Nhiều người hoài nghi, bất ổn kinh tế hiện nay có thể khiến thị trường năng lượng lặp lại kịch bản của năm 2008, khi giá dầu từ đỉnh 147 USD/thùng rá»›t xuống còn 70 USD/thùng chỉ trong thời gian ngắn.

Ná»—i lo nợ công, khủng hoảng tài chính Mỹ và những dấu hiệu suy thoái má»›i của nền kinh tế Ä‘ã khiến giá dầu thô trải qua tuần lao dốc tồi tệ nhất kể từ đầu tháng 5. Giá dầu WTI tại New York để mất 9,2% trong tuần và lùi về 86,88 USD/thùng, trong khi dầu Brent giảm 6,2% còn 109,37 USD/thùng.

Nhiều người Ä‘ã hoài nghi rằng, những bất ổn kinh tế hiện nay có thể khiến thị trường năng lượng lặp lại kịch bản của năm 2008, khi giá dầu từ đỉnh cao 147 USD/thùng rá»›t xuống còn 70 USD/thùng chỉ trong thời gian ngắn.

Ngân hàng đầu tÆ° Barclays Capital trong má»™t phân tích cuối tuần qua Ä‘ã chỉ ra 5 yếu tố khiến thị trường khó lặp lại kịch bản 3 năm trÆ°á»›c.

1) Cung từ Libya sẽ không thể trở lại thị trường thế giá»›i trong năm 2011

Tình hình ná»™i chiến và căng thẳng chính trị hiện nay có nghÄ©a là 1,5 triệu thùng dầu/ngày cung ra thị trường sẽ bị gián Ä‘oạn trong thời gian dài.

Tính đến nay, tổng lượng dầu xuất Ä‘i từ Libya ra thế giá»›i Ä‘ã lên tá»›i 233 triệu thùng kể từ khi xảy ra ná»™i chiến, gấp 4 lần so vá»›i lượng dầu mà IEA mở kho dá»± trữ khẩn cấp trong tháng 6 và gần bằng 1/3 tổng kho dá»± trữ chiến lượng của Mỹ.

Sá»± thiếu vắng nguồn dầu của Libya Ä‘ã khiến Ả Rập Xê Út phải nâng sản lượng lên 9,5 triệu thùng dầu/ngày, nhÆ°ng cÅ©ng không đủ để làm cho thị trường xuất hiện nguy cÆ¡ dÆ° cung.

2) OPEC sẽ không bán dầu dÆ°á»›i mức hòa vốn

Năm 2008, khi giá dầu lao xuống còn 70 USD/thùng Ä‘ã khiến OPEC phải cho phép bán dầu dÆ°á»›i mức hòa vốn để kích thích nhu cầu trong bối cảnh kinh tế rÆ¡i vào suy thoái. NhÆ°ng tình hình hiện nay cho thấy, kinh tế yếu là do nợ công ở châu Âu và Mỹ, trong khi nhu cầu ở phần còn lại của thế giá»›i vẫn cao. Barclays Capitals cho rằng, sẽ khó xảy ra việc Ả Rập Xê Út hy sinh doanh thu từ dầu để cứu vá»›t thế giá»›i.

3) Không có khả năng sụt giảm nhu cầu nhÆ° quá khứ

Barclays Captial chỉ ra rằng, nhu cầu dầu của Mỹ tháng 9/2008 Ä‘ã giảm 2,56 triệu thùng/ngày, của các nÆ°á»›c OECD giảm 3,9 triệu thùng/ngày trong tháng 11/2008. NhÆ°ng năm 2011, không có kỳ vọng hay dá»± Ä‘oán nào cho thấy nhu cầu sẽ giảm nghiêm trọng. Tại Mỹ, cầu chỉ có thể hạ khoảng 0,5 triệu thùng/ngày trong năm nay.

4) Sản lượng tăng chậm

Nhu cầu của toàn thế giá»›i Ä‘ang chậm lại nhÆ°ng nhu cầu của các khách hàng ở châu Á lại cao, OPEC tuy nhiên chỉ nhích sản lượng thêm vài trăm nghìn thùng. Theo dá»± kiến, OPEC sản xuất khoảng 30,3 triệu thùng/ngày trong quý 3 và 30,5 triệu thùng/ngày ở quý 4, so vá»›i 29,5 triệu thùng trong quý 2.

Trong báo cáo thị trường hàng tháng công bố tuần này, Barclays Captial tin rằng IEA sẽ vẫn giữ quan Ä‘iểm rằng OPEC nên bÆ¡m thêm dầu ra thị trường, vì cung không đủ cầu. Sá»± kết hợp thường xuyên không ăn ý giữa hai tổ chức sẽ khiến giá dầu không thể sụp đổ.

5) Chu kỳ lặp lại

OPEC không bán dầu dÆ°á»›i mức hòa vốn, trong khi năng lượng tái tạo và nguồn dầu cát ngày càng khó khai thác. Cung dầu sẽ tiếp tục khan hiếm và giá sẽ duy trì ở quanh 100 USD/thùng. Nếu giá rÆ¡i thấp hÆ¡n, các nhà sản xuất sẽ đối phó vá»›i tình hình bằng cách không sản xuất.

Về phía cầu, giá thấp hÆ¡n sẽ làm tăng nhu cầu, dẫn đến lượng tiêu thụ dầu có thể tăng trưởng vá»›i tốc Ä‘á»™ nhanh nhất trong 30 năm, giống nhÆ° tăng trưởng năm 2010 Ä‘ã gấp Ä‘ôi so vá»›i các năm trÆ°á»›c.

Công suất dá»± phòng của OPEC có thể nhanh chóng giảm từ 6,5 triệu thùng/ngày xuống còn 2,5 triệu thùng/ngày. Thá»±c tế cho thấy, nếu giá cứ duy trì dÆ°á»›i 90 USD/thùng thì cung dầu ra thị trường ngày càng thắt chặt, bởi chi phí sản xuất hiện tại khá lá»›n. Barclays Captial tin rằng, giá dầu WTI sẽ duy trì ở mức trung bình 90 USD/thùng và 100 USD/thùng vá»›i dầu Brent là bền vững và hợp lý nhất cho cả hai phía cung cầu.

Nguồn tin: TTVN/Commodity