Sá»± cân bằng má»›i trên thị trưá»ng có thể đến từ hoạt động khai thác dầu Ä‘á phiến Mỹ.
Sau khi giảm mạnh vào cuối năm ngoái, giá dầu Ä‘ang giao dịch trong khu vá»±c tương đối ổn định hÆ¡n má»™t qua. Váºy thị trưá»ng dầu thô có Ä‘ang chạm Ä‘áy?
Má»™t loạt các Ä‘iá»u kiện cÆ¡ bản cho thấy là chưa: Mức tích trữ dầu thô toàn cầu Ä‘ang sắp đạt mức công suất tối Ä‘a. Kinh tế cá»§a Mỹ, châu Âu và châu Á thì vẫn không rõ ràng, làm u ám triển vá»ng tiêu thụ. Và má»™t số các nhà sản xuất dầu lá»›n nhất cá»§a thế giá»›i gồm Saudi Arabia, má»™t vài thành viên lá»›n khác trong OPEC cÅ©ng như Nga, vẫn Ä‘ang tiếp tục khai thác ở mức cao kỉ lục. Tất cả những sá»± kiện Ä‘ó có nghÄ©a là dư thừa dầu toàn cầu khiến giá giảm sâu trong giai Ä‘oạn đầu khó có khả năng giảm nhanh chóng.
Tuy nhiên má»™t số nhà đầu tư và chuyên gia phân tích Ä‘ã kỳ vá»ng rằng má»™t cÆ¡ chế cân bằng thị trưá»ng má»›i cuối cùng sẽ được duy trì, phần lá»›n dá»±a vào giả định các nhà sản xuất dầu Ä‘á phiến ná»™i địa Mỹ có thể phản ứng vá»›i giá dầu má»™t cách mạnh và nhanh hÆ¡n so vá»›i những nhà sản xuất dầu thô truyá»n thống. Má»™t vài cá nhân cho rằng có thể nó Ä‘ã Ä‘ang xảy ra.
Antoine Halff, giám đốc bá»™ pháºn thị trưá»ng dầu tại CÆ¡ quan Năng lượng Thế giá»›i IEA trong má»™t diá»…n văn gần Ä‘ây dã nói: “Chúng tôi tin rằng sản lượng dầu Ä‘á phiến có phản ứng nhanh nhạy hÆ¡n vá»›i sá»± thay đổi giá cả. Äiá»u này sẽ khiến cho sá»± phục hồi trở nên khác rất nhiá»u so vá»›i trước Ä‘ây… chúng tôi cho rằng thị trưá»ng phẳng lặng và cân bằng hÆ¡n so vá»›i đợt biến động giá trước Ä‘ây.”
Sản lượng dầu Ä‘á phiến Mỹ hiện là má»™t thành phần chá»§ chốt cá»§a nguồn cung toàn cầu, tăng trưởng từ mức gần như là con số không lên mức 3,6 triệu thùng/ngày năm ngoái, theo IEA. Con số này vẫn chỉ là má»™t phẩn nhá» cá»§a con số xấp xỉ 30 triệu thùng trong sản lượng dầu thô từ các thành viên thuá»™c Tổ chức Các nước Xuất khẩu dầu OPEC sản xuất má»—i ngày. Tuy nhiên khả năng sản xuất dầu Ä‘á phiến có thể tắt mở má»™t cách nhanh chóng hÆ¡n so vá»›i các giếng dầu truyá»n thống, chá»§ yếu là do sá»± phản ứng ngay láºp tức cá»§a nguồn cung vá»›i sá»± di chuyển cá»§a giá cả.
Các nhà sản xuất dầu Ä‘á phiến phải khoan nhiá»u giếng dầu hÆ¡n các nhà sản xuất dầu truyá»n thống. Các giếng Ä‘ó có thể có mức chi phí sản xuất khá chênh lệch, nhưng để cắt giảm sản lượng, các nhà sản xuất đơn giản chỉ cần làm cháºm lại hoạt động khoan giếng và hoàn thành công việc ở những giếng hiện có. Äiá»u Ä‘ó thì dá»… dàng hÆ¡n nhiá»u so vá»›i việc Ä‘óng các giếng truyá»n thống có thể sẽ tốn kém chi phí cÅ©ng như phải mất nhiá»u tháng hay tháºm chí nhiá»u năm để hoạt động lại.
Dầu thô Ä‘ã giảm hÆ¡n ½ giá trị trong 6 tháng cuối năm ngoái và trong tuần đầu tiên cá»§a năm 2015. Tuy nhiên giá Ä‘ã phục hồi má»™t phần vào đầu tháng 02 và duy trì ổn định kể từ Ä‘ó.
Dầu thô chuẩn Mỹ Ä‘ang giao dịch trong phạm vi 47usd đến 53usd má»—i thùng. Vi váºy, mức giá này váºn còn rất thấp so vá»›i mức đỉnh 107usd/thùng hồi tháng 06 năm ngoái. Brent chuẩn dầu thô toàn cầu Ä‘ang nằm trong phạm vi 56-62usd/thùng. Äóng phiên giao dịch hôm qua, giá dẩu thô Mỹ WTI Ä‘ã giảm 2,3% ở mức 47.05usd/thùng
Tuần trước, các nhà quản lý tiá»n tệ Ä‘ã nâng đặt cược giá tăng lên dầu thô Brent, thúc đẩy hợp đồng vị thế mua thêm 5%, theo số liệu cá»§a ICE. Trong khi Ä‘ó, tại thị trưá»ng Mỹ, nhà đầu cÆ¡ Ä‘ã cắt giảm hợp đồng vị thế mua cá»§a WTI, theo CFTC.
Giám đốc Georgi S. Slavov cá»§a bá»™ phân nghiên nghiên cứu thuá»™c hãng môi giá»›i hàng hóa Marex Spectron cho biết dầu thô Ä‘ang ở mức sàn, ít nhất là trong lúc này, vì Brent Ä‘ã ở mức thấp 40usd/thùng trong tháng 01. Ở mức giá Ä‘ó, khoảng má»™t nữa sản lượng dầu thô trên thế giá»›i Ä‘ã không mang lại lợi nhuáºn, Ä‘iá»u Ä‘ó có nghÄ©a buá»™c nhà sản xuất phải giảm khai thác.
“Khi dầu thô ở mức 40usd/thùng hồi đầu năm, công suất khai thác Ä‘ã nhanh chóng bị cắt giảm, Ä‘iá»u Ä‘ó Ä‘ã dẫn đến sá»± phục hồi giá. Äiá»u này hình thành nên mức sàn.”
Tháºt váºy, con số dàn khoan dầu tại Mỹ, má»™t số liệu tiêu biểu cho hoạt động trong ngành công nghiệp dầu khí, Ä‘ã giảm mạnh kể từ khi giảm giảm sâu năm ngoái. Hiện nay số dàn khoan Ä‘ang hoạt động Ä‘ã giảm khoảng 40% so vá»›i con số hoạt động đỉnh Ä‘iểm từ tháng 10/2014.
Tuy nhiên Ä‘iá»u này hiện vẫn chưa ảnh hưởng tiêu cá»±c khiến sản lượng khai thác thá»±c tế bị sụt giảm, mặc dù nó cÅ©ng Ä‘ang gây áp lá»±c lên công suất khai thác. Hôm 10/03, CÆ¡ quan Thông tin Năng lượng Mỹ EIS Ä‘ã dá»± báo sản lượng khai thác dầu thô cá»§a 4 trong 5 khu vá»±c sản xuất dầu Ä‘á phiến lá»›n nhất nước Mỹ sẽ giảm trong tháng tá»›i, mặc dù nhìn chung sản lượng khai thác ná»™i địa Mỹ vẫn tăng khoảng 1 ngàn thùng/ngày.
Tuy nhiên, theo ông Slavov, quy mô cắt giảm dàn khoan tại Mỹ cÅ©ng đủ để há»— trợ giá. Cùng lúc Ä‘ó, ở mức giá 60usd/thùng, “công suất dư thừa này được đưa trở lại,” khiến cho mức giá Ä‘ó xấp xỉ “mức trần”.