Giá dầu thế giá»›i suy giảm kéo dài và hiện lao dốc ở mức thấp ká»· lục 41,87 USD/thùng, Ä‘ây là má»™t áp lá»±c lá»›n cho Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) trong việc hoàn thành các chỉ tiêu về sản xuất kinh doanh, về lợi nhuận và khó khăn trong việc bố trí vốn đầu tÆ°. Ngành dầu khí cần làm gì để ứng phó vá»›i tình hình này?

Trên thị trường châu Á, theo Reuters, giá dầu thô ngày 18/8 Ä‘ã giảm 0,63 USD/thùng, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng giảm 1,5%, xuống mức 41,87 USD/thùng. So vá»›i đầu tuần, giá dầu thô hiện giảm hÆ¡n 3%.

Có thể thấy, hồi tháng 7 năm ngoái, giá dầu thế giá»›i từ mức 100-120 USD/thùng bắt đầu Ä‘à giảm mạnh, tá»›i tháng 1/2015 Ä‘ã giảm đến hÆ¡n 50% (mức 50 – 60 USD/thùng) rồi duy trì mãi ở mức Ä‘ó, và đến nay lại tụt dốc không phanh.

Lợi nhuận lao dốc theo giá dầu

Tình hình trên gây bất lợi lá»›n đến hoạt Ä‘á»™ng đầu tÆ°, sản xuất kinh doanh, lợi nhuận của các Ä‘Æ¡n vị thành viên PVN và đồng nghÄ©a vá»›i ná»™p ngân sách nhà nÆ°á»›c cÅ©ng sẽ giảm.

Bằng chứng là chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2015, tổng doanh thu của toàn bá»™ các Ä‘Æ¡n vị của PVN má»›i chỉ đạt 296.100 tá»· đồng, bằng 88,3% kế hoạch 6 tháng và 41% kế hoạch năm. Ná»™p ngân sách Nhà nÆ°á»›c toàn tập Ä‘oàn đạt 63.600 tá»· đồng, bằng 88,4% kế hoạch 6 tháng và 40% kế hoạch năm.

Giá cung cấp dịch vụ khoan Ä‘ã Ä‘i xuống do ảnh hưởng của giá dầu (giảm khoảng 25% đối vá»›i giàn Jack-up). Chính vì vậy, Tổng công ty CP khoan và dịch vụ khoan dầu khí (PV Drilling) trong 6 tháng đầu năm 2015 có doanh thu hÆ¡n 6.000 tá»· đồng, giảm 19% so vá»›i cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt 1.100 tá»· đồng, giảm 17%. Theo Æ°á»›c tính, năm 2015, doanh thu hợp nhất của PV Drilling sẽ giảm tá»›i 35% và lợi nhuận sau thuế giảm tá»›i 38% so vá»›i năm 2014.

Vá»›i kịch bản cÆ¡ sở là giá dầu bình quân 50 USD/thùng trong năm 2015, tổng doanh thu của PVN và lợi nhuận sau thuế hợp nhất được dá»± Ä‘oán sẽ giảm mạnh, lần lượt 34,2% và 48,3% so vá»›i phÆ°Æ¡ng án Ä‘ã lên kế hoạch.

Thá»±c tế, PVN từng đặt kế hoạch khai thác 26,6 triệu tấn dầu quy đổi, đạt doanh thu 718.000 tá»· đồng trong năm nay. Điều Ä‘áng nói là các chỉ tiêu tài chính này được xây dá»±ng trên cÆ¡ sở giá dầu năm 2015 ở mức 100 USD/thùng (được Quốc há»™i thông qua). (!)

Theo hãng Ä‘ánh giá tín dụng Moodys, lợi nhuận của lÄ©nh vá»±c dịch vụ dầu khí sẽ giảm từ 25 – 30% trong trường hợp giá dầu bình quân ở mức 60 USD/thùng. NhÆ° vậy, vá»›i mức 41,87 USD/thùng nhÆ° hiện giờ, giá cung cấp các dịch vụ dầu khí chắc chắn phải giảm để há»— trợ nhà thầu dầu khí khi giá dầu ở mức thấp ká»· lục, để giải bài toán lợi nhuận sẽ là vấn đề nan giải đối vá»›i các Ä‘Æ¡n vị thành viên chuyên làm dịch vụ dầu khí của PVN nhÆ° PV Drilling, PTSC, PVE, PVC, PV Shipyard…

Hiện nay, do giá dầu giảm nên tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện các dá»± án trọng Ä‘iểm nhà nÆ°á»›c về dầu khí và các dá»± án trọng Ä‘iểm của PVN được kiểm soát chặt chẽ. Trong 6 tháng đầu năm nay, giá trị thá»±c hiện đầu tÆ° của PVN đạt 41.700 tá»· đồng, bằng 75% kế hoạch 6 tháng và 40% kế hoạch năm.

PVN Ä‘ã và Ä‘ang cắt giảm mạnh các hoạt Ä‘á»™ng đầu tÆ° và số lượng giàn khoan dầu cÅ©ng giảm Ä‘áng kể, các dá»± án có quy mô lá»›n nhiều khả năng sẽ bị giãn hoặc hoãn tiến Ä‘á»™ thá»±c hiện.

Điều này đồng nghÄ©a là các Ä‘Æ¡n vị thành viên hoạt Ä‘á»™ng trong khâu dịch vụ, trung nguồn (thÆ°Æ¡ng mại, phân phối, vận chuyển và tàng trữ) nhÆ° PV Oil, PV Trans, Petrosetco sẽ đối phó vá»›i thách thức suy giảm về tăng trưởng.

Thận trọng khai thác dầu thô

Không những vậy, trong giai Ä‘oạn 2016 – 2020, theo chiến lược phát triển, PVN cần nguồn vốn đầu tÆ° phát triển là 782.902 tá»· đồng. Thế nhÆ°ng, đứng trÆ°á»›c áp lá»±c giá dầu giảm nhÆ° hiện nay, để bố trí vốn đầu tÆ° không phải là chuyện Ä‘Æ¡n giản.

Được biết, Chính phủ hồi đầu năm nay Ä‘ã yêu cầu PVN cần phải khai thác thêm 1 triệu tấn dầu thô trong năm 2015, nâng mức mục tiêu cả năm từ 14,74 triệu tấn lên 15,74 triệu tấn, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 115,4 triệu thùng, để đạt mức tăng trưởng kinh tế 6,2%.

Tuy nhiên, hãng chứng khoán lá»›n nhất Nhật Bản Nomura lại nhận định Ä‘ây không phải là thời Ä‘iểm thích hợp để Việt Nam tăng cường khai thác dầu mỏ. Việt Nam có chi phí sản xuất dầu thô cao, nên trừ khi bán vá»›i giá cạnh tranh, nếu không việc tăng khai thác sẽ không Ä‘em lại nhiều hiệu quả. Giá bán hòa vốn của Việt Nam hiện nay là 55 USD/thùng.

NhÆ° vậy, vá»›i mức giá giảm ká»· lục nhÆ° hiện giờ, rõ ràng hoạt Ä‘á»™ng khai thác dầu khí ở hai Ä‘Æ¡n vị chủ lá»±c của PVN là PVEP và Vietsovpetro sẽ cá»±c kỳ khó khăn.

Ông Steven Yap, Phó Tổng Giám đốc phụ trách Ngành Năng lượng và Tài nguyên Deloitte Đông Nam Á, cho rằng việc tăng sản lượng khai thác có thể ảnh hưởng đến việc duy trì sản lượng khai thác kinh tế của các năm tiếp theo.

Ngoài ra, ông Steven Yap cÅ©ng cho rằng việc quyết định giảm hoặc dừng khai thác tại các mỏ cÅ©ng cần phải tính đến chi phí cố định phát sinh trong thời gian này hoặc chi cần thiết để duy trì và tái khởi Ä‘á»™ng khi khai thác lại. Do Ä‘ó, các doanh nghiệp dầu khí Việt Nam cần phải tính toán các phÆ°Æ¡ng án hợp lý về mức Ä‘á»™ tăng giảm sản lượng khai thác.

Theo dá»± báo của Vietsovpetro (VSP, Ä‘Æ¡n vị chiếm 1/3 sản lượng khai thác dầu của PVN), trong 5 năm tá»›i (2015 – 2020) sản lượng khai thác dầu thô của VSP khoảng 23,45 triệu tấn và tổng doanh thu dá»± kiến đạt 13,2 tá»· USD (vá»›i giá dầu cÆ¡ sở 75 USD/thùng), giảm gần 7 tá»· USD so vá»›i giai Ä‘oạn 2010 – 2014.

Tình trạng các mỏ dầu lá»›n nhÆ° mỏ Bạch Hổ Ä‘ang già hóa cÅ©ng là má»™t thách thức lá»›n của ngành dầu khí trong bối cảnh hiện nay. Nếu nhÆ° năm 2004, sản lượng khai thác dầu thô của Việt Nam còn ở mức 20 triệu tấn thì đến nay chỉ còn 15,5 triệu tấn do các mỏ dầu Ä‘ang già hóa, trong khi các mỏ má»›i chỉ là mỏ có sản lượng nhỏ, cận biên.

Theo các chuyên gia kinh tế, trong thời Ä‘iểm này, PVN cần phải xem xét Ä‘ánh giá thận trọng các dá»± án đầu tÆ° nhÆ° dá»± án phát triển mỏ, nhất là các dá»± án đầu tÆ° phát triển hoặc mua mỏ có vốn đầu tÆ° lá»›n.

Không chỉ là chuyện giá dầu giảm mà những thách thức khi gia nhập cá»™ng đồng kinh tế ASEAN (AEC) cÅ©ng khiến ngành dầu khí còn nhiều chuyện phải giải quyết.

Trong đợt khảo sát má»›i Ä‘ây thì nhiều Ä‘Æ¡n vị của ngành dầu khí trong nÆ°á»›c vẫn còn chÆ°a nắm được các hiệp định thÆ°Æ¡ng mại tá»± do trong ASEAN từ trÆ°á»›c, Ä‘a số là hoạt Ä‘á»™ng chuyên ngành và duy nhất ít có cạnh tranh.

Theo má»™t lãnh đạo của PVN thì khi gia nhập AEC, việc cạnh tranh là sẽ xảy ra, và vá»›i 75% dịch vụ dầu khí mang tính công nghệ, kỹ thuật sẽ bị cạnh tranh trong nÆ°á»›c cÅ©ng nhÆ° vá»›i các nÆ°á»›c trong khối.

Rõ ràng, PVN sẽ còn nhiều việc phải làm, bên cạnh việc cần sá»›m chuyển đổi và tái cấu trúc doanh nghiệp, đẩy nhanh thoái vốn các Ä‘Æ¡n vị ngoài ngành thì ở từng Ä‘Æ¡n vị thành viên của PVN cùng cần tá»± thân ná»— lá»±c trong thời gian tá»›i nếu không muốn "cÆ¡n bão" giảm giá dầu sẽ trở thành "cÆ¡n ác má»™ng" cho nhiệm vụ hoàn thành kế hoạch SXKD năm 2015.

Theo Ông Steven Yap, Phó Tổng Giám đốc phụ trách Ngành Năng lượng và Tài nguyên Deloitte Đông Nam Á: Để đối phó vá»›i tình hình khó khăn của thị trường khi mà giá dầu giảm mạnh nhÆ° hiện nay, các doanh nghiệp hoạt Ä‘á»™ng trong lÄ©nh vá»±c khai thác dầu khí trong và ngoài nÆ°á»›c hiện Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng tại Việt Nam, nên Ä‘ánh giá má»™t cách thận trọng hiệu quả kinh tế của từng dá»± án; Từ Ä‘ó, Ä‘Æ°a ra phÆ°Æ¡ng sách ứng phó kịp thời vá»›i tình huống. Điều quan trọng là các doanh nghiệp dầu khí cần xây dá»±ng được má»™t mô hình Ä‘úng đắn để Ä‘ánh giá hiệu quả của từng dá»± án và Ä‘Æ°a ra các quyết định kinh tế kịp thời.

Nguồn tin: Stockbiz