™n xá»™n của thị trường bán lẻ xăng dầu”.

Theo Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Nguyá»…n Thị Mai, việc trích thù lao cao trong nhiều thời Ä‘iểm cho thấy doanh nghiệp chÆ°a chịu chia sẻ khó khăn cùng người dân và Nhà nÆ°á»›c.

"Theo Thông tÆ° 36 của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng thì không còn quy định chi phí thù lao đại lý nữa, mà chi phí này là thỏa thuận giữa doanh nghiệp và đại lý, tổng đại lý. NhÆ°ng theo Thông tÆ° 234 có quy định định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở và định mức này Ä‘ã bao gồm thù lao đại lý trong Ä‘ó, là 600 đồng/lít đối vá»›i mặt hàng xăng, dầu"- Thứ trưởng Mai nhấn mạnh.

CÅ©ng theo bà Mai, cần quy định rõ ràng hÆ¡n về thù lao đại lý. Bởi chính Ä‘iều này Ä‘ã tạo ra sá»± phức tạp, lá»™n xá»™n cho thị trường bán lẻ xăng dầu và không có thÆ°á»›c Ä‘o chuẩn má»±c để cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện quản lý giám sát.

Yêu cầu thoái vốn việc đầu tÆ° ra ngoài doanh nghiệp

Ngoài kết quả kiểm tra chính mặt hàng xăng dầu, nhóm kiểm tra của Bá»™ Tài chính cÅ©ng chỉ ra các dá»± án đầu tÆ° ra ngoài của doanh nghiệp.

Điển hình nhÆ° trong năm 2010, Petrolimex đầu tÆ° mua tàu Vân Phong 1 vá»›i nguồn vốn vay là chủ yếu (vay Vietcombank 33 triệu USD, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 609,8 tá»· đồng), vốn của công ty 207,52 tá»· đồng; tổng cá»™ng là 817 tá»· đồng. Tuy nhiên, việc đầu tÆ° tàu lại thuê ngoài quản lý, gây khó khăn trong việc quản lý chi phí, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tÆ° và gia tăng khó khăn về vốn. Tính đến 30/6/2011, Petrolimex đầu tÆ° vào DN khác vá»›i tổng giá trị 3.792.530 triệu đồng (chiếm 35,7% vốn chủ sở hữu).

Trong Ä‘iều kiện khó khăn về vốn kinh doanh, việc thá»±c hiện đầu tÆ° ra ngoài ngành của Petrolimex là chÆ°a hợp lý. Vì vậy, tổ kiểm tra kiến nghị Petrolimex chủ Ä‘á»™ng có phÆ°Æ¡ng án thá»±c hiện thoái vốn đối vá»›i hoạt Ä‘á»™ng đầu tÆ° ra ngành ngoài của tổng công ty hiệu quả và hợp lý.

Bản kết luận của Bá»™ Tài chính cÅ©ng chỉ rõ: Mặc dù năng lá»±c tài chính của má»™t số Ä‘Æ¡n vị còn hạn chế và doanh nghiệp vẫn còn thiếu vốn kinh doanh xăng dầu nhÆ°ng 4 DN được kiểm tra đều có số vốn đầu tÆ° ra ngoài doanh nghiệp tÆ°Æ¡ng đối lá»›n (trong Ä‘ó có các lÄ©nh vá»±c tài chính, ngân hàng, bất Ä‘á»™ng sản). “Trong thời gian tá»›i, các DN cần có kế hoạch và lá»™ trình thá»±c hiện thoái vốn đầu tÆ° tại các lÄ©nh vá»±c có mức Ä‘á»™ rủi ro cao và không thuá»™c ngành nghề sản xuất kinh doanh chính để tập trung vốn cho hoạt Ä‘á»™ng sản xuất kinh doanh chính theo chỉ đạo của Chính phủ”, Bá»™ Tài chính nhấn mạnh.

Nguồn tin: Dantri