Há»™i nghị của Asean ở đảo Bali của Indonesia tuần này dá»± kiến sẽ tập trung bàn về tranh chấp Biển Đông và khối này nên phản ứng vá»›i Trung Quốc thế nào.

Nhà nghiên cứu Ian Storey, ở Viện Nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore, nói vá»›i Reuters: "Trung Quốc cần tiếp cận dầu và khí đốt để giảm phụ thuá»™c vào các nguồn cung cấp nÆ°á»›c ngoài, vốn là rủi ro chiến lược."

"Đây là má»™t phần lý do vì sao căng thẳng Ä‘ã tăng lên trong hai, ba năm qua vì Trung Quốc cảm thấy rằng các nÆ°á»›c tranh chấp khác - cụ thể là Việt Nam, Malaysia và Philippines - Ä‘ã 'Ä‘Æ¡n phÆ°Æ¡ng' chiếm Ä‘oạt tài nguyên thuá»™c về Trung Quốc."

Trong má»™t báo cáo tháng Ba 2008, CÆ¡ quan Quản lý Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) Æ°á»›c Ä‘oán trữ lượng dầu chÆ°a tìm thấy ở Biển Đông có thể chênh lệch từ 28 tỉ lên đến 213 tỉ thùng.

Còn năm ngoái, Khảo sát Địa chất Mỹ Æ°á»›c Ä‘oán có 50% khả năng là vùng biển này có ít nhất 10.25 tỉ thùng dầu chÆ°a được phát hiện, mà Ä‘a số là gần quần đảo Trường Sa.

Triển vọng khí đốt ở Biển Đông có vẻ còn sáng sủa hÆ¡n - 60% đến 70% trữ lượng hydrocarbon ở Ä‘ây được tin là chứa khí đốt tá»± nhiên.

Khảo sát Địa chất Mỹ cho rằng có 50% khả năng sẽ tìm ra ít nhất 3.79 ngàn tỉ mét khối khí đốt, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 30 năm tiêu thụ theo mức Ä‘á»™ hiện nay của Trung Quốc.

Má»™t nhân vật trong ngành hiện ở Bắc Kinh, muốn giấu tên, nói vá»›i Reuters: "Việt Nam rất muốn phát triển tài nguyên ở Ä‘ó vì các mỏ dầu chính của họ Ä‘ang cạn dần."

Há»™i nghị Asean ở Bali được cho là sẽ bàn về tranh chấp Biển Đông

Theo Reuters, má»™t số chuyên gia dá»± Ä‘oán rốt cuá»™c người ta sẽ có thể tìm dầu ở những khu vá»±c tranh cãi thông qua các thỏa thuận song phÆ°Æ¡ng hoặc Ä‘a phÆ°Æ¡ng.

Giáo sÆ° nghiên cứu về Việt Nam lâu năm ở Úc, Carl Thayer, nói vá»›i Reuters: "Thá»±c tế thì Trung Quốc không thể mong có tất cả."

"Ná»— lá»±c cùng khai thác có thể trở nên nghiêm túc...vì Trung Quốc không thể để uy tín bị thiệt hại má»™t khi sá»± thù địch cứ tăng lên."

NhÆ°ng bất kỳ má»™t thỏa thuận nào giữa các nÆ°á»›c tranh chấp cÅ©ng sẽ mất thời gian. Đầu tháng Bảy, Philippines Ä‘ã bác bỏ khả năng khai thác chung vá»›i bất kỳ nÆ°á»›c nào ở Bãi Cỏ Rong ở phía tây đảo Palawan mà nÆ°á»›c này xem là thuá»™c về họ.

Phản đối

Hôm thứ Ba Trung Quốc chính thức phản đối kế hoạch của năm vị nghị sÄ© Philippines ra thăm vùng tranh chấp ở Biển Đông.

Sứ quán Trung Quốc ở Manila nói trong thông cáo rằng họ "vô cùng lo ngại" trÆ°á»›c tin này.

Thông cáo nói ý định của năm nghị sÄ© "Ä‘i ngược lại tinh thần của Tuyên bố về Hành xá»­ Các bên ở Biển Nam Trung Hoa và chỉ gây hại cho hòa bình và ổn định khu vá»±c."

Hôm thứ Hai, năm nghị sÄ© này nói họ Ä‘ã đặt máy bay để đến đảo Pagasa ở quần đảo Trường Sa, là đảo lá»›n nhất trong 9 địa Ä‘iểm mà Philippines Ä‘ang nắm giữ.

Dá»± kiến Philippines và Việt Nam sẽ nêu vấn đề Biển Đông tại diá»…n Ä‘àn Asean ở Bali.