Những vấn đỠđáng ngại cá»§a kinh tế thế giá»›i hiện nay Ä‘áng lẽ phải là lý do khiến giá dầu giảm chứ không phải tăng cao hÆ¡n.
Trong những tháng gần Ä‘ây, giá dầu Ä‘i xuống do ngưá»i tiêu dùng trên toàn thế giá»›i cắt giảm sá» dụng nhiên liệu. Trong khi Ä‘ó, má»™t số nhà phân tích Ä‘ang dá»± Ä‘oán tình hình kinh tế ảm đạm có thể khiến giá dầu rÆ¡i xuống mức 20 USD/thùng hoặc thấp hÆ¡n.
Nhưng có má»™t Ä‘iá»u kỳ lạ, giá dầu vẫn ổn định quanh mức 50 USD/thùng. Mặc dù giá dầu Ä‘ã giảm 2/3 kể từ khi lên đỉnh vào giữa năm ngoái, nhưng so vá»›i lịch sá», mức giá này vẫn còn cao.
Sá»± ổn định trên thị trưá»ng dầu không phải do kinh tế toàn cầu được cải thiện hay tiêu thụ dầu tăng. Nhu cầu thế giá»›i vẫn vẫn trên Ä‘à giảm sâu nhất kể từ những năm đầu tháºp niên 1980, dá»± trữ dầu vẫn ở mức cao nhất trong 19 năm.
Thay vì Ä‘ó, các nhà phân tích nói rằng, má»™t lần nữa, dầu được các nhà đầu tư kiếm như má»™t nÆ¡i ẩn náu an toàn trong lúc USD mất giá và lạm phát tăng. Sá»± ổn định cá»§a giá dầu cÅ©ng là má»™t thắng lợi cá»§a các nước thành viên OPEC, tổ chức Ä‘ã thành công trong việc cắt giảm mạnh mẽ sản lượng dầu cho phù hợp vá»›i nhu cầu Ä‘i xuống.
Sau khi đẩy giá dầu láºp ká»· lục vào giữa năm ngoái, các nhà đầu tư Ä‘ã tháo chạy khá»i thị trưá»ng dầu trong lúc khá»§ng hoảng tài chính diá»…n biến dữ dá»™i bằng cách tăng cưá»ng bán mạnh để thu hồi tiá»n mặt. Giá dầu, vốn chạm đỉnh cao 140 USD/thùng vào tháng 7 Ä‘ã rÆ¡i xuống chỉ còn 33 USD/thùng vào tháng 12.
Nhưng giá dầu giao sau tại thị trưá»ng trưá»ng New York từ Ä‘ó đến nay Ä‘ã hồi phục và dao động trong khoảng 40-50 USD/thùng. Trong tuần này, dù chịu tác động lá»›n nhưng giá dầu chưa từng đứng dưới 45 USD/thùng.
Kết quả là, những ngưá»i lái xe tại Mỹ có thể sẽ phải mua xăng vá»›i giá cao hÆ¡n trong mùa hè này – thá»i gian lái xe cao Ä‘iểm trong năm. Theo ước tính cá»§a chính phá»§, mùa hè này giá xăng có thể tăng lên trung bình 2,23 USD/gallon. Vào tháng 12 năm ngoái, giá xăng chỉ còn 1,60 USD/gallon nhưng luôn giữ trên mức 2 USD/gallon trong vài tuần qua.
Những vấn đỠđáng ngại cá»§a kinh tế thế giá»›i hiện nay Ä‘áng lẽ phải là lý do khiến giá dầu giảm chứ không phải tăng cao hÆ¡n. Thất nghiệp tại Mỹ tăng mạnh, kinh tế Trung Quốc lung lay cùng vá»›i xuất khẩu trượt dốc, tình hình châu Âu Ä‘ình trệ trong khi Nháºt Bản cÅ©ng rÆ¡i vào suy thoái. Ngân hàng thế giá»›i dá»± Ä‘oán kinh tế toàn cầu sẽ giảm 1,3% trong năm nay, lần giảm đầu tiên kể từ sau Äại chiến II.
Tại thá»i Ä‘iểm này, lẽ ra thá»±c tế phải khác. Má»i thông tin Ä‘á»u rất tiêu cá»±c, và chắc chắn nhu cầu dầu sẽ còn bị ảnh hưởng nặng ná». Nhưng giá dầu vẫn Ä‘ang rất ổn định, chuyên gia phân tích năng lượng cấp cao Tom Bentz cá»§a ngân hàng BNP Paribas ở New York nói.
Diá»…n biến giá dầu từ đầu năm 2008 đến hết ngày 23/4/2009.
Äá»™ng thái giảm sản lượng cá»§a các nhà sản xuất cÅ©ng Ä‘óng vai trò quan trá»ng tạo mức giá sàn. Các thành viên OPEC Ä‘ã tuần thá»§ chặt chẽ cam kết cắt giảm sản lượng trong những tháng gần Ä‘ây, má»™t Ä‘iá»u khác lạ so vá»›i thưá»ng lệ.
Arab Saudi và các nước sản xuất khác Ä‘ã giảm tổng sản lượng khoảng 3,5 triệu thùng dầu/ngày kể từ tháng 9 năm ngoái, chiếm khoảng 75% cam kết cắt giảm sản lượng.
Thành công cá»§a OPEC Ä‘ã mở ra lối má»›i cho các nhà đầu tư tiếp tục đặt cược vào giá dầu. Mặc dù nháºn thức thị trưá»ng dầu Ä‘ang thừa cung, nhưng há» cÅ©ng cho rằng khi nhu cầu tăng trở lại, cung dầu sẽ không Ä‘áp ứng đủ.
Tình hình bất ổn tại Nigeria, nÆ¡i xuất khẩu dầu thô má»™t lần nữa bị gián Ä‘oạn cÅ©ng há»— trợ thị trưá»ng dầu.
Theo ông Roger Diwan, giảm đốc Ä‘iá»u hành cá»§a hãng tư vấn PFC Energy, nhà đầu tư Ä‘ang trở lại nhưng nhưng chưa thá»±c sá»± ồ ạt. Má»™t trong những lý do chính khiến giá dầu ổn định ở mức 50 USD/thùng là nguồn cung bị cắt giảm mạnh.
Tuy nhiên, sá»± hào hứng cá»§a giá»›i đầu tư đối vá»›i dầu vào lúc này có thể là sai thá»i Ä‘iểm. Tại Mỹ, nước tiêu thụ dầu lá»›n nhất thế giá»›i, nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu Ä‘ang giảm mạnh, đẩy kho dá»± trữ dầu thương mại cá»§a nước này lên mức cao nhất từ năm 1990 tá»›i nay.
Sá»± hứng thú cá»§a nhà đầu tư vá»›i dầu lúc này có thể sai thá»i Ä‘iểm. Tại Mỹ, nước tiêu thụ dầu lá»›n nhất thế giá»›i, nhu cầu giảm mạnh đẩy dá»± trữ dầu thương mại lên mức cao nhất từ năm 1990.
Tình hình ở Trung Quốc cÅ©ng không khả quan hÆ¡n mấy. Nhá» kế hoạch kích cầu kinh tế trị giá 585 tá»· USD, kinh tế Trung Quốc được dá»± báo tăng trưởng từ 5-7% trong năm nay. Nhưng mức tăng trưởng này chưa bằng má»™t ná»a tá»· lệ tăng trưởng cá»§a Trung Quốc trong thá»i gian gần Ä‘ây, và khổng đủ mạnh để kéo tăng trưởng cá»§a các ná»n kinh tế châu Á khác.
Nhu cầu dầu được dá»± Ä‘oán sẽ giảm trong năm nay. Trong dá»± báo má»›i nhất, CÆ¡ quan năng lượng quốc tế dá»± Ä‘oán, tiêu thụ dầu trong năm nay sẽ giảm 2,4 triệu thùng/ngày xuống còn 83,4 triệu thùng/ngày, giảm mạnh nhất kể từ đầu năm 1980.
Giá dầu có thể giảm nếu kinh tế trượt dốc sâu hÆ¡n hoặc những biện pháp kích cầu do Mỹ và má»™t số nước khác không phát huy tác dụng.
Theo nhà phân tích năng lượng Costanza cá»§a Barclays, thị trưá»ng Ä‘ang cố tìm hiểu xem ná»n kinh tế có Ä‘ang cải thiện hay không.
Má»™t số chuyên gia cÅ©ng lo sợ vá»›i mức giá như hiện tại, các công ty dầu sẽ giảm đầu tư tăng thêm sản lượng. Má»™t khi kinh tế phục hồi vào năm 2010 hoặc năm 2011 như các nhà phân tích dá»± Ä‘oán, khả năng giá dầu tăng mạnh hoàn toàn có thể xảy ra.
Ông Bentz nói, Ä‘iá»u này khiến bạn tá»± há»i giá dầu sẽ giữ được mức hiện tại trong bao lâu trước khi bước vào đợt giảm má»›i.
(CafeF)